TSH – badanie hormonów tarczycy oraz ich normy

Jak zbadać funkcjonowanie tarczycy? Co określa badanie TSH? Poznaj normy i przedział dla TSH

Badanie TSH - normalny dla hormonów tarczycy

Hormon stymulujący tarczycę (TSH) jest uważany za głównego „marker” funkcjonowania tarczycy. TSH stymuluje tarczycę do produkcji hormonów tyroksyny (T4) i trijodotyroniny (T3), które kontrolują szybkość metabolizmu. Dowiedz się, jak działa TSH, kiedy warto wykonać to badanie i czy twoje poziomy mieszczą się w zakresie normy.

Tarczyca i hormony

Tarczyca to organ znajdujący się u podstawy szyi, który dzięki wytwarzaniu hormonów odgrywa ważną rolę w sprawnym metabolizmie. Z udziałem jodu i selenu, tworzy hormony T4 i T3 [1]. Tarczyca jest ważna dla zachowania zdrowia, ponieważ wytwarzane przez nią hormony odgrywają ważną rolę w wielu narządach w tym: mózgu, sercu i wątrobie [1]. Tarczyca wpływa na takie funkcje jak:

  • metabolizm,
  • temperatura ciała,
  • nastrój,
  • funkcja mózgu i układu nerwowego,
  • praca serca,
  • praca mięśni,
  • trawienie.

Czym jest TSH?

TSH to hormon stymulujący pracę tarczycy. Hormon TSH znany jest również jako tyreotropina i wytwarzany jest przez przysadkę mózgową. Przysadka wydziela TSH do krwioobiegu, dzięki czemu hormon ten może zostać dostarczony do tarczycy. Po dotarciu do tarczycy TSH daje sygnał do produkcji hormonów: T3 (trijodotyroniny) i T4 (tyroksyny) [2, 3]. Z kolei T4 i T3 kontrolują szybkość metabolizmu. Ponieważ poziom TSH jest sygnałem dla tarczycy do wytwarzania lub hamowanie produkcji hormonów, dlatego TSH jest uznawany za podstawowy czynnik kontrolujący jej pracę.

TSH wydzielane z przysadki stymuluje tarczycę do produkcji hormonów T4 i T3, które kontrolują szybkość metabolizmu.

Z kolei sygnałem do wytwarzania TSH jest uwalnianie hormonu TRH (tyreoliberyny) z podwzgórza. Jeśli poziomy T4 i T3 są wysokie, podwzgórze zmniejsza wytwarzanie TRH, a zatem wytwarzane jest mniej TSH. Ten proces pomaga utrzymać równowagę T4 i T3 [4].Tak więc hormony T3 i T4 są regulowane przez podwzgórze (z pomocą hormonu TRH) i przysadkę (z pomocą hormonu TSH).

Jak działa TSH?

Hormon TSH stymulujący tarczycę do produkcji T3 i T4 na kilka różnych sposobów. Przede wszystkim TSH wiąże się z receptorami na tarczycy, co stymuluje ja do produkcji T3 i T4. Receptor TSH pomaga tarczycy wytwarzać więcej białek, które wchłaniają jod z krwiobiegu. Następnie tarczyca wykorzystuje jod do wytworzenia większej ilości T4 i T3 [5, 6]. Jod może występować w różnych postaciach, jednak do wytwarzania T3 lub T4 potrzebny jest w formie aktywnej. Dlatego TSH dodatkowo zwiększa produkcję białka – enzymu peroksydazy tarczycy, które przekształca jod w jego aktywną postać [7, 8]. TSH stymuluje również uwalnianie hormonów tarczycy do krwioobiegu. Po wytworzeniu T3 i T4 są one przechowywane i związane z białkiem (tyroglobuliną – TRH), co zapobiega ich przedostawaniu się do krwioobiegu. TSH pomaga oddzielić te hormony od białka (poprzez zwiększenie aktywności enzymów proteaz), co pozwala na uwolnienie T4 i T3 [7, 9].

TSH pomaga tarczycy wchłonąć więcej jodu do produkcji hormonów tarczycy, a następnie uwolnić je do krwioobiegu.

Badanie TSH

Test hormonu stymulującego tarczycę (TSH) mierzy ilość TSH we krwi. Tarczyca produkuje więcej hormonów, jeśli przysadka mózgowa produkuje więcej TSH. W ten sposób dwa gruczoły współpracują ze sobą, aby zapewnić wytwarzanie odpowiedniej ilości hormonów tarczycy. Jednak gdy ten system zostanie zakłócony, tarczyca może wytwarzać za dużo lub za mało hormonów. Ponieważ TSH kontroluje poziomy hormonów T4 i T3, pomiar poziomów TSH za pomocą badania krwi może być pomocny w określeniu, jak funkcjonuje twoja tarczyca [10, 11]. Pozwala również wstępnie ustalić niedoczynność lub nadczynność tarczycy. Wysokie poziomy TSH mogą wskazywać na niedoczynność tarczycy, podczas gdy niskie poziomy TSH mogą wskazywać na nadczynność tarczycy. Podczas niedoczynności tarczycy, poziom T4 i T3 są obniżone, a więc przysadka mózgowa reaguje poprzez zwiększenie TSH w celu stymulowania produkcji T4 i T3. Przeciwnie dzieje się w przypadku nadczynności tarczycy.

Co wpływa na wynik TSH?

Na wynik badania TSH wpływa kilka czynników. Jednym z nich jest pora dnia, w której gadanie zostanie wykonane. Badania pokazują, że poziomy TSH są najwyższe w nocy, a najniższe po południu [12, 13, 14, 15]. Wynik badania TSH może zależeć również od czasu spożycia ostatniego posiłku. Testowanie poziomów w ciągu 2 godzin od posiłku, zamiast na czczo może dać niższe wartości TSH [16]. Ponadto branie pod uwagę jedynie wyniku TS w diagnostyce tarczycy może prowadzić do błędnej diagnozy. W razie potrzeby lekarze mogą zlecić panel tarczycy, który zawiera poziomy T4 (wolnego T4) i T3 (wolnego lub całkowitwgo T3), aby uzyskać pełniejszy i dokładniejszy obraz [17].

Badanie TSH Zwykle zleca się jako część panelu badań na tarczycę, aby ustalić, jak działa tarczyca. Wysokie poziomy TSH mogą sugerować niedoczynność tarczycy, podczas gdy niskie poziomy TSH sygnalizują nadczynność tarczycy.

Normy TSH

Normalny zakres poziomów TSH u dorosłych wynosi od 0,4 do 4,0 mIU/l (miliona jednostek międzynarodowych na litr) (lub jm/ml (jednostkach międzynarodowych na mililitr). [18, 19, 20]. Niektóre badania sugerują, że ten zakres powinien być bardziej zbliżony do 0,45 do 2,5 mIU/l. Zakres może się nieznacznie różnić w zależności od laboratorium.

Wiek, a poziom TSH

TSH zwykle wzrasta z wiekiem. Dlatego niektórzy naukowcy uważają, że norma dl a TSH powinna być różna w zależności od wieku. Podczas gdy wysoki poziom TSH jest ogólnie niepożądany u dzieci i dorosłych, odwrotnie może być w przypadku osób starszych. Niektóre badania sugerują, że nieco wyższe poziomy TSH mogą być uważane za normalne lub nawet pożądane u osób starszych, podczas gdy niższe poziomy TSH być problematyczne [21, 22].

Bibliografia:

0:00
0:00