Fosfatydyloseryna – korzyści, dawkowanie i skutki uboczne

Fosfatydyloseryna jest rodzajem fosfolipidu i pochodną aminokwasu seryny. Występuje w mózgu. Sugeruje się, że suplementacja  fosfatydyloseryny może być pomocna w zachowaniu zdrowia mózgu. Przedstawiamy informacje o korzyściach zdrowotnych fosfatydyloseryny, potencjalnych skutkach ubocznych i optymalnej dawce.

Czym jest fosfatydyloseryna?

Fosfatydyloseryna jest substancją tłuszczową wytwarzaną w organizmie, która pokrywa i chroni każdą komórkę w ciele. Jej obecność jest szczególnie ważna dla prawidłowego funkcjonowania komórek nerwowych w mózgu, pomagając w przekazywaniu sygnałów między nimi [1].

Fosfatydyloseryna jest fosfolipidem (cząsteczką tłuszczu przyłączoną do fosforanu) i jest głównym składnikiem wszystkich błon komórkowych.

Jako suplement stosowana jest w celu poprawy funkcji poznawczych i pamięci i łagodzenia stresu [1].

Fosfatydyloseryna – właściwości i korzyści zdrowotne

Fosfatydyloseryna w kilku badaniach wykazała duże prawdopodobieństwo skuteczności, wpływając na:

1. Funkcje poznawcze

Badania wykazały, że przyjmowanie 100 mg fosfatydyloseryny trzy razy dziennie może pomóc w zmniejszeniu związanego z wiekiem osłabienia funkcji mózgu [2, 3, 4, 5].

Ponadto wykazano, że osoby zdrowe, które przyjmują suplementy fosfatydyloseryny do 400 mg dziennie, mają sprawniejsze funkcje myślowe i pamięć  [6, 7].

W badaniu klinicznym z udziałem 18 młodych osób suplementacja 400 mg fosfatydyloseryny (PS) przyspieszyła obliczenia matematyczne i zmniejszyła liczbę błędów [8].

W trzech badaniach klinicznych z udziałem 577 osób starszych fosfatydyloseryna w dawce 300 mg / dzień poprawiła upośledzenie funkcji poznawczych [9, 10, 11].

Suplementacja 200–300 mg fosfatydyloseryny na dobę poprawiła pamięć w trzech badaniach klinicznych z udziałem 263 uczestników (36 dzieci z ADHD i 227 starszych osób dorosłych) [12, 13, 14].

W innym badaniu klinicznym z udziałem 72 osób suplementacja fosfatydyloseryny (300 mg / dobę) z kwasem fosfatydowym poprawiło pamięć i nastrój [15].

Fosfatydyloseryna w połączeniu z kwasami tłuszczowymi omega-3 lub ekstraktem z miłorzębu japońskiego pomogły utrzymać, lub poprawić pamięć w trzech badaniach klinicznych z udziałem 158 osób [16, 17, 18].

Jednak należy przeprowadzić większe badania, zanim jej wpływ na funkcjonowanie mózgu będzie w pełni zrozumiały.

2. Choroba Alzheimera

Choroba Alzheimera jest związana z gromadzeniem się beta-amyloidu w mózgu. Badania wykazały, że fosfatydyloseryna zapobiega tej akumulacji, co może pomóc w zapobieganiu lub spowolnieniu postępu choroby [19].

W badaniu klinicznym z udziałem 51 osób z chorobą Alzheimera fosfatydyloseryna zmniejszyła objawy i poprawiła funkcje poznawcze u osób z łagodniejszymi zaburzeniami funkcji poznawczych [20].

Suplementacja miała wpływ na niektóre objawy demencji w badaniach z udziałem 104 pacjentów z chorobą Alzheimera we wczesnych stadiach choroby [21, 22].

W badaniu klinicznym z udziałem 42 pacjentów 300 mg fosfatydyloseryny na dobę poprawiło także objawy otępienia. [23]

Jednak potrzebne są dalsze badania na szerszą skalę, aby potwierdzić obiecujący korzystny wpływ fosfatydyloseryny.

3. Stres

Fosfatydyloseryna ma potencjalne korzystne działanie na obniżanie poziomu hormonów stresu.

W badaniu klinicznym z udziałem 80 osób fosfatydyloseryna obniżyła poziom kortyzolu i ACTH (który kontroluje uwalnianie kortyzolu). Efekt ten był widoczny tylko w przypadku dawki do 400 mg. Wyższe dawki nie wykazywały tego efektu [24].

W dwóch badaniach klinicznych z udziałem 135 mężczyzn fosfatydyloseryna w połączeniu z kwasem fosfatydowym lub kwasami omega-3 znormalizowała poziomy ACTH i kortyzolu, ale tylko u osób z przewlekłym stresem [25, 26].

