Oregano – poznaj jego zastosowania

Oregano, a zwłaszcza pozyskany z niego olejek ma silne właściwości przeciwdrobnoustrojowe i przeciwutleniające, które stanowią podstawę jego zastosowania w medycynie. Przedstawiamy możliwości jego zastosowania.

Czym jest oregano?

Oregano to popularne ziele stosowane w kuchni. Od lat cenione za szereg prozdrowotnych właściwości m.in. działa przeciwwirusowo i przeciwgrzybiczo, stanowiąc jeden z najsilniejszych naturalnych antybiotyków. Oregano to popularna nazwa kilku gatunków ziół z rodzaju Origanum. Najpopularniejszym gatunkiem sprzedawanym w sklepach spożywczych i zdrowotnych jest Origanum vulgare¹. Oregano można znaleźć jako świeże zioło, suszone lub jako olejek. Stosowane jest w medycynie ze względu na silne właściwości przeciwutleniające i przeciwbakteryjne, które zawdzięcza takim substancjom jak: polifenole, karwakrol i tymol^2,3.

Najważniejsze właściwości oregano:

• przeciwutleniające,
• przeciwdrobnoustrojowe,
• przeciwzapalne.

Zastosowanie oregano i korzyści zdrowotne

Działanie przeciwutleniające

Zwłaszcza olejek z oregano działa silnie przeciwzapalnie. Substancje zawarte w oregano wykazują działanie antyoksydacyjne. Według skali ORAC (ang. Oxygen Radical Absorbance Capacity), która mierzy koncentrację antyoksydantów w jedzeniu i ziołach, oregano należy do pierwszych 5 substancji o najsilniejszym działaniu przeciwko wolnym rodnikom. Oregano jest bogate w przeciwutleniacze, a zaledwie jeden gram może przyczynić się do znacznej ilości przeciwutleniaczy pochodzenia roślinnego⁴. Olejek z oregano jest szczególnie bogaty w karwakrol i tymol, dwa silne przeciwutleniacze, które mogą pomóc w zapobieganiu uszkodzeniom komórek, spowodowanym przez wolne rodniki^5,6,7.

Działanie przeciwdrobnoustrojowe

Właściwości przeciwbakteryjne oregano wynikają głównie z działania obecnych w nich związków, takich jak tymol i karwakrol^8,9,10. Jedno z badań in vitro wykazało, że olejek z oregano pomógł zablokować wzrost Escherichia coli i Pseudomonas aeruginosa, dwóch szczepów bakterii, które mogą powodować infekcję¹¹. W innym badaniu in vitro stwierdzono, że oregano skutecznie działało przeciwko 23 gatunkom bakterii¹². Oregano zapobiega rozmnażaniu się niektórych bakterii, takich jak Staphylococcus aureus i oporny na metycylinę szczep Staphylococcus aureus (MRSA)¹³. Olejek z oregano skutecznie hamuje wzrost opornych na lek (flukonazol) grzybów szczepu Candida albicans¹⁴.

Olejek z oregano bardzo skutecznie działa podczas zakażeń: pasożytami Lambli, grzybami Candida¹⁵, a nawet krętkami odpowiedzialnymi za chorobę Lyme’a [Pitchford P.: Odżywianie dla zdrowia. Tradycje wschodnie i nowoczesna wiedza o żywieniu. Łódź 2008].

Olejek eteryczny z oregano jest bezpieczny i skuteczny jako związek przeciwbakteryjny do stosowania w żywności. Hamuje wzrost pospolitych mikroorganizmów przenoszonych przez żywność: E. coli i gatunków z rodzaju Salmonella na świeżych produktach¹⁶. Potwierdzono także, że oregano jest w stanie zwalczać bakterie Listerii¹⁷.

Wykazano, że olejek z oregano działa również przeciwpasożytniczo wobec niektórych pierwotniaków i ameb (Entamoeba hartmanni i Blastocystis hominis oraz Endolimax nana)²⁹.

Działanie przeciwwirusowe

Badania in vitro wykazały także właściwości przeciwwirusowe olejku z oregano. Odpowiadały za to w szczególności karwakrol i tymol. W jednym badaniu wykazano, że karwakrol inaktywował norowirusa, działając bezpośrednio na kapsyd wirusowy, a następnie na RNA. Norowirusy wywołują infekcję, która powoduje biegunkę, nudności i ból brzucha¹⁹. Inne badanie wykazało, że tymol i karwakrol inaktywowały 90% wirusa opryszczki pospolitej w ciągu zaledwie jednej godziny od podania²⁰. Wyniki te są obiecujące, jednak potrzebne są dodatkowe badania nad wpływem oregano na infekcje wirusowe u ludzi.

