Osoby, które pomyślnie przeszły infekcję COVID-19 są popularnie nazywane ozdrowieńcami. Jednak czy na pewno mamy do czynienia z pełnym wyzdrowieniem? Zarówno w mediach jak i w naszym bezpośrednim otoczeniu coraz częściej słyszymy o długookresowych skutkach przebytego zakażenia koronawirusem. Różnego rodzaju negatywne objawy utrzymują się szczególnie długo u pacjentów z ostrym przebiegiem choroby – ale nie tylko.
W ramach naszego cyklu „Wygraj z Long-Covid/Post Covid“ spróbujemy wskazać Ci sposoby wsparcia organizmu w trudnej fazie regeneracji po infekcji COVID-19. Medycyna mitochondrialna oraz mito-dieta mogą przyjść Tobie i Twoim Najbliższym z pomocą i przywrócić utraconą jakość życia oraz dobre samopoczucie.
Zespół Post-COVID
Infekcja koronawirusem to ogromne wyzwanie dla organizmu, nawet jeżeli sam przebieg choroby okazał się stosunkowo lekki i nie wymagał hospitalizacji. Skomplikowany patomechanizm choroby naraża nasz organizm na długookresowe uszkodzenia różnych narządów i wymaga odpowiedniego podejścia terapeutycznego, które powinno łączyć w sobie wiele różnych dyscyplin medycznych. Zgodnie z zebranymi dotychczas danymi statystycznymi, spośród osób, które przeszły infekcję SARS-CoV-2, nawet po pokonaniu samej infekcji wirusowej, ponad połowa skarży się na brak sił, osłabienie i różnego rodzaju bóle lub przynajmniej jedną z dolegliwości ze strony układu nerwowego, oddechowego, czy też układu krążenia. Pacjenci, u których objawy infekcji koronawirusem utrzymują się przez dłużej niż 12 tygodni, zaczęto określać jako Long-Haulers, natomiast samo zjawisko zyskało miano zespołu Post-COVID lub zespółu Long-COVID.
Niestety po wyjściu ze szpitala, czy też po przysłowiowym „wstaniu z łóżka“ pacjentów z COVID uznaje się za zdrowych i zdolnych do normalnego funkcjonowania. Niestety, wielu z nich wcale nie czuje się dobrze i w pełni sił. Tego rodzaju „ozdrowieńcy“ zostają sami z gnębiącymi ich pytaniami, wątpliwościami oraz problemami zdrowotnymi, które często określa się jako psychosomatyczne. W przypadku stanów lękowych, czy objawów depresji często słyszą: ale czym ty się martwisz, przecież wyzdrowiałeś, nie ma się czego bać, nie szukaj dziury w całym.
Poniższa grafika prezentuje najczęściej występujące długookresowe, kliniczne skