Interpretacja wyników badań i zalecenia żywieniowe – choroby neurodegeneracyjne cz.2

Zestaw naprawczy

Określa się, że redukcja zdolności umysłowych rozpoczyna się już przed ukończeniem pięćdziesiątego roku życia. Izokaloryczna (pokrywająca całkowite zapotrzebowanie energetyczne) dieta, obfitująca w: warzywa krzyżowe (będące dobrym źródłem glukozynolanów), owoce jagodowe oraz kwasy tłuszczowe omega – 3 (głównie kwas dokozaheksaenowy – DHA w dawce 750 mg pochodzącego z oleju rybiego), wyrównanie mikroskładników odżywczych (witamina B12 oraz B6, biotyna, kwas foliowy, koenzym Q10 w postaci ubichinolu, witamina E we wszystkich ośmiu postaciach, kwas α –liponowy) na podstawie wyników badań laboratoryjnych, stanowią najskuteczniejszą ochronę przed zmianami neurodegeneracyjnymi¹². Niektóre doniesienia naukowe podają pod rozwagę stosowanie diety o obniżonej kaloryczności (badania na modelach zwierzęcych obejmowały restrykcję kaloryczną o 30%), która zwiększa produkcję BDNF – neurotropowego czynnika wzrostu neuronów.

Rezygnacja z jedzenia przez 24 do 72 godzin w regularnych odstępach przez rok podnosi również poziom czynnika antyoksydacyjnego Nrf2, redukując tym samym stany zapalne i zwiększając produkcję przeciwutleniaczy, które chronią mózg. W okresie postu mózg przestawia ze zużywania glukozy na inne źródło energii: ciała ketonowe wytwarzane w wątrobie¹⁵. Pamiętajmy jednak, że pacjentom ze zdiagnozowaną chorobą Alzheimera czy Parkinsona towarzyszy niedożywienie białkowe – kaloryczne stąd niezbędna jest konsultacja lekarska i ocena stanu klinicznego pacjenta w momencie podjęcia decyzji o włączeniu diety ketogenicznej¹¹. Istotnym aspektem w profilaktyce chorób neurodegeneracyjnych jest również utrzymywanie w ryzach gospodarki węglowodanowej (wartość glukozy na czczo poniżej 95 mg/dl) oraz stężenia homocysteiny. Wartość optymalna dla tego parametru przy chorobie Alzheimera oraz Parkinsona według danych literaturowych wynosi do 6 µmol/l⁹. U chorych z chorobą Alzheimera obserwuje się wyższy poziom homocysteiny we krwi niż w grupach kontrolnych, ponadto ryzyko zachorowania rośnie dwukrotnie przy poziomie homocysteiny wyższym niż 14µmol/l. Zależność ta może wynikać z wpływu homocysteiny na większą podatność neuronów w obliczu stresu oksydacyjnego. U osób z chorobą Parkinsona również obserwuje się wyższy poziom homocysteiny we krwi w porównaniu z grupami kontrolnymi, jednak wydaje się, że jest to raczej konsekwencja choroby, a nie jej przyczyna^20.

U osób z istniejącą już chorobą Alzheimera stwierdzany jest niski poziom cholesterolu we krwi, co ma związek z obniżaniem się jego poziomu w początkowym okresie choroby, często jeszcze przed zdiagnozowaniem. Natomiast podwyższony poziom cholesterolu we krwi u osób w wieku średnim i na początku wieku podeszłego wykazuje związek z pogorszeniem funkcji poznawczych u osób w wieku starszym i zwiększa ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera [20]. Stwierdzenie to zmusza do zastanowienia się nad zasadnością stosowania leków obniżających stężenie cholesterolu w surowicy krwi (statyn), których paradoksalnie jednym ze skutków ubocznych jest pogorszenie funkcji poznawczych.

Ryc. 1 Schemat tworzenia się stanu zapalnego w organizmie wynikającego z nadmiernej podaży węglowodanów w diecie [18].

