Hormony stresu pod kontrolą

Niewątpliwie stres jest jednym z największych złodziei naszej energii. Jego skutki silnie odczuwa cały organizm, a zwłaszcza nasze nadnercza (ang. Adrenal Gland). To gruczoły odpowiedzialne za hormonalną reakcję organizmu na stres, co czyni je jednym z elementów zarządzających Twoją energią. To wszystko za sprawą produkowanych przez nie katecholamin: m.in. noradrenaliny i adrenaliny, kortyzolu, czy dopaminy. Przewlekły stres osłabia funkcję nadnerczy i zaburza metabolizm wspomnianych hormonów, jeszcze bardziej pozbawiając nas energii. Jeśli jednak zadbasz o dostarczenie im niezbędnych składników do pracy, możesz odzyskać spokój i witalność. 

Nadnercza odpowiadają za hormonalną reakcję na stres 

Nadnercza składają się z części korowej i rdzeniowej. Kora nadnerczy wytwarza kortykosteroidy (np. aldosteron i kortyzol). Z kolei rdzeń nadnerczy wytwarza katecholaminy. Hormony te pomagają odpowiednio zareagować nam w sytuacji stresu (reakcja „walki lub ucieczki”), o ile nie trwa on zbyt długo. 

Katecholaminy produkowane w nadnerczach mogą działać jako hormony i neuroprzekaźniki. Są pochodnymi aminokwasu tyrozyny. Wzrost ich poziomu we krwi jest odpowiedzią na stres. Przygotowują organizm do wysiłku w odpowiedzi na reakcję „walki lub ucieczki”.

Nadnercza razem z podwzgórzem i przysadką tworzą oś, w której działanie zaangażowany jest kortyzol (wytwarzany w nadnerczach) oraz mitochondria. Przewlekły stres zaburza funkcję nadnerczy i powoduje problemy z tarczycą. Z kolei mitochondria wytwarzają niezbędną energię oraz wspomagają wytwarzanie hormonów nadnerczy. Cały ten system musi działać sprawnie, aby organizm mógł sprawnie zarządzać energią. W tym artykule skupimy się głównie na roli nadnerczy i produkowanych przez nie hormonów, a zwłaszcza tego, jak je wyregulować w stresie.

Nadnercza – Twoja skrzynia biegów do zarządzania energią

Żeby lepiej zrozumieć mechanizmy zarządzania energią w organizmie możemy posłużyć się porównaniem go do samochodu. Silnikami każdej komórki w ciele są mitochondria, w których wytwarzana jest energia, której wykorzystaniem zarządzają nadnercza i tarczyca. To one sprawują kontrolę nad mechanizmami energetycznymi. Nadnercza reprezentują „skrzynię biegów” naszego organizmu. Pozwalają nam dopasować wydatek energetyczny do zapotrzebowania na energię, tak aby nie została zmarnowana lub zużyta w nadmiarze, co stanowi niezbędny ewolucyjny mechanizm przetrwania. Gdybyśmy wykorzystywali więcej energii niż produkujemy, umarlibyśmy. Nadnercza potrzebują do tego sprawnych elementów kontrolujących, w postaci tarczycy, mitochondriów i hormonów, które dają informację, ile energii możemy wykorzystać. W sytuacjach stresowych to właśnie hormony nadnerczy są pierwszymi sygnalizatorami zwiększonego zapotrzebowania na energię. Ich wytwarzanie, jak i przemiany wymagają kilku kluczowych składników.  

Wytwarzanie katecholamin 

Katecholaminy wytwarzane przez nadnercza powstają z aminokwasu L–tyrozyny. To pierwszy substrat, którego nie może zabraknąć tym gruczołom. Następnie ulega ona przekształceniu do DOPA w mitochondriach, co wymaga witaminy B3. DOPA podlega dekarboksylacji do dopaminy z pomocą witaminy B3 i metylofolianu (5-MTHF). Przy udziale witaminy C dopamina ulega utlenieniu do noradrenaliny, która w odpowiednich komórkach np. rdzenia nadnerczy, serca, czy mózgu ulega przekształcaniu do adrenaliny. Tutaj z kolei potrzebna jest witamina B6, B12 i metylowany kwas foliowy. 

Kiedy organizm ma wystarczającą ilość tych składników może skutecznie reagować na stresory np. w postaci reakcji „walki lub ucieczki”, dzięki której szybko podejmujemy decyzję. Jeśli jednak stres towarzyszy nam zbyt długo, te cenne składniki są zużywane, a przemiany i metabolizm tych hormonów ulegają zaburzeniu. Zaczynają pojawiać się objawy, takie jak zmęczenie, a nawet chroniczne zmęczenie, problemy z koncentracją, mgła mózgowa, czy syndrom wyczerpania nadnerczy. Syndrom ten określa szereg niespecyficznych objawów takich, jak wyczerpanie, nerwowość, zaburzenia snu, problemy z koncentracją, problemy trawienne i wiele innych.

