Stany lękowe – przyczyny i objawy

Skąd biorą się stany lękowe? Czy poznanie przyczyny pozwoli nam znaleźć skuteczne rozwiązanie? Jak w kompleksowy sposób zadbać o zdrowie podczas stanów lękowych?

Stany lękowe

Coraz więcej osób skarży się na rozdrażnienie bądź apatię, stany lękowe niewiadomego pochodzenia, nerwice, lęk przed tłumem, czy wyjściem z domu. Jako przyczynę takich stanów najczęściej podaje się przewlekły stres lub bardzo silną traumę, która odcisnęła duże piętno na psychice np. utrata bliskiej osoby, czy mobbing. Nie wszyscy jednak wiedzą, że właśnie takie traumatyczne przeżycia trwale uszkadzają… mitochondria.

Mało kto bierze pod uwagę, jakie konsekwencje dla zdrowia mają takie biologiczne uszkodzenia oraz to, że w miarę skutecznie można je naprawić. Tymczasem nasz nastrój determinowany jest przez wiele czynników i w dużej mierze zależy od równowagi procesów biochemicznych zachodzących w mózgu. Przywrócenie tych procesów do stanu równowagi pozwala odzyskać spokój.

Stany lękowe – objawy

Zaburzenia lękowe to szeroka grupa zróżnicowanych stanów, które mogą przybierać różną postać np.: zaburzeń nerwicowych, lęku uogólnionego, fobii.

W zależności od charakteru objawy mogą być zróżnicowane. Pewne wspólne objawy dla stanów lękowych uogólnionych to m.in.:  

  • ciągłe zdenerwowanie,
  • pocenie się,
  • drżenie np. dłoni,
  • przyspieszone bicie serca,
  • zawroty głowy.

W zdrowym ciele zdrowy duch

Mózg oraz włókna nerwowe wymagają stałego dostarczania energii niezbędnej do utrzymania potencjału błon komórkowych. W każdej minucie w mózgu przekazywane są ogromne ilości sygnałów za pomocą neuroprzekaźników. Dzięki neuroprzekaźnikom utrzymujemy na właściwym poziomie funkcjonowanie mózgu oraz dobre samopoczucie. Neuroprzekaźniki to bardzo szeroka grupa od aminokwasów, hormonów, neuropeptydów po opioidy. Jednakowo do ich wytworzenia oraz sprawnego przepływu między neuronami potrzebna jest energia w postaci odpowiednich składników.

Stany lękowe – przyczyny

Niedostateczne zaopatrzenie mózgu w energię utrzymuje ciało w stanie alarmu. Jeżeli mózg otrzymuje zbyt mało glukozy lub tlenu, a poniekąd również ciał ketonowych, musi ograniczyć swoją pracę, w wyniku czego dochodzi do zmian biochemicznych. Zmiany biochemiczne w mózgu wywołują stany lękowe: lęk wysokości, lęk przestrzeni, lęk przed tłumem, dużym napływem informacji oraz szybkimi zmianami obrazu. W swojej książce Mitochondria […] doktor Kuklinski opisuje przypadki pacjentów, którzy czuli się przeciążeni wizytami w supermarkecie lub obserwowaniem szybko poruszających się obiektów. Przetwarzanie dużych ilości informacji na raz wiąże się z ogromnym wydatkiem energetycznym dla komórek mózgowych i sprzyja stanom lękowym, a nawet atakom paniki. Przykładem okresowych niedoborów energii w mózgu są nocne koszmary, po których budzimy się zlani potem i z walącym jak młot sercem. Energetyczne niedobory ATP na poziomie neuronalnym mogą powodować też, że wędrujemy nocą do lodówki. Okres spoczynku nocnego to czas, w którym mózg przez 8 lub więcej godzin jest zdany na wątrobową glukoneogenezę i ewentualnie produkcję ciał ketonowych. Jeżeli obie zawiodą – mózg wszczyna alarm.

