Z pewnością wiesz już, że jednym z Twoich największych wrogów jest stres oksydacyjny, czyli nadmiar wolnych rodników w organizmie. Wiesz też, że Twój organizm posiada sprawny system ochrony antyoksydacyjnej, do którego należą m.in. witamina C, witamina E, glutation czy koenzym Q10.
Pomyśl o nich, jak o żołnierzach, którzy dzień i noc strzegą granic błon komórkowych, DNA, mitochondriów oraz lipidów – żołnierzach, którzy w walce z wolnymi rodnikami sami doznają strat (zostają utlenieni). Jeżeli chcesz wspomóc swoje oddziały antyrodnikowe, pomyśl o zapewnieniu im dodatkowej ochrony i użyciu jednostki do zadań specjalnych – kwasu alfa-liponowego.
Kwas alfa liponowy – właściwości
Kwas alfa-liponowy (inaczej kwas tiooktanowy) to kwas tłuszczowy, który jest dobrze rozpuszczalny zarówno w tłuszczach, jak i wodzie, a który zawiera grupę siarkową. Jakie są zalety kwasu alfa-liponowego?
- Głównym atutem kwasu alfa-liponowego są jego właściwości antyoksydacyjne oraz zdolność regeneracji innych ważnych dla nas antyoksydantów, takich jak wspomniana wyżej witamina C oraz E, koenzym Q10 czy glutation. Co więcej, kwas ten wspomaga biosyntezę glutationu.
- Kwas alfa-liponowy to również substancja, która dba o zapewnienie odpowiedniego poziomu substratów dla jednego z najważniejszych mitochondrialnych procesów, służących pośrednio pozyskiwaniu energii ATP, czyli cyklu Krebsa (cyklu kwasu cytrynowego). W warunkach deficytu kwasu alfa-liponowego jeden z kluczowych enzymów biorących udział w cyklu kwasu cytrynowego staje się nieaktywny, przez co na zasadzie efektu domina cały dalszy proces przemian enzymatycznych ulega zatrzymaniu. W naszym organizmie zaczyna brakować ATP, a my opadamy z sił.
- Ze względu na właściwości zarówno hydro- jak też lipofilne, kwas alfa-liponowy potrafi zwalczać wolne rodniki w każdej tkance. Może przenikać też do wnętrza komórek.
- Grupa siarkowa nadaje kwasowi alfa-liponowemu właściwości chelatujące, co oznacza, że pomaga on usuwać z organizmu metale ciężkie. Co ważne, według obecnego stanu wiedzy ta właśnie cecha kwasu alfa-liponowego nie wpływa bezpośrednio na poziom żelaza czy cynku w organizmie, które również są metalami. Jednak z drugiej strony, zaobserwowano, że duże ilości kwasu alfa-liponowego mają cytotoksyczne działanie wobec mitochondriów6,7,8. Uwaga ta dotyczy przede wszystkim suplementacji kwasem alfa-liponowym w dawce 300-600mg przez dłuższy czas. Chodzi o to, że duże ilości (>90-100mg/doba) kwasu alfa-liponowego nasilając oddychanie aerobowe (wzrost konwersji pirogronianu do acetyloCoA), prowadzą do „przegrzania mitochondriów”, co skutkuje uszkodzeniami błony mitochondrialnej. Innymi słowy, duże ilości kwasu alfa-liponowego mogą wyrządzić szkody, przed którymi chronią nas niższe dawki tej substancji. O ile przy doraźnym zastosowaniu (np. zatrucie metalami ciężkimi, poważne uszkodzenie wątroby) taka ilość ma skuteczne działanie terapeutyczne, to stosując kwas alfa-liponowy w dłuższym okresie, koniecznie zachowaj ostrożność i przyjmowanie dużych ilości tego kwasu (300-600mg) skonsultuj z lekarzem lub terapeutą9.
Powyższe cechy czynią z kwasu alfa-liponowego pożyteczne narzędzie przy:
- usuwaniu metali ciężkich z organizmu,
- walce ze stresem oksydacyjnym (przewlekłymi stanami zapalnymi),
- zaburzeniach funkcjonowania wątroby (wątroba to narząd wymagający szczególnej ochrony przeciwrodnikowej, ze względu na jej rolę w metabolizmie tłuszczów oraz węglowodanów) oraz wirusowym zapaleniu wątroby typu C,
- stwardnieniu rozsianym (najnowsze badania z 2017 roku potwierdzają, że kwas ten pozwala na opóźnienie rozwoju choroby, ponieważ ogranicza m.in. degenerację komórek nerwowych w mózgu),
- chorobach neurodegeneracyjnych (nasz mózg składa się przede wszystkim z tłuszczu, a dzięki swoim właściwościom lipofilnym kwas alfa-liponowy może przenikać barierę krew – mózg),
- zaburzeniach gospodarki lipidowej (chroni bezcenne dla nas kwasy omega – 3 przed oksydacją, spośród wszystkich kwasów tłuszczowych to one są najbardziej wrażliwe na utlenianie),
- neuropatii cukrzycowej (chroni komórki nerwowe przed uszkodzeniami),
- zaburzeniach metabolizmu węglowodanów oraz cukrzycy (jako koenzym dehydrogenazy pirogronianowej, kwas alfa-liponowy poprawia wykorzystywanie węglowodanów jako źródła energii),
- kwasicy mleczanowej (pomaga zlikwidować blokadę pirogronianową, a tym samym obniżyć poziom mleczanu w organizmie),
- stanach zapalnych oraz chorobach autoimmunologicznych (pomocniczo, ze względu na pozytywny wpływ kwasu na działanie komórek odpornościowych).
Lubisz szpinak, ziemniaki i czerwone mięso z ekologicznych hodowli? Znakomicie, ponieważ niewielkie ilości kwasu alfa-liponowego znajdziesz właśnie w wymienionych produktach. Pamiętaj, jednak, że jeżeli Twój organizm cierpi już z powodu stresu oksydacyjnego lub któregokolwiek z wymienionych wyżej zaburzeń, potrzebujesz większego stężenia tej substancji i powinieneś zadbać o jej dodatkową suplementację. Bezpieczna dawka kwasu alfa-liponowego wynosi 200 mg.
Inne produkty spożywcze oraz suplementy diety i leki zaburzają działanie kwasu alfa-liponowego, dlatego też preparat przyjmuj zawsze osobno, na jedną godzinę przed lub dwie godziny po posiłku.
Autor: Sylwia Grodzicka
Bibliografia:
- Burgerstein, Handbuch Naehrstoffe, Trias, wyd.12
- www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3921613/
- www.vitalstoffmedizin.com/vitaminoide/alpha-liponsaeure.html
- www.zentrum-der-gesundheit.de/multiple-sklerose-alpha-liponsaeure.html
- www.rozanski.li/2276/kwas-liponowy-lipoic-acid-w-medycynie-sportowej/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3921613/
- Kuhla A, et al. Prophylactic and abundant intake of α-lipoic acid causes hepatic steatosis and should be reconsidered in usage as an anti-aging drug. Biofactors. (2016)
- Alkhouri N, Dixon LJ, Feldstein AE. Lipotoxicity in nonalcoholic fatty liver disease: not all lipids are created equal. Expert Rev Gastroenterol Hepatol. (2009)
- www.examine.com/supplements/alpha-lipoic-acid/#ref88