Rak trzustki – badania pozwalające wykryć chorobę

W leczeniu raka trzustki najważniejsze jest szybkie uzyskanie diagnozy. Osoby, które mają dolegliwości ze strony układu trawiennego lub w ich wywiadzie rodzinnym występuje choroba trzustki, powinny być pod specjalistyczną kontrolą lekarską. Prawidłowo prowadzona diagnostyka może pomóc wychwycić zmiany nowotworowe na wczesnym etapie, co zwiększa szanse na powodzenie leczenia.

Rak trzustki – podstawowe badania pozwalające wykryć chorobę

Najczęściej wykonywane badania, dzięki którym można rozpoznać nowotwory trzustki to m.in.:

• Tomografia komputerowa,
• Rezonans magnetyczny,
• Scyntygrafia receptorowa,
• Biopsja,
• Endosonografia,
• Endoskopowa pankreatografia wsteczna,
• Laparoskopia diagnostyczna,
• Markery nowotworowe.

Badania te pozwalają zobaczyć guza w trzustce, a pobrany w czasie biopsji materiał, po badaniu histopatologicznym umożliwia podjęcie decyzji o leczeniu.¹˒² Na podstawie uzyskanych wyników pacjent najczęściej jest operowany i przechodzi chemioterapię.

Czy rak trzustki jest widoczny na USG?

W niektórych przypadkach USG jest w stanie zobrazować guza trzustki.¹˒² Nie zawsze jest to jednak możliwe. Czynniki, które mogą ograniczać widoczność zmian nowotworowych w obrazie USG to np. otyłość lub gazy jelitowe. Badanie USG jest jednak przydatne w diagnostyce onkologicznej, gdyż pozwala zobaczyć m.in. powiększone węzły chłonne. Jest to sygnał do dalszej oceny narządów jamy brzusznej i różnicowania objawów m.in. ze stanem zapalnym. USG jest także bardzo pomocne w czasie biopsji. To właśnie pod kontrolą ultrasonografii dokładniej można pobrać materiał ze zmienionej tkanki do badania histopatologicznego, co pozwoli ocenić rodzaj komórek tworzących guza.²

Rak trzustki a morfologia – czy choroba wyjdzie w badaniu krwi?

W badaniu morfologicznym u osób chorych na raka trzustki podwyższone mogą być m.in.:

• CRP,
• OB.,
• WBC (leukocyty).

Czy badanie krwi wykryje raka trzustki?

W przypadku toczenia się procesu nowotworowego w organizmie powyższe parametry mogą być zaburzone, jednak nie wskazują jednoznacznie na raka. Podwyższają się one także m.in. podczas zapalenia trzustki. Są to więc wskaźniki pomocne w diagnostyce, jednak niebędące czynnikiem decydującym o postawieniu rozpoznania.³ W badaniach laboratoryjnych u chorych diagnozowanych w kierunku raka trzustki może być przydatne oznaczenie markera nowotworowego CA19-9.⁴˒⁵ Oprócz markera, u osób mających objawy nowotworu trzustki wykonuje się też badania pomagające ocenić jej czynność. Należy do nich m.in. oznaczenie poziomu enzymów, takich jak:

• amylaza,
• amylaza trzustkowa (badana zarówno z próbki krwi, jak i z moczu),
• lipaza trzustkowa.

Jeżeli guz trzustki powoduje ucisk innych narządów, w tym najczęściej wątroby, wykonuje się także badanie takich parametrów jak Alat (ALT), AspAT (ASP), fosfataza alkaliczna i bilirubina. Warto pamiętać, że osoby z takimi chorobami jak cukrzyca lub żółtaczka powinny mieć częściej wykonywane badania oceniające pracę trzustki.⁶

Reklama

Witamina C MSE matrix Sprawdź

QuinoMit® Q10 Fluid – Ubichinol MSE Sprawdź

Dietoterapia w nowotworach Sprawdź

Badania genetyczne na raka trzustki – czy mają sens i ile kosztują?

Rak trzustki bywa dziedziczony, ale też powiązany z zespołami genetycznymi. Może wystąpić u osób z mutacją genów BRCA1 i BRCA2 (nieprawidłowości w ich obrębie predysponują także do raka jajnika, piersi, macicy, prostaty, żołądka i jelita grubego).⁷ Test genetyczny ma duże znaczenie u pacjentów, u których w rodzinie występuje rak trzustki. Uzyskanie informacji o odziedziczeniu mutacji pozwoli objąć taką osobę szczególną obserwacją. W laboratoriach wykonujących badania genetyczne w kierunku raka trzustki cena zależy od liczby genów, które mają zostać sprawdzone. Z tego względu całkowity koszt wynosi od kilkuset do kilku tysięcy złotych. Zakres badań genetycznych powinien zostać indywidualnie dobrany przez lekarza.

Biorąc pod uwagę wszystkie te informacje, chcąc szybko rozpoznać nowotwór, należy pamiętać, jak ważne są regularnie wykonywane badania przesiewowe. Rak trzustki bywa uwidoczniony nawet w USG (według aktualnych wytycznych, każdej zdrowej osobie zaleca się coroczne wykonanie ultrasonografii)¹, a jego cechy mogą być uchwytne także w morfologii. W przypadku występowania objawów takich jak bóle w nadbrzuszu, nudności lub wymioty należy skonsultować się z lekarzem. Specjalista pokieruje też szczegółową diagnostyką u osób z grup podwyższonego ryzyka (pacjenci mający w rodzinie nowotwór lub inne choroby trzustki).

Badania wykrywające raka trzustki pozwalają na szybkie wdrożenie leczenia. W profilaktyce ważny jest także zdrowy tryb życia, rezygnacja ze spożywania alkoholu, prawidłowa dieta i działania wspierające funkcję mitochondriów.