Lęk i nerwice mogą wynikać z zaburzeń funkcji mitochondriów

Wiele osób, u których występują zaburzenia funkcjonowania mitochondriów, doświadcza stanów lękowych i koszmarów nocnych1. Dodatkowo zaburzenia lękowe rzadko kiedy występują jako pojedyncze schorzenia. Najczęściej towarzyszą im inne zaburzenia ,,mitochondrialne”, takie jak: problemy ze snem, skurcze mięśni, szybkie męczenie się, ograniczona koncentracja, depresja. Jest to ewidentny dowód na to, że nerwice oraz  problemy lękowe mają swoje podłoże w mitochondriach1.

Zaburzeniom lękowym często towarzyszą schorzenia wieloukładowe  jak cukrzyca typu 2, schorzenia układu krążenia, migrena, choroby autoimmunologiczne i schorzenia neurodegeneracyjne1. Prawidłowe funkcje układu nerwowego hamowane będą na skutek niedoborów substancji mitochondrialnych, od których zależy prawidłowe funkcjonowanie mitochondriów. Do tych substancji należą na przykład witaminy z grupy B.  

Biochemiczny aspekt stanów lękowych – metabolizm tryptofanu

Istotną rolę w tego typu dolegliwościach odgrywa aminokwas tryptofan. Z niego produkowana jest serotonina, która decyduje o funkcjach naszego mózgu, w tym odpowiada za samopoczucie. Wydzielanie tego neuroprzekaźnika często jest zaburzone w nerwicy lękowej i depresji.

W warunkach nierównowagi biochemicznej w mózgu, jak dzieje się to w przypadku występowania zaburzeń, takich jak: stany lękowe czy depresja, dochodzi do zaburzeń metabolizmu tryptofanu do serotoniny.

W warunkach, kiedy synteza serotoniny w naszym organizmie jest utrzymywana na prawidłowym poziomie nasz nastrój oraz sen i apetyt pozostają w równowadze. Jednak w przypadku problemów z metabolizmem tryptofanu do serotoniny lub z zaburzonym jej rozkładem dochodzi do produkcji szkodliwych kwasów: chinolinowego i kinureninowego, które działają toksycznie na mózg oraz uszkadzają DNA2.

Uwaga: w przypadku, gdy stanom depresyjnym czy lękowym towarzyszy jakikolwiek stan zapalny, pacjentom nie należy podawać tryptofanu, ponieważ zamiast serotoniny organizm wytworzy z niego kinureninę oraz kwas chinolinowy. Ten ostatni wykazuje silne działanie cytotoksyczne i powoduje wytwarzanie wolnych rodników, nasilając uszkodzenia komórek nerwowych1.

W przypadku podwyższonego poziomu kwasu chinolinowego mamy do czynienia ze wzrostem ryzyka nasilenia procesów zapalnych oraz neurodegeneracyjnych w komórkach mózgowych, czemu towarzyszą takie zaburzenia jak stany lękowe, stany psychotyczne, depresja, a nawet schizofrenia.

Podsumowując, przyczyną zaburzeń metabolizmu tryptofanu i serotoniny są niedobory  odpowiednich składników odżywczych. Aby enzymy mogły przekształcić tryptofan do serotoniny niezbędne są: witamina C, kwas foliowy, witamina B3 i B6 oraz magnez1. Natomiast przemiana serotoniny w melatoninę wymaga: acetylo-CoA, kwasu alfa-liponowego, witamin B5, B6, B12 oraz kwasu foliowego. Jeżeli w naszym organizmie brakuje któregoś z tych kofaktorów może dojść do zaburzeń.

Jak zbadać zaburzenia psychosomatyczne?

Odpowiednie badania u osób cierpiących na nerwice i stany lękowe wykazują szereg zaburzeń biochemicznych, co potwierdza, że można im przypisać obiektywne i możliwe do zmierzenia parametry.