Działanie przeciwzapalne

Oregano jest bogate w przeciwutleniacze, które mogą pomóc zneutralizować wolne rodniki i zmniejszyć stan zapalny²¹. Zawiera również związki, takie jak karwakrol, o których wykazano, że mają właściwości przeciwzapalne. W jednym badaniu na zwierzętach karwakrol podawany w postaci olejku z oregano zmniejszał obrzęk w łapach myszy nawet o 57%²² Inne badanie na zwierzętach wykazało, że mieszanka tymianku i olejków eterycznych z oregano zmniejszyła liczbę markerów zapalnych u myszy z zapaleniem jelita grubego lub okrężnicy²³. W tych badaniach analizowano działanie oregano i jego składników w wysoce skoncentrowanych ilościach.

W badaniu przeprowadzonym na grupie 71 ziół o działaniu leczniczym wykazano, że oregano silnie hamuje aktywność zapalną. Stwierdzono, że jego ekstrakty obniżają prozapalne cytokiny TNF-α, IL-1β i IL-6 oraz zwiększają cytokinę przeciwzapalną IL-10^24,25.

Jednoczesne leczenie tymiankiem i olejkiem z oregano może zmniejszyć wytwarzanie prozapalnych cytokin, a tym samym zmniejszyć indukowane toksynami zapalenie jelita grubego u myszy²⁶.

Reklama

Oregano-Intercell® Sprawdź

CurcuZym-Intercell ® Kurkumina Sprawdź

Rhodiola Sprawdź

Adrenal-Intercell® Sprawdź

Możliwy pozytywny wpływ na jelita

Podanie doustne wyciągu z oregano zmniejszyło liczbę miejsc krwawienia w błonie śluzowej żołądka myszy poddanych stresowi (niską temperaturą)²⁷. Olejek oregano zwiększył powierzchnię jelit, promując lepsze wchłanianie składników odżywczych. Był także skuteczny w zmniejszaniu populacji E. coli w jelitach, a także w zmniejszaniu stanu zapalnego w jelitach u świni²⁸.

Stosowanie olejku z oregano hamuje rozwój pasożytów obecnych w jelicie. W jednym teście wykorzystano zemulgowany olejek eteryczny z oregano, podany kilku pacjentom zakażonym trzema różnymi pasożytami, z których dwa to pierwotniaki i jedna ameba²⁹. Przez okres sześciu tygodni codzienna dawka 600 mg oleju całkowicie wyeliminowała pierwotniaka Entamoeba hartmanni u czterech pacjentów i Blastocystis hominis u ośmiu innych pacjentów. Wyeliminował także amebę Endolimax nana u jednego pacjenta²⁹.

Dawkowanie

Zalecana dawka oregano i jego olejków jest różna w zależności od zawartości substancji czynnych i celu stosowania (stanu zdrowia). W postaci kapsułek doustna suplementacja zemulgowanego oregano wynosi zazwyczaj około 600 miligramów dziennie (przyjmowana w jednej lub dwóch osobnych dawkach)³⁰.

Bezpieczeństwo stosowania

Ryzyko związane ze stosowaniem oregano lub jego olejku jest niewielkie i może wystąpić wówczas, kiedy oregano stosowane jest w nadmiernych ilościach³¹.

Interakcje z lekami

Oregano może wchodzić w interakcję z kilkoma lekami, dlatego należy skonsultować jego stosowanie z lekarzem, jeżeli przyjmuje się którykolwiek z podanych niżej leków.

Leki zmniejszające krzepnięcie krwi

Oregano silnie rozrzedza krew i może zwiększać ryzyko krwawienia u osób z zaburzeniami krwawienia. Dlatego należy zachować ostrożność podczas przyjmowania leków przeciwzakrzepowych: aspiryny, klopidogrel (Plavix), dabigatran (Pradaxa), dalteparynę (Fragmin), enoksaparynę (Lovenox), i innych.

Leki przeciwcukrzycowe

Oregano może obniżać poziom cukru we krwi, dlatego osoby z cukrzycą powinny stosować go ostrożnie. Teoretycznie jednoczesne przyjmowanie niektórych leków na cukrzycę i oregano może powodować zbyt niski poziom cukru we krwi.

Niektóre leki stosowane w cukrzycy obejmują: insulinę, metforminę, pioglitazon, rozyglitazon i inne.