Spełnianie zaledwie pięciu kryteriów związanych z higieną snu może przynieść długoterminowe korzyści dla zdrowia.
Jak wykazuje wiele wcześniejszych badań, odpowiedni sen może wspierać zdrowie serca, zmniejszać ryzyko chorób neurodegeneracyjnych, czy wpływać pozytywnie na gospodarkę glukozowo-insulinową. Jak wynika z najnowszych badań, prawidłowy sen może nawet wydłużać nasze życie. Badanie wykazało, że młodzi ludzie, którzy stosują zdrowe nawyki związane ze snem, są mniej narażeni na przedwczesną śmierć. Co więcej, dane sugerują, że około 8% zgonów z różnorodnych przyczyn jest powiązanych ze złym wzorcem snu.
Lekarz medycyny, specjalista chorób wewnętrznych Frank Qian z Beth Israel Deaconess podsumował: „Zaobserwowaliśmy wyraźną zależność „dawka-odpowiedź”, co oznacza, że im więcej pozytywnych nawyków wpływających na jakość snu, tym niższe ryzyko śmiertelności z przyczyn sercowo-naczyniowych”. Współautor badania dodaje: „Te odkrycia podkreślają, że zalecana liczba godzin snu nie wystarczy. Musisz mieć spokojny sen przynoszący odpoczynek, bez większych problemów z zasypianiem, czy wybudzaniem się”.
W analizie Qian i zespół badaczy uwzględnili dane od 172 321 osób w latach 2013-2018. Średnia wieku wynosiła 50 lat, połowę stanowili mężczyźni, a drugą połowę kobiety. Informacje dotyczące snu i nawyków związanych ze snem pochodziły z corocznej ankiety przeprowadzanej przez Centers for Disease Control and Prevention (CDC) oraz National Center for Health Statistics, które pozwalają ocenić stan zdrowia populacji. Jest to pierwsze badanie przeprowadzone na reprezentatywnej populacji krajowej sprawdzające, jak nawyki związane ze snem, a nie tylko jego długość, mogą wpływać na oczekiwaną długość życia.
Naukowcy powiązali uczestników z danymi z National Death Index, dzięki czemu mogli zbadać związek między czynnikami wpływającymi na jakość snu a ogólną śmiertelność oraz specyficzną powiązaną ze snem. Uczestnicy byli obserwowani przez średni czas ponad 4 lat, w którym zmarło 8681 osób. Spośród tych zgonów 30% było spowodowanych chorobami układu krążenia, 24% z powodu raka, a 46% było spowodowanych innymi przyczynami.
Kryteria oceniające jakość snu
Badacze ocenili pięć różnych czynników wpływających na jakość snu za pomocą ankiety. Czynniki obejmowały:
- czas snu od 7 do 8 godzin na dobę;
- trudności z zasypianiem nie częściej niż dwa razy w tygodniu;
- problemy z zasypianiem nie częściej niż dwa razy w tygodniu;
- brak konieczności stosowania leków nasennych;
- uczucie wyspania się przez co najmniej pięć dni w tygodniu.
Każdemu czynnikowi przypisywano od 0 do 1 punktu za każdy. 5 punktów oznaczało maksymalną jakość snu. „Jeśli osoby spełniają te nawyki i osiągają wysoką efektywność snu, istnieje większe prawdopodobieństwo, że będą żyć dłużej” – powiedział Qian. „Jeśli więc uda nam się poprawić nasz sen, być może uda nam się zapobiec przedwczesnej śmierci”.
Odpowiedni sen zmniejsza ryzyko przedwczesnej śmierci z powodu chorób
Na potrzeby analizy naukowcy wzięli pod uwagę również inne czynniki, które mogły zwiększać ryzyko śmierci, w tym niższy status społeczno-ekonomiczny, palenie i spożywanie alkoholu oraz inne schorzenia. Wyniki wykazały, że znaczenie tych zaledwie 5 czynników jest znaczące. Osoby, które miały 5 punktów, w porównaniu z osobami, które miały 0 – 1, były o 30% mniej narażone na śmierć z jakiegokolwiek powodu, o 21% z powodu chorób układu krążenia, 19% z powodu raka i 40% rzadziej umierali z innych przyczyn. Pozostałe przyczyny zgonów były prawdopodobnie spowodowane wypadkami, infekcjami lub chorobami neurodegeneracyjnymi, ale potrzebne są dalsze badania.
Wśród mężczyzn i kobiet, którzy spełniali wszystkie pięć kryteriów jakości snu, oczekiwana długość życia była o 4,7 lat większa dla mężczyzn i 2,4 lat większa dla kobiet w porównaniu z tymi, którzy nie mieli żadnego lub tylko jeden z pięciu korzystnych elementów. Potrzebne są dalsze badania, aby ustalić, skąd wynikają różnice według płci.
„Nawet od najmłodszych lat, jeśli ludzie mogą rozwinąć te dobre nawyki związane ze snem, upewniając się, że śpią bez zbyt wielu zakłóceń i ogólnie mają dobrą higienę snu, może to znacznie poprawić ich ogólny długoterminowy stan zdrowia” – powiedział Qian, dodając, że „Ważne jest, aby młodsi ludzie zrozumieli, że wiele zachowań zdrowotnych kumuluje się w czasie. Tak jak lubimy mówić: „nigdy nie jest za późno na ćwiczenia lub rzucenie palenia ”, nigdy nie jest też za wcześnie na wprowadzenie pozytywnych zmian”.
Jednym z ograniczeń badania jest to, że nawyki związane ze snem były zgłaszane samodzielnie i nie były obiektywnie mierzone ani weryfikowane. Ponadto nie były dostępne żadne informacje o rodzajach stosowanych środków nasennych lub leków ani o tym, jak często lub jak długo uczestnicy z nich korzystali. Potrzebne są dalsze badania, aby zrozumieć, w jaki sposób ten wzrost oczekiwanej długości życia może się utrzymywać wraz z wiekiem ludzi, a także dalej badać zaobserwowane różnice między płciami.
https://www.acc.org/About-ACC/Press-Releases/2023/02/22/21/35/Getting-Good-Sleep-Could-Add-Years-to-Your-Life