Fosfatydyloseryna (300 mg / dzień) poprawiła nastrój u młodych ochotników borykających się ze stresem [27].

Reklama

Memoserin Sprawdź

Neuro-Intercell® Sprawdź

Rhodiola Sprawdź

Adrenal-Intercell® Sprawdź

CurcuZym-Intercell ® Kurkumina Sprawdź

Oregano-Intercell® Sprawdź

4. ADHD

W dwóch badaniach klinicznych z udziałem 236 dzieci fosfatydyloseryna, stosowana samodzielnie lub w połączeniu z kwasami tłuszczowymi omega-3, zmniejszała objawy ADHD [28, 29].

Według autorów jednego z badań może być szczególnie skuteczny u „dzieci z nadpobudliwością impulsywną, zaburzeniami emocjonalnymi i behawioralnymi z ADHD” [30].

Wyniki badań wstępnych są obiecujące, ale potrzeba więcej dowodów, aby je potwierdzić.

Wnioski z badań wstępnych

Poniższe dowody nie potwierdzają jednoznacznie zastosowania fosfatydyloseryny w opisywanych przypadkach. Większość badań dotyczy modeli komórkowych lub zwierzęcych, które potrzebują poparcia w badaniach u ludzi.

5. Efektywność treningu

Badania sugerują, że suplementacja fosfatydyloseryny może wpływać na czas i wyniki sportowe.

W badaniu klinicznym z udziałem 14 mężczyzn stosowanie 750 mg fosfatydyloseryny wydłużyło czas ćwiczeń. W innym badaniu 400 mg na dzień zmniejszało uczucie zmęczenia po wysiłku, ale efekty można częściowo przypisać stosowaniu w tym czasie kofeiny [31, 32].

Podczas wysiłku fizycznego fosfatydyloseryna zmniejsza wydzielanie ACTH, hormonu wyzwalającego kortyzol, zmniejszając poziom stresu i jego konsekwencji co może mieć potencjalny wpływ na efekt treningu. [33, 34, 35, 36].

Jednak w badaniu klinicznym z udziałem 8 mężczyzn fosfatydyloseryna nie chroniła przed bólem mięśni i ich uszkodzeniami [37]. Ta funkcja fosfatydyloseryny powinna być dalej badana.

6. Depresja

W niewielkim badaniu klinicznym z udziałem 10 starszych kobiet 300 mg fosfatydyloseryny na dobę pomogło zmniejszyć objawy depresji [39].

7. Jakość snu

W chorobie Parkinsona poziomy fosfatydyloseryny w komórkach mózgu są znaczne obniżone, co może powodować zaburzenia snu. W zwierzęcym modelu choroby Parkinsona suplementacja fosfatydyloseryną przywróciła prawidłowy sen [40].

Skutki uboczne i bezpieczeństwo stosowania fosfatydyloseryny

Przedstawiamy najczęstsze możliwe skutki uboczne.

W badaniu klinicznym z udziałem 120 dorosłych fosfatydyloseryna w dawce 600 mg na dobę przez 12 tygodni była bezpieczna i dobrze tolerowana.

Z kolei w badaniu klinicznym z udziałem 200 dzieci dawka 150 mg na dobę przez 30 tygodni również była bezpieczna i dobrze tolerowana.

Możliwe działania niepożądane występują rzadko i obejmują [41, 42]:

• Nudności,
• Ból głowy,
• Bezsenność.

Dawniej fosfatydyloseryna pozyskiwana była z tkanki zwierzęcej, co niosło ryzyko zanieczyszczenia i przenoszenia chorób. Obecnie jest zwykle pozyskiwany z ekstraktów sojowych, co nie wiąże się z takimi zagrożeniami [43, 44].

Źródła fosfatydyloseryny

Fosfatydyloseryna występuje głównie w podrobach, zwłaszcza mózgach zwierząt, dlatego jej pozyskanie z diety jest dosyć trudne. Zwłaszcza, że te źródła stanowią ryzyko zarażenia zakaźnymi chorobami [45,46, 47].

Dawkowanie i suplementacja

Suplementy fosfatydyloseryny nie zostały zatwierdzone przez FDA jako środki medyczne, dlatego warto skonsultować jej stosowanie z lekarzem.

Jak donoszą przeprowadzone do tej pory badania, zalecana dzienna dawka nie została ustalona, ​​ale ogólnie w badaniach klinicznych stosowano dawkę 200-400 mg / dobę.

Suplementy fosfatydyloseryny są wytwarzane zarówno ze źródeł pochodzenia zwierzęcego i roślinnego. Ze względu na ryzyko chorób zakaźnych źródła fosfatydyloseryny pochodzenia roślinnego (takie jak soja) są ogólnie uważane za bezpieczniejsze [48].