Co to jest oddychanie komórkowe?
Oddychanie komórkowe jest kluczowe dla naszego życia. Ten złożony proces zachodzi w każdej komórce i dostarcza niezbędnej energii. Dlaczego jest dla nas tak ważny? Otóż bez pożywienia możemy przeżyć w zasadzie nawet kilka tygodni. Bez wody – kilka dni. Bez tlenu – kilka minut. A bez ATP, czyli produktu oddychania komórkowego zaledwie kilka sekund. Oddychanie komórkowe to proces, który dostarcza komórkom uniwersalnego źródła energii w postaci molekuł (cząsteczek) wspomnianego ATP.
***
Sposoby oddychania komórkowego
Oddychanie komórkowe może zachodzić na dwa sposoby:
- z udziałem tlenu (oddychanie aerobowe) – wydajne,
- bez udziału tlenu (fermentacja, oddychanie anaerobowe) – mało wydajne.
Substratem oddychania komórkowego jest glukoza. Produktami rozkładu glukozy są zawsze dwutlenek węgla (CO2) oraz woda (H2O).
Rys. 1. Schemat przebiegu oddychania komórkowego
Co składa się na oddychanie komórkowe?
Oddychanie komórkowe = glikoliza + cykl Krebsa + łańcuch oddechowy
Oddychanie komórkowe (Rys. 1) składa się z trzech kroków, którymi są:
- glikoliza (w cytoplazmie komórek),
- cykl Krebsa (cykl kwasu cytrynowego, w macierzy mitochondrialne),
- łańcuch oddechowy (w macierzy mitochondrialnej).
ATP uzyskujemy zarówno na drodze glikolizy (rozkładu glukozy), jak również w cyklu Krebsa. Jednak najbardziej wydajnym źródłem energii jest dla komórek mitochondrialny łańcuch oddechowy, który w dużym uproszczeniu jest niczym innym jak kontrolowaną enzymatycznie serią reakcji z mieszaniną piorunującą, podczas której wodór łączy się z tlenem, dając wodę oraz – jako produkt uboczny reakcji – energię.
Ze względu na kluczową rolę mitochondriów w pozyskiwaniu energii mitochondriopatie wiążą się z niedoborami energetycznymi w organizmie, z powodu których cierpią przede wszystkim te narządy, które wykazują największe zapotrzebowanie energetyczne. Jeżeli pamiętasz, jakie organy kryją w sobie największe ilości mitochondriów, to z łatwością domyślisz się, że chodzi głównie o:
- mózg i komórki nerwowe,
- serce,
- wątrobę,
- mięśnie.
Więcej cennych informacji na temat roli mitochondriów oddychania komórkowego i energii ATP można znaleźć w książce: Mitochondria. Diagnostyka uszkodzeń mitochondrialnych i skuteczne metody terapii. Autor opisuje biochemiczne i fizjologiczne podstawy zaburzeń pracy mitochondriów, tłumacząc, w jaki sposób uszkodzenia mitochondriów wpływają na powstawanie i rozwój chorób. Doktor Bodo Kuklinski wskazuje, które badania diagnostyczne mają dla nas istotną wartość, a które są często niepotrzebnie wykonywane.
Kompendium mitochondrialne zawiera szeroki zakres praktycznej wiedzy na temat: czynników szkodliwych, skutecznej diagnostyki i zrozumienia celu wykonywania konkretnych badań, a także profilaktyki i terapii mitochondrialnej oraz właściwej suplementacji czy postępowania dietetycznego. Możemy znaleźć rozwiązania wielu powszechnych dolegliwości jak: bóle głowy, chroniczne zmęczenie, otyłość i wiele innych. Dodatkowo dołączone opisy pacjentów i ich terapii doktora Bodo Kuklinskiego przemawiają za skutecznością stotowanych metod.
Zachęcamy do lektury!
Rys. 1. Opracowanie własne na podstawie: www.fehertamas.com