Na powstawanie stanów lękowych może wpływać nierównowaga w działaniu neurotransmiterów. Najczęstszą przyczyną problemów z przekaźnictwem nerwowym jest zaburzony metabolizm aminokwasu – tryptofanu, dlatego w przypadku tego typu schorzeń należy badać poziom produktów jego rozkładu. Są nimi kwas chinolinowy, który jest szkodliwy dla włókien nerwowych i kwas ksanturenowy, który wskazuje na niedobór witaminy B6.

Przywrócenie równowagi

Dla prawidłowego przekazu sygnałów oraz produkcji neuroprzekaźników niezbędne jest dostarczenie odpowiedniej ilość składników. Również metabolizm tryptofanu wymaga obecności witamin. Odpowiednie zestawienie substancji zawiera preparat Adrenal-Intercell.

  • W jego skład wchodzą dwa aminokwasy L-tyrozyna oraz L-fenyloalanina powstałe w wyniku fermentacji produktów roślinnych. Oba aminokwasy pełnią ważną funkcję przy syntezie neuroprzekaźników: dopaminy czy adrenaliny. W  porównaniu do tryptofanu ich metabolizm nie jest zaburzony podczas stanów lękowych czy depresji dlatego ich stosowanie jest bezpieczne. Ponadto L-fenyloalanina wpływa na poprawę nastroju i zwiększa poziom enkefalin – naturalnych substancji przeciwbólowych.
  • Witamina C chroni komórki nerwowe przed procesami utleniania. Wspomaga prawidłowy metabolizm tryptofanu i zapobiega wytwarzaniu jego toksycznych metabolitów. Dzięki obecności witaminy C i B6 L-tyrozyna wytwarza noradrenalinę. Hormon ten wpływa na poziom energii umysłowej i poprawia samopoczucie.
  • Witaminy z grupy B są niezbędne do wytwarzania serotoniny w stanach lękowych.  Szczególnie ważna jest ich obecność w biologicznie aktywnych formach: witamina B6 jako fosforan – 5 – pirydoksal, witamina B12 w formie metylokobalaminy, a kwas foliowy jako 5-metylotetrahydrofolian. W takich formach zapewniają wysoką biodostępność oraz gwarantują osiągnięcie maksymalnych efektów.
  • Magnez wspomaga organizm w sytuacjach stresowych. Pomaga utrzymać układ nerwowy pod kontrolą, pozwalając czuć się bardziej wypoczętym. Magnez jest również niezbędny do zdrowego snu, rozluźnienia mięśni, utrzymania ciśnienia krwi.
  • Cynk pomaga w prawidłowej syntezie białka i DNA, które są narażone na uszkodzenia w wyniku zaburzonego metabolizmu tryptofanu. Uczestniczy w utrzymaniu prawidłowej równowagi kwasowo-zasadowej oraz prawidłowego metabolizmu węglowodanów, kwasów tłuszczowych i składników odżywczych. Cynk także wspiera ochronę komórek przed stresem oksydacyjnym.
  • W wyniku całego stanu napięcia organizm narażony jest na stres. Skuteczne łagodzenie jego objawów zapewnia wyciągów z różeńca górskiego (rhodiola rosea). Wyciąg z różeńca górskiego zawiera bardzo duże ilości cennych dla zdrowia związków (m.in. polifenoli). Produkt uzupełniono o wysoką zawartość dwóch ważnych substancji czynnych tej rośliny: rozawiny oraz salizydrolu. Ekstrakt z różeńca przyczynia się m.in. do zwiększenia wytrzymałości organizmu w sytuacjach stresowych.

Pamiętajmy, że zrównoważony styl życia ma ogromny wpływ na życie emocjonalne. Odpowiednia ilość snu, prawidłowa dieta, odpowiednie zarządzanie stresem mają wpływają na równowagę hormonalną, poziom neuroprzekaźników, a tym samym na poziom lęku.

Autor: Paulina Żurek

Bibliografia:

0:00
0:00