Łuszczyca jest przewlekłą, zapalną chorobą skóry, na którą w Polsce choruje około miliona osób. Typową zmianą skórną tej dermatozy są łuski, zlewające się w większe ogniska. Choroba może występować w różnych postaciach. Jakie są rodzaje łuszczycy, czym się charakteryzują? Jakie czynniki nasilają objawy skórne?

Łuszczyca – rodzaje i typy

Wyróżnia się kilka typów łuszczycy, które kwalifikuje się w zależności od etiologii, postaci skórnej i lokalizacji. Cztery najczęściej spotykane rodzaje łuszczycy to łuszczyca zwykła, krostkowa, stawowa i erytrodermia łuszczycowa.

Zwykła łuszczyca – objawy

Stanowi do 90% występujących przypadków łuszczycy. Podstawową zmianą skórną są grudki rumieniowo-złuszczające, zlewające się w wyraźnie odgraniczone od reszty skóry ogniska. Choroba najczęściej lokalizuje się na skórze owłosionej głowy, łokciach, kolanach, paznokciach i okolicy lędźwiowej. Ze względu na kształt zmian wyróżnia się odmiany:

• kropelkową: zmiany w kształcie niewielkich grudek;
• plackowatą: zmiany zlane w większe skupiska, charakterystyczne “placki”;
• pieniążkowata: okrągłe zmiany, kształtem i wielkością przypominające monetę.

Prawdopodobieństwo wystąpienia łuszczycy zwykłej wzrasta, jeśli choroba dotyczyła rodziców pacjenta. Ze względu na czas pojawienia się objawów wyróżnia się:

• typ I-łuszczyca młodzieńcza: pojawia się przed 30 rokiem życia, najczęściej już w dzieciństwie, ma uciążliwy przebieg, opornie reaguje na leczenie;
• typ II-łuszczyca dorosłych: występuje po 40 roku życia, charakteryzuje się łagodniejszym przebiegiem w porównaniu do typu I.

Kolejnym kryterium, według którego można podzielić łuszczycę, jest lokalizacja zmian chorobowych. Występuje łuszczyca:

• owłosionej skóry głowy: jasno czerwone swędzące zmiany na skórze głowy, linii włosów, które mogą wychodzić na czoło, kark i uszy, natomiast łuszczyca nie powoduje wypadania włosów;
• paznokci: żółto przebarwione paznokcie, z charakterystycznym objawem naparstkowania (liniowe punktowe wgłębienia w płytce paznokcia), w zaawansowanej fazie choroby w procesie onycholizy płytka może oddzielać się od łożyska paznokcia;
• wyprzeniowa: zmiany lokalizują się w fałdach skórnych pod piersiami, na brzuchu, w pachwinach i pod pachami.

Charakterystyczne objawy choroby

Bardzo często u chorych można zaobserwować objawy charakterystyczne dla przebiegu łuszczycy, pomocne do diagnozy i rozpoznania choroby. Są to:

• objaw Auspitza: przy drapaniu zmian dochodzi do punktowego krwawienia w miejscu zerwania łuski z powodu płycej położonych naczyń krwionośnych (w porównaniu do skóry zdrowej);
• objaw świecy stearynowej: skóra po usunięciu grudki ma gładką, przypominającą świecę stearynową powierzchnię;
• objaw Koebnera: w miejscu mechanicznego uszkodzenia naskórka obserwuje się wysyp nowych grudek wysiękowych.

Łuszczyca krostkowa

W tej odmianie choroby występują krostki z wydzieliną ropną, skóra objęta procesem zapalnym jest zaczerwieniona i opuchnięta. Łuszczyca krostkowa może występować w postaci uogólnionej (dotyczy całości ciała) lub miejscowej (na dłoniach i stopach).

Łuszczyca stawowa

Objawem choroby jest przewlekłe zapalenie stawów wraz z łuszczycą zwykłą lub bez łuszczycy skóry. U części pacjentów stwierdza się obecność czynnika reumatoidalnego we krwi. Najczęściej dotyczy stawów międzypaliczkowych, ale może również obejmować kilka innych.

Erytrodermia łuszczycowa

Jest to najcięższa postać łuszczycy, w której stan zapalny obejmuje niemal całą powierzchnię skóry ciała. Oprócz intensywnego świądu i rozległych czerwonych zmian skórnych, objawami są gorączka, ból, przyspieszone bicie serca. Leczenie erytrodermii łuszczycowej powinno odbywać się w warunkach szpitalnych.

Reklama

Selemit MSE Sprawdź

D3-Intercell® 2000 I.E. Sprawdź

QuinoMit Q10® Fluid z Selenem MSE Sprawdź

EnzOmega ® MSE Sprawdź

Czynniki nasilające objawy łuszczycy

Oprócz czynników odpowiedzialnych za wystąpienie choroby, istnieją również takie, które powodują nasilenie objawów, pojawienie się nowych ognisk czy też gwałtowniejszy przebieg łuszczycy. Największe znaczenie, tak jak w przypadku wielu innych chorób, ma przewlekły stres. Poza nasileniem produkcji kortyzolu – hormonu stresu i pobudzeniem układu immunologicznego, stres indukuje uwalnianie neuropeptydów, odpowiedzialnych za podrażnienia zakończeń nerwowych w skórze. Pojawiający się przez to świąd skóry prowokuje chorego do drapania, które mechanicznie uszkadza skórę. Nasilają się przez to objawy łuszczycowe i powstają nowe ogniska zapalne.

Chociaż nie potwierdzono jednoznacznie negatywnego wpływu alkoholu i papierosów na przebieg choroby, uważa się, że są to czynniki predysponujące do rozwoju  i cięższego przebiegu choroby. Istotną rolę pełni także dieta. Zbilansowana, bogata w zdrowe tłuszcze, warzywa, owoce i produkty pełnoziarniste, dieta powinna pokrywać zapotrzebowanie na niezbędne składniki odżywcze. W przebiegu łuszczycy warto zwrócić uwagę na produkty zawierające witaminę D, cynk, selen, kwasy tłuszczowe omega-3 oraz koenzym Q. Zaleca się także picie od 1,5 do 2 litrów wody.

Wpływ mitochondriów na przebieg łuszczycy

Mitochondria są niezwykle istotnymi organellami, odpowiadającymi za dostarczanie komórkom całego organizmu energii, koniecznej do funkcjonowania. Zaburzenia pracy mitochondriów skutkują zaburzeniami w prawidłowym działaniu komórek i nasileniem stanów zapalnych. Stres oksydacyjny indukuje produkcję wolnych rodników, działających prozapalnie. Można zatem stwierdzić, że zmiany łuszczycowe i stany zapalne skóry są efektem zaburzeń łańcucha oddechowego, przebiegającego w wewnętrznej błonie mitochondriów. Leczenie mitochondiopatii opiera się na zmianie sposobu odżywiania, włączeniu aktywności fizycznej, redukcji poziomu stresu i czynników zewnętrznych obciążających organizm, dbałości o rytmy okołodobowe i jakość snu. Do prawidłowego funkcjonowania mitochondria potrzebują mikroskładników, takich jak koenzym Q, kwasy tłuszczowe omega-3, żelazo, magnez, siarka, witaminy z grupy B oraz witamina D. Dostarczenie organizmowi odpowiedniej ilości mikroelementów chroniących te ważne organella usprawni ich działanie, a co za tym idzie pozytywnie wpłynie na pracę całego organizmu i zmniejszenie stanów zapalnych.