Prostym diagnostycznie parametrem określającym stan zapalny w organizmie jest wysokoczułe białko C-reaktywne, której wartość nie powinna przekraczać 1 mg/l ¹⁹.  Warto również pamiętać, że sen i jakość nocnego wypoczynku ma niezwykle istotne znaczenie w terapii każdego schorzenia wieloukładowego, jednak w chorobach neurodegeneracyjnych nabiera szczególnego znaczenia – liczne badania wykazy, że wraz ze spadkiem jakości nocnego snu albo zwiększeniem częstotliwości nocnych pobudek – ilość β – amyloidu w mózgu wzrasta. Dodatkowo codzienna dawka ruchu na świeżym powietrzu, kontakt ze słońcem (naturalne źródło witaminy D3, której wartość w surowicy powinna przekraczać 40 ng/ml) oraz uzupełnienie niedoborów składników mineralnych przynoszą wymierne korzyści pod postacią poprawy komfortu życia pacjentów¹².

Wskazówki żywieniowe w prewencji chorób neurodegeneracyjnych

Przeglądając bazę PubMed znajdziemy niezliczoną ilość publikacji wykazujących pozytywny wpływ włączenia do codziennego menu produktów cechujących się wysokim potencjałem antyoksydacyjnym w prewencji chorób neurodegeneracyjnych. Do najczęściej badanych klinicznie i wymienianych w literaturze zaliczamy:

– olej kokosowy, dzięki zawartości kwasu 3 – hydroksymasłowego chroni tkanki nerwowe przed ekspozycją na toksyny powiązane z chorobami Alzheimera i Parkinsona. Dr Cahill wraz z innymi naukowcami ustalili ponad wszelką wątpliwość, że kwas 3 – hydroksymasłowy poprawia funkcje antyoksydacyjne komórek, zwiększa liczbę mitochondriów i stymuluje wzrost nowych komórek mózgu²⁰;
– wino czerwone – neutralizuje stres oksydacyjny spowodowany obecnością blaszki amyloidowej, a także aktywuje szlak NF –κB/SIRT1 mający duże znaczenie w medycynie przeciwstarzeniowej (z ang. antyaging)^14,22.
– zieloną herbatę – zawarty w niej 3 – galusan epigalokatechiny (EGCG) ma zdolność: obniżania koncentracji blaszki amyloidowej, neutralizowania tlenu singletowego oraz rodnika hydroksylowego. Najlepiej pod tym kątem wypadają japońskie odmiany herbat²;
– kurkumę – ekstrakt z kłącza ostryżu, należącego do rodziny imbirowatych, jest obiektem badań naukowych, które przeważnie potwierdzają właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające zawartej w niej substancji aktywnej – kurkuminy. W raporcie przygotowanym dla „American Journal of Epidemiology” naukowcy rozważali zależność między spożyciem curry a sprawnością poznawczą starszych ludzi w Azji. Osoby, które jadły curry „od czasu do czasu” i „często lub bardzo często” wypadały o wiele lepiej podczas testów zdolności poznawczych niż te, które nie jadły curry nigdy lub jadały rzadko^13,20.
– kawa z ekspresu ciśnieniowego – uważa się, że kofeina spożywana w rozsądnych ilościach, czyli w przypadku kawy od 3 do 5 filiżanek dziennie, nie tylko nie szkodzi, ale służy pobudzając w bezpieczny i naturalny sposób. Kofeina wzmaga ukrwienie w kresomózgowiu, a tym samym zwiększa spostrzegawczość, koncentrację, wydajność uczenia się i refleks. Korzystnie wpływa na zdolność zapamiętywania za sprawą nieznacznego podwyższenia poziomu adrenaliny we krwi. To z kolei skutkuje podwyższeniem poziomu glukozy i zwiększeniem wydzielania neuroprzekaźnika zwanego acetylocholiną, wzmacniającego pamięć. Dodatkowo podwyższa poziom glutationu we krwi bez wpływu na homocysteinę⁷;
– tłuste ryby morskie ze względu na zawartość kwasów z rodziny omega – 3⁵.

Autor: Monika Gackowska

Reklama

CurcuZym-Intercell ® Kurkumina Sprawdź

EnzOmega ® MSE Sprawdź

Witamina B12 MSE MAX Sprawdź

Witamina D3 MSE Sprawdź

Witamina B12 MSE 250µg Sprawdź

Homocystein-Intercell Sprawdź

Więcej publikacji u autora.