L-arginina jest jednym z wielu aminokwasów, których organizm potrzebuje do prawidłowego funkcjonowania. Odgrywa rolę w budowaniu białka. Ponadto uczestniczy w regulacji ciśnienia krwi i krążenia za pomocą tlenku azotu. Dowiedz się, dlaczego ten aminokwas jest tak ważny dla zdrowia.
L-arginina
L-arginina jest jednym z 20 aminokwasów, które przyjmujemy razem z białkiem w diecie. Prawie wszystkie produkty zawierające białko zawierają w sobie argininę. Natomiast szczególnie bogatymi źródłami argininy są ryby i orzechy włoskie. Zazwyczaj można uzyskać wystarczającą jej ilość z samej diety, jak i z syntezy w organizmie. Arginina wytwarzana jest z aminokwasu cytruliny przez proksymalne komórki kanalików nerkowych.
Większość argininy w organizmie jest wykorzystywana do przetwarzania amoniaku w mniej toksyczny mocznik, a także do syntezy kreatyny i ornityny. Niewielka część jest następnie stosowana jako prekursor tlenku azotu (NO), związku, który rozszerza naczynia krwionośne, obniża ciśnienie krwi i pomaga utrzymać zdrowy układ sercowo-naczyniowy [1]. Suplementacja argininy jest najczęściej stosowana do zwiększenia konwersji argininy w tlenek azotu.
Sprzężenie zwrotne L-argininy

Arginina – działanie i korzyści z suplementacji
- Obniża ciśnienie krwi i poprawia jej przepływ
Tlenek azotu (NO) jest gazem wytwarzanym przez komórki organizmu w celu obniżenia ciśnienia krwi i zwiększenia jej przepływu [2]. Ponadto rozszerza naczynia krwionośne, dzięki czemu zapobiega powstawaniu zakrzepów [2]. L-arginina zwiększa produkcję tlenku azotu [3]. Suplementacja L-argininą może być zatem przydatna w obniżaniu ciśnienia krwi, co może zmniejszyć ryzyko nadciśnienia i udaru mózgu.
- Może zmniejszać ryzyko chorób serca
Badanie z kontrolą placebo wykazało, że poziomy L-argininy były konsekwentnie niższe u pacjentów z chorobą niedokrwienną serca (CHD) niż u zdrowych osób [4]. Badanie wykazało również, że pacjenci z CHD mieli zaburzenia w szlaku metabolicznym argininy [4]. Suplementacja L-argininy może przywrócić normalny poziom L-argininy i zwiększyć produkcję tlenku azotu (zmniejszając ryzyko chorób serca).
- Zmniejsza ryzyko cukrzycy typu 2
To samo kontrolowane badanie wykazało, że pacjenci z cukrzycą typu 2 mieli niższy poziom L-argininy niż osoby zdrowe [4]. Suplementacja L-argininy może być przydatna w przywracaniu nierównowagi metabolicznej u tych pacjentów.
- Działa jako przeciwutleniacz w cukrzycy typu 2
W cukrzycy typu 2 występuje stres oksydacyjny wywołujący uszkodzenia i powikłania u chorych. Badania z kontrolowane placebo wykazały, że suplementacja L-argininy może pomóc zmniejszyć stres oksydacyjny u pacjentów z cukrzycą typu 2 [5, 6]. L-arginina pośrednio aktywowała SOD (enzym ochronny działający przeciwko wolnym rodnikom) w celu zmniejszenia uszkodzeń oksydacyjnych [5, 6]. Stwierdzono także, że L-arginina zwiększa poziom tlenku azotu, co w pewnych warunkach zmniejsza uszkodzenia powodowane przez reaktywne formy tlenu [5, 6].
- Pomocna w leczeniu cukrzycy
W cukrzycy występuje podwyższone stężenie glukozy we krwi i niewystarczający poziom insuliny, aby go obniżyć. Badanie na modelu zwierzęcym (z kontrolą placebo) wykazało, że suplementacja L-argininy spowodowała utworzenie większej liczby komórek trzustki [7]. Dzięki temu wzrosła produkcja insuliny, która obniżyła poziom glukozy we krwi u szczurów z cukrzycą [7].
- Obniża poziom trójglicerydów w cukrzycy
Kolejne badanie na modelu zwierzęcym (u szczurów z cukrzycą) wykazało, że suplementacja L-argininy zmniejszała zawartość tłuszczu poprzez zwiększenie rozkładania kwasów tłuszczowych [8]. To samo badanie dowiodło, że suplementacja L-argininy zmniejsza poziom trójglicerydów [8].
