Spermidyna – fontanna młodości

Każdy właściciel komputera lub laptopa, zna ten problem: długo nieoczyszczany twardy dysk zaczyna spowalniać pracę całego urządzenia – programy ładują się z opóźnieniem albo wcale, a czasami zawiesza się wręcz cały system. Podobny problem dotyczy naszego organizmu – gromadzące się w nim w miarę upływu lat uszkodzone, zmutowane lub zbędne komórki niepotrzebnie zakłócają funkcjonowanie narządów a także całych ich układów. To z kolei niewątpliwie przyczynia się do przyspieszenia procesów starzenia.

Czy jesteśmy zupełnie bezbronni wobec takiej sytuacji? Czy istnieje coś, co wspiera w naszym organizmie procesy naturalnego samooczyszczania, a tym samym sprzyja regeneracji i naprawie doznanych uszkodzeń? Okazuje się, że możemy tutaj liczyć na pomoc kilku sprzymierzeńców, chociażby syrtuin czy też specjalnego związku chemicznego o nazwie spermidyna.

Spermidyna właściwości

Spermidyna to naturalnie występująca w komórkach substancja z grupy poliamin [1] i jest spokrewniona z takimi substancjami jak putrescyna czy spermina. Nazwa tego związku chemicznego wiąże się z faktem, iż po raz pierwszy (w latach 70.XX wieku) odkryto ją w spermie mężczyzn.

Zgodnie z wynikami przeprowadzonych badań naukowych [6], podstawowa rola spermidyny wiąże się z wydłużaniem życia organizmów żywych oraz z ograniczaniem śmiertelności. U ludzi substancja ta zmniejsza wyraźnie ryzyko zgonu z powodu chorób nowotworowych, chorób układu sercowo-naczyniowego itd.

Przypuszczalnie wydłużające życie działanie spermidyny opiera się głównie na zdolności tej substancji do naturalnego pobudzania procesu autofagii. Innymi słowy spermidyna, to związek chemiczny, który zarządza w organizmie generalne porządki. Podobnie jak czyni to wielogodzinny post lub też syrtuiny, spermidyna aktywuje u nas procesy samooczyszczania, które prowadzą do degradacji oraz usunięcia zmutowanych, dysfunkcyjnych lub niepotrzebnych komórek i ich części składowych. Według jednej z popularnych teorii procesów starzenia, tego rodzaju „złogi” zwiększają z kolei ryzyko wystąpienia takich chorób cywilizacyjnych jak demencja, cukrzyca, nowotwory czy miażdżyca. Jak opisuje w „The American Journal of Clinical Nutrition“ rolę spermidyny profesor Stefan Kiechl: „wzmożone wchłanianie spermidyny do przestrzeni wewnątrzkomórkowej, sygnalizuje komórce konieczność rozpoczęcia procesów samooczyszczenia, co chroni nas przed tworzeniem złogów i przedwczesnym starzeniem“ [3]. Autofagia to niezwykle ważny proces biologiczny również dlatego, iż pozwala komórkom na przywrócenie prawidłowego metabolizmu oraz recykling cennego materiału biologicznego [16].

To właśnie autofagia decyduje o odporności komórek na stres i zwiększa ich rezyliencję (odporność na trudne warunki, takie jak inwazja patogenów czy głód), dlatego wszystkie czynniki – a wśród nich spermidyna, które pozytywnie wpływają na ten proces, wywierają jednocześnie pozytywny wpływ na cały nasz organizm.

Autofagia a mitochondria

Co niezwykle istotne spermidyna wywiera pozytywny wpływ na nasze zdolności kognitywne oraz przeciwdziała starzeniu się mózgu [2], głównie poprzez wywierany przez siebie ochronny wpływ na synapsy i zapobieganie pojawiającym się wraz z wiekiem uszkodzeniom komórek nerwowych. Dzięki wykazywanym przez siebie właściwościom, spermidyna może przyczyniać się do profilaktyki takich chorób neurodegeneracyjnych jak demencja czy choroba Alzheimera. Ponadto generalnie chroni nas przed uwarunkowanym wiekiem postępującym osłabieniem funkcji pamięciowych [8]. Zaburzenia procesów autofagii utożsamia się ze wzrostem ryzyka zaburzeń psychicznych, dlatego z suplementacji spermidyny skorzystają niewątpliwie wszyscy pacjenci z dolegliwościami ze strony układu nerwowego.

Wyścig z czasem

Organizm człowieka posiada zdolność samodzielnej syntezy spermidyny, jednak wraz z upływem lat, podobnie jak dzieje się z wieloma innymi procesami biochemicznymi, poziom produkcji tej substancji na poziomie komórkowym stopniowo spada. Zjawisko to dotyczy zarówno zwierząt jak i ludzi [3]. Dla nas oznacza to powolną utratę zdolności do samodzielnego usuwania uszkodzonych lub zmutowanych komórek i wzrost ryzyka wystąpienia wielu różnych chorób, które wiążą się „nagromadzeniem błędów i odpadów” na poziomie tkankowym.

