Melatonina — suplementacja. Co warto o niej wiedzieć?

Melatonina jest powszechnie znana jako substancja na sen, jednak jej suplementacja może przynieść dodatkowe korzyści dla pracy jelit, zmniejszania stanów zapalnych, a nawet w chorobach autoimmunologicznych. Działanie melatoniny związane jest m.in. z jej poziomem w organizmie, na który wpływa wiele czynników. Dowiedz się, z czym łączyć melatoninę i jak ją dawkować, aby uniknąć jej niedoboru.

Melatonina — czy potrzebna jest suplementacja tej substancji?

Melatonina jest hormonem naturalnie produkowanym w naszym organizmie. U zdrowych osób, które nie mają problemów ze snem, czy innych objawów mogących wskazywać na niski poziom melatoniny, nie ma wskazań do jej suplementacji. Jednak istnieje szereg czynników, które mogą powodować, że w naszym organizmie poziom tego hormonu jest za niski, wtedy warto skonsultować stosowanie melatoniny z lekarzem. Najlepiej potwierdzonym działaniem suplementacji melatoniny jest poprawa jakości snu, co potwierdza obecnie przegląd 35 badań¹.

Melatonina wykazuje w organizmie dodatkowe korzyści: wspiera działanie układu odpornościowego, zmniejsza nasilenie stanów zapalnych, reguluje ciśnienie krwi jako element kontrolowanego przez melatoninę cyklu dobowego. Należy zaznaczyć, że naturalne funkcje i działania melatoniny nie zawsze muszą przekładać się na korzyści z jej suplementacji. Dotychczasowe badania potwierdzają kilka obszarów, w których suplementacja melatoniny może być pomocna dla zdrowia.

Choroby autoimmunologiczne i zapalne

Melatonina chroni przed działaniem wolnych rodników i pomaga obniżyć stres oksydacyjny czy stany zapalne. Dzięki temu może spowalniać proces starzenia się skóry², czy obniżać markery stanu zapalnego w cukrzycy typu 1³. Badania wskazują, że stosowanie melatoniny wpływa na obniżenie markerów prozapalnych (TNF-a i NF-κB), uszkodzeń DNA i zmniejszanie stresu oksydacyjnego w chorobach zapalnych jelit, takich jak wrzodziejące zapalenie jelita grubego⁴.

Wśród 60 pacjentów z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego suplementacja melatoniny zmniejszała stan zapalny jelit po dodaniu jej do standardowego leczenia. Pomogła również pacjentom utrzymać remisję choroby⁵. Jednak potrzebne są dalsze i szersze badania w tym zakresie.

Choroby żołądka i jelit

Co ciekawe, stężenie melatoniny w komórkach żołądka jest od 10 do 100 razy wyższe niż we krwi i może być nawet 400 razy wyższe w jelitach niż w mózgu⁶. Nic dziwnego, że jej poziom ma wpływ na zdrowie tych narządów.

Melatonina obecna w żołądku podlega innym mechanizmom kontroli niż melatonina obecna w mózgu, a najwyższe stężenie w komórkach żołądka osiąga w południe⁷. Melatonina obecna w żołądku wpływa również na zachowanie bakterii jelitowych⁸.

Postuluje się, że melatonina i jej prekursor L-tryptofan mogą być pomocne w leczeniu owrzodzeń żołądka, wywołanych infekcjami aspiryną i H. pylori, oraz przyspieszają gojenie się ran⁹. W badaniach na modelu zwierzęcym, melatonina zmniejszała stres oksydacyjny nawet o 88%¹⁰, który jest istotnym czynnikiem stanów zapalnych i powstawania wrzodów. Ponadto zwiększała skuteczność leków na wrzody żołądka, takich jak: ranitydyna i omeprazol. W tym zakresie również potrzebne są dalsze próby kliniczne.

Nadmiar i niedobór melatoniny — kiedy konieczna może być suplementacja?

