Gdy u chorego na cukrzycę dochodzi do wystąpienia przewlekłych powikłań, takich jak chociażby uszkodzenie nerwów, jest bardziej prawdopodobne, że będzie on musiał się zmierzyć również z zaburzeniem zdrowia psychicznego i odwrotnie. Wskazują na to wyniki badania przeprowadzonego przez Uniwersytet Michigan w Stanach Zjednoczonych, które zostały opublikowane w czasopiśmie Diabetes Care w 2024 roku.
Zawał serca, udar mózgu, uszkodzenie nerwów. To tylko niektóre z powikłań, na które narażone są miliony osób cierpiących na cukrzycę. Radzenie sobie z tak poważną chorobą bywa dla wielu pacjentów stresujące i obciążające, co może prowadzić do obniżonego nastroju, a w konsekwencji depresji. Badanie przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Michigan potwierdza, że osoby chore na cukrzycę są bardziej narażone na rozwój zaburzeń psychicznych.
Celem badania było określenie, czy istnieją dwukierunkowe powiązania między zaburzeniami zdrowia psychicznego a przewlekłymi powikłaniami cukrzycowymi u osób z cukrzycą typu 1 lub typu 2. Do analiz przyjęto dane 553 552 pacjentów z lat 2001 – 2018: 44 735 z cukrzycą typu 1, 152 187 z cukrzycą typu 2 i 356 630 bez cukrzycy. Stwierdzono, że posiadanie przewlekłych powikłań cukrzycowych zwiększało ryzyko rozwoju zaburzenia zdrowia psychicznego.
Osoby z przewlekłymi powikłaniami cukrzycy miały nawet trzykrotnie większe ryzyko wystąpienia zaburzeń psychicznych, takich jak lęk lub depresja. Efekt ten wzrastał wraz z wiekiem dorosłych. Co więcej wykazano również, że osoby z zaburzeniami psychicznymi były średnio 2 razy bardziej narażone na wystąpienie trwałych powikłań cukrzycy. U osób dorosłych w wieku poniżej 60 lat cukrzyca typu 1 była bardziej związana z przewlekłymi powikłaniami. Pacjenci z bardziej powszechną cukrzycą typu 2 częściej doświadczali trudności ze zdrowiem psychicznym.
Naukowcy sugerują, że możliwym powodem tego dwukierunkowego związku może być fakt, że powikłanie cukrzycy lub stan zdrowia psychicznego ma bezpośredni wpływ na rozwój innej komplikacji. Związek może być również mniej bezpośredni. Powikłania cukrzycy i choroby psychiczne mają wspólne czynniki ryzyka. Otyłość, problemy z kontrolą glikemii i społeczne uwarunkowania zdrowia mogą zwiększać prawdopodobieństwo wystąpienia obu chorób współistniejących.
Źródło:
Maya Watanabe, Evan L. Reynolds, Mousumi Banerjee, Morten Charles, Kara Mizokami-Stout, Dana Albright, Lynn Ang, Joyce M. Lee, Rodica Pop-Busui, Eva L. Feldman, Brian C. Callaghan, Bidirectional Associations Between Mental Health Disorders and Chronic Diabetic Complications in Individuals With Type 1 or Type 2 Diabetes, Diabetes Care 2024;47(9):1638–1646, DOI: doi.org/10.2337/dc24-0818.