Bezpośrednim prekursorem spermidyny jest putrescyna, a za odpowiednią reakcję syntezy odpowiada enzym o nazwie syntaza spermidynowa [13].

Co ciekawe, naturalną zdolność syntezy prekursora spermidyny czyli putrescyny wykazują też niektóre bakterie jelitowe [12]. Natomiast ponieważ zbyt duże ilości putrescyny są dla komórek toksyczne, (konwersji w spermidynę ulega jedynie ograniczona ilość putrescyny, wydajność przemian chemicznych zależy tutaj od aktywności odpowiednich enzymów), a nawet onkogenne, warto dbać o prawidłowy skład flory jelitowej, tak aby uniknąć nadmiaru putrescyny pochodzenia bakteryjnego [7].

Spadkowi naturalnej produkcji spermidyny, jaki towarzyszy naturalnym procesom starzenia możemy przeciwdziałać sięgając po bogate w ten dobroczynny składnik odżywczy produkty spożywcze oraz odpowiednie suplementy diety. Do bogatych naturalnych źródeł spermidyny należą między innymi [5], [11]:

• kiełki zbóż, w tym przede wszytskim pszenicy
• soja i fermentowane produkty sojowe, w tym głównie natto
• algi
• groch
• grzyby
• zielone sałaty
• orzechy
• jabłka
• długo dojrzewający ser cheddar
• ziemniaki
• brokuły
• durian (azjatycki „król owoców”)

W badaniach dobrze tolerowana dawka spermidyny wynosiła 1,2 mg na dobę [10].

Spermidyna a Covid-19

W ramach badań na komórkach płuc, które zostały zakażone SARS-CoV-2, wirusologom z berlińskiego szpitala Charite udało się wykazać osłabienie procesów autofagii w porównaniu ze zdrowymi komórkami. Ponadto u zaatakowanych komórek stwierdzano znacznie obniżony poziom spermidyny. Jak się okazało, podanie zakażonym komórkom spermidyny wpłynęło pozytywnie na przebieg infekcji i zmniejszyło obciążenie komórek wirusem aż o 85% [14]. Przypuszczalnie tak pozytywne wyniki terapii spermidyną wiążą się z faktem, iż Covid-19 sprytnie blokuje w komórkach procesy związane z autofagią, aby zapewnić sobie w ten sposób zdolność przetrwania i dalszego namnażania [15]. Natomiast należy podkreślić, iż były to jedynie badania in vitro, dotychczas nie przeprowadzono jeszcze żadnych znaczących badań nad działaniem spermidyny u zainfekowanych SARS-CoV-2 organizmów żywych, a przede wszystkim ludzi [18]. Czas pokaże, czy nadzieje pokładane w tej substancji faktycznie sprawdzą się również w praktyce.

Reklama

MitoSpermidin® MSE Sprawdź

Immun-Intercell Sprawdź

Immun-Intercell® dla dzieci Sprawdź

QuinoMit® Q10 Fluid – Ubichinol MSE Sprawdź

Spermidyna a płodność oraz gospodarka hormonalna

Ponieważ stężenie sperminy oraz spermidyny w prostacie ssaków zdecydowanie przewyższa stężenie tych poliamin w innych tkankach, już od dawna podejrzewa się, iż spermidyna może odgrywać istotną rolę w procesie rozmnażania [21]. W ramach pewnego opublikowanego w 2019 roku badania okazało się, iż trzydziestodniowa suplementacja spermidyną pozwalała na obniżenie poziomu hormonu stresu – kortyzolu (zwłaszcza u mężczyzn) oraz na podniesienie poziomu testosteronu u mężczyzn oraz zwiększenie ilości progesteronu i estradiolu u kobiet w fazie folikularnej. Zdaniem autorów artykułu spermidyna może znacząco przyczyniać się do przywracania oraz utrzymywania zrównoważonej gospodarki hormonów płciowych zarówno u kobiet jak również u mężczyzn, przez co sprzyjać naszej płodności oraz utrzymywaniu prawidłowej wagi. Jednocześnie jednak ze względu na pilotażowy charakter tego badania do potwierdzenia otrzymanych wyników potrzebne są dalsze studia badawcze [20].

**

Suplementacja spermidyny

Opisane w tym artykule właściwości spermidyny sugerują, iż jest to substancja, która pomaga nam dłużej cieszyć się życiem oraz dobrym zdrowiem. W badaniach na zwierzętach suplementacja spermidyną nie prowadziła do skutków ubocznych, a jednocześnie wywierała pozytywny wpływ na przykład na układ nerwowy czy sercowo-naczyniowy [19]. Dieta bogata w tę naturalną poliaminę oraz jej umiarkowana suplementacja mogą wspierać prawidłowe przemiany metaboliczne oraz odnowę na poziomie komórkowym, a poprzez to pozytywnie wpływać na nasze zdrowie.

Spermidyna… i ciesz się życiem na dłużej.

Autor: Sylwia Grodzicka