Suplementacja melatoniny może być pomocna w przypadku jej niskiego poziomu. Jej niedobór może być spowodowany wieloma czynnikami, należą do nich m.in.:

1. Leki

Stosowanie beta-blokerów w celu obniżenia ciśnienia krwi hamuje receptory melatoniny, zmniejszając jej uwalnianie¹¹. Inna grupą leków wpływających na działanie melatoniny są niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), w tym aspiryna i kilka innych dostępnych bez recepty leków przeciwbólowych, które obniżają jej stężenie¹²

2. Ekspozycja na niebieskie światło w godzinach wieczornych

Korzystanie z urządzeń elektrycznych emitujących niebieskie światło takich, jak telefony, laptopy, telewizory, w godzinach nocnych obniża poziom melatoniny i skraca przedział czasu w jakim normalnie jest wydzielana¹³.

3. Wiek

Podczas starzenia maleje produkcja melatoniny w szyszynce, zatem u osób starszych jej poziom może być obniżony¹⁴.

4. Niedobory składników odżywczych

Niedobory składników potrzebnych do produkcji melatoniny mogą zaburzać jej wytwarzanie. W badaniu na modelu zwierzęcym niedobory kwasu foliowego, magnezu i cynku były skorelowane z niższym poziomem melatoniny¹⁵.

Reklama

Melatonina MSE matrix Sprawdź

Glutathion MSE Sprawdź

B-Komplex MSE Sprawdź

Witamina C MSE matrix Sprawdź

Kwas alfa liponowy MSE Sprawdź

Sposoby suplementacji melatoniny

Najbardziej znaną formą suplementacji hormonu melatoniny jest przyjmowanie go w postaci tabletek na około 1-2 godziny przed snem. Jej dawka powinna być dobierana indywidualnie, a sugerowany przedział waha się od  0,3 – 2 mg na dobę. Nawet przy niskich dawkach obserwuje się wzrost poziomu melatoniny¹⁶. Suplementację melatoniny można wspierać poprzez przyjmowanie synergistycznie działających z nią substancji takich jak witaminy, minerały czy inne związki potrzebne do jej produkcji i działania.

1. Foliany i witamina B6

Do czynników, które zwiększają poziom melatoniny należą m.in. foliany i witamina B6, które uczestniczą w produkcji serotoniny potrzebnej następnie do produkcji melatoniny¹⁷.  Badania na zwierzętach wykazały, że podawanie zastrzyków z witaminą B6 zwiększa produkcję melatoniny u szczurów. Po dwóch miesiącach podawania witaminy B6 poziom melatoniny we krwi wzrósł o 35,95%¹⁸.

2. Witaminy

Zarówno melatonina jak i witamina C, D i E są ważnymi przeciwutleniaczami. Substancje te wspierają swoje działanie, a dzięki stosowaniu ich razem można uzyskać silniejszy efekt^19,20,21.

3. Kwas alfa-liponowy

Kwas alfa-liponowy oraz melatonina chronią komórki przed stresem oksydacyjnym. W badaniu na modelu zwierzęcym udowodniono, że kwas alfa-liponowy w połączeniu z melatoniną hamował uszkodzenia DNA 3 razy skuteczniej niż gdy był stosowany samodzielnie²².

4. Glutation

Glutation jest silnym przeciwutleniaczem, który zmniejsza utlenianie lipidów²³. Połączenie melatoniny i glutationu miało silniejsze działanie przeciwutleniające, niż gdy były podawane pojedynczo (badanie na modelu zwierzęcym)²⁴.

Stosowanie melatoniny jest bezpieczne dla organizmu o ile nie ma przeciwskazań i nie przekracza się zalecanej dawki. Jednak zawsze warto skonsultować suplementację z lekarzem lub specjalistą. Więcej na temat działania melatoniny na sen można przeczytać w artykule: Melatonina na sen.

Autor: Paulina Żurek