Syndrom wyczerpania nadnerczy 

Reakcją organizmu na szeroko rozumiany stres (emocjonalny, fizyczny, infekcyjny, żywieniowy) jest zwiększenie produkcji hormonów stresu. Przygotowują one organizm poprzez podniesienie ciśnienia krwi, przyspieszenie tętna, zwiększenie czujności umysłowej, ale także związane z nimi zwiększone wykorzystanie energii. Przewlekły stres jest nieefektywny dla metabolizmu, ponieważ zużywa bardzo dużo energii. Ta reakcja jest niezbędna w przypadku krótkotrwałego stresu, ale w dłuższej perspektywie jest niezwykle szkodliwa dla zdrowia. Do skutków przewlekłego stresu należą m.in.: 

• przeciążenie osi podzwgórze-przysadka-nadnercza, 
• osłabienie funkcji mitochondriów, 
• wzrastający poziom hormonów stresu powoduje zmniejszenie wrażliwości receptorów, 
• dochodzi do zmian w wydzielaniu neurotransmiterów: noradrenaliny, adrenaliny, dopaminy, GABA, serotoniny, glutaminianu, tlenku azotu, histaminy czy melatoniny,
• zużywa cenne zasoby niezbędnych mikroskładników, które są potrzebne do wytwarzania hormonów stresu i niwelowania skutków ich nadmiaru.

Uzupełniając odpowiednie składniki niezbędne do produkcji i metabolizmu katecholamin, możesz wesprzeć wyczerpane nadnercza oraz mitochondria!

Adrenal – składniki dla Twoich nadnerczy 

Specjalny skład Adrenal-Intercell dedykowany jest dla uzupełnienia mikroskładników niezbędnych nadnerczom i mitochondriom w zwiększonym stresie oraz niwelowania jego skutków. W tym celu zawiera opisane wcześniej substraty i kofaktory do wytwarzania i metabolizmu katecholamin: aminokwasy L-tyrozynę i L-fenyloalaninę, witaminę C, cynk, selen, oraz szereg witamin z grupy B.

L-tyrozyna i L-fenyloalanina

Dwa aminokwasy: L-tyrozyna oraz L-fenyloalanina powstałe w wyniku fermentacji produktów roślinnych są podstawowymi substratami do produkowanych przez ten gruczoł najważniejszych substancji przekaźnikowych: dopaminy, noradrenaliny i adrenaliny, których w wyniku stresu zaczyna nam brakować. Co więcej, L-tyrozyna stanowi prekursor do wytworzenia hormonu tarczycy – tyroksyny. Jego obecność wspiera pracę tego gruczołu i pomaga w walce ze stresem oraz zmniejsza odczucie zmęczenia.

Witamina C

Niezastąpiona okazuje się również witamina C, która przy obecności witaminy B6 uczestniczy w wytwarzaniu noradrenaliny. Hormon ten wpływa na poziom energii umysłowej i poprawia samopoczucie. Ponadto witamina C chroni mitochondria przed nadmiarem wolnych rodników i procesami utleniania, które są nasilone w wyniku stresu. 

Witaminy z grupy B

Kolejnym ważnym składnikiem są witaminy z grupy B. Ich obecność w preparacie wspomaga odporność organizmu na stres i wspiera utrzymanie sprawności umysłowej. Szczególnie ważna jest obecność kwasu pantotenowego (wit. B5) i witaminy B6, które uczestniczą bezpośrednio w procesach związanych z metabolizmem tyrozyny oraz fenyloalaniny. 

Magnez i cynk

Do sprawnego działania nadnerczy niezbędny jest magnez, który moduluje oś podwzgórze-przysadka-nadnercza, wspomagając organizm w stresie. W ten sposób magnez może regulować produkcję kortyzolu i zapobiegać powstawaniu jego nadmiaru. Udowodniono, że suplementacja magnezem obniża poziom kortyzolu w surowicy w połączeniu z ćwiczeniami aerobowymi.^1,2 Dzięki temu pomaga utrzymać układ nerwowy pod kontrolą, pozwalając czuć się bardziej wypoczętym. Magnez jest również niezbędny do zdrowego snu, z którym możemy mieć kłopoty w wyniku stresu.

Dodatek cynku wspiera ochronę komórek i mitochondriów przed stresem oksydacyjnym.

Różeniec górski

Kolejnym składnikiem, który dodatkowo wspiera nadnercza, jest różeniec górski (rhodiola rosea). Badania wskazują, że pomaga obniżyć poziom kortyzolu i pośredniczyć w reakcjach organizmu na stres.³ Ekstrakt z różeńca przyczynia się m.in. do zwiększenia wytrzymałości organizmu w sytuacjach stresowych.

Wspierając funkcjonowanie nadnerczy, warto zadbać również o odpowiedni styl życia, dopasowany na dany moment do naszego zdrowia i możliwości. Działania te mogą obejmować redukowanie lub zarządzanie stresem, odpoczynek, właściwie dobraną aktywność fizyczną, odpowiednią ilość i jakość snu, a także zbilansowaną dietę.

Reklama

Adrenal-Intercell® Sprawdź

Mg-Intercell® Cytrynian magnezu Sprawdź

Melatonina MSE matrix Sprawdź