- Może zwiększać odpowiedź immunologiczną
Według badań podwyższony poziom tlenku azotu, na który wpływa arginina, zwiększał odpowiedź immunologiczną [2]. Tlenek azotu może stymulować układ odpornościowy do walki z patogenami [2]
- Może zmniejszać lęk
Przeprowadzono badanie z kontrolną grupą placebo wśród osób z wysokim poziomem lęku, którzy suplementowali L-lizynę i L-argininę. Badanym podawano 3 gramy lizyny i 3 gramy argininy dziennie [9]. Wykazano, że grupa, która otrzymywała aminokwasy produkowała więcej hormonów w odpowiedzi na stresujące sytuacje [9]. Hormony te zmniejszały nasilenie stresu i lęku u badanych [9].
- Wspomaga gojenie się ran
U myszy, którym podawano L-argininę wzrastał poziom tlenku azotu, który zwiększa rozwój naczyń krwionośnych i poprawia proces gojenie się ran [10]. Tlenek azotu może również zwiększać produkcję kolagenu, co także przyspiesza proces gojenia [11].
- Pomocny w zachowaniu pamięci podczas starzenia
Badania na modelu zwierzęcym wykazały, że utrzymanie odpowiedniego poziomu tlenku azotu wydaje się ważne dla funkcji pamięci [12]. Dowiedziono, że podczas starzenia poziomu L-argininy w obszarach mózgu związanych z pamięcią ulega obniżeniu (kontrolowane badanie u szczurów) [13]. Suplementacja może powstrzymać obniżenie poziomu L-argininy i tlenku azotu oraz zapobiec pogorszeniom funkcji pamięci.
- Pomaga zwiększyć płodność
U kobiet niska płodność jest często spowodowana zmniejszona produkcją hormonów przez jajniki [14]. Badanie przeprowadzone wśród kobiet o niskiej płodności wykazało, że przyjmowanie L-argininy wraz z innymi suplementami może zwiększyć prawdopodobieństwo zajścia w ciążę poprzez zwiększenie odpowiedzi jajników na hormony [14].
U mężczyzn niska płodność jest często spowodowana niską liczbą plemników i niską ich ruchliwością. Objawy te mogą być spowodowane niedoborem L-argininy. Badanie przeprowadzone wśród mężczyzn wykazało, że suplementacja L-argininą prowadzi do zwiększonej produkcji tlenku azotu, który chroni plemniki przed uszkodzeniem oksydacyjnym. Ta ochrona zwiększa ruchliwość plemników i liczbę plemników.
L-arginina – możliwe skutki uboczne
- Nadmiar może sprzyjać reakcjom autoimmunologicznym
Tlenek azotu może reagować z nadtlenkiem wodoru w organizmie, tworząc wolne rodniki [2]. Nadmiar wolnych rodników może powodować uszkodzenia oksydacyjne i prowadzić do zwiększonego ryzyka odpowiedzi autoimmunologicznej [2]. Wysoki poziom L-argininy może przyczyniać się do nadprodukcji tlenku azotu, powodując wystąpienie tej reakcji.
- Może wywoływać biegunkę
Pewne badania wskazują, że L-arginina powoduje biegunkę, gdy jest przyjmowana na pusty żołądek [16]. Jest to niezwykle rzadkie, ale zawsze najlepiej jest przyjmować suplement z jedzeniem jako środek ostrożności.
Bezpieczeństwo, dawkowanie, skutki uboczne
L-arginina jest wytwarzana w organizmie, ale występuje na bardzo niskim poziomie. Z tego powodu suplementacja L-argininy może okazać się przydatna. Enzym syntaza tlenku azotu wykorzystuje L-argininę do produkcji tlenku azotu i L-cytruliny [17].
Średnie spożycie L-argininy wynosi 5,4 grama na dobę [2]. Badania wykazały, że istnieje niewiele skutków ubocznych przyjmowania L-argininy w dawce do 20 gramów [18]. Zaleca się przyjmowanie L-argininy z jedzeniem, aby uniknąć działania przeczyszczającego.
Bibliografia:
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16624252/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12481979/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15352382/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4965763/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22530351/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16772327/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2276988/
- https://academic.oup.com/jn/article/135/4/714/4663771
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16117182/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10923019/
- https://www.researchgate.net/figure/Nitric-oxide-NO-as-a-signaling-molecule-accelerates-wound-healing-Abbreviations-eNOS_fig4_260694795
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8978606/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22387109/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10402369/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10402369/
- https://academic.oup.com/jn/article/137/6/1693S/4664959
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2775128/figure/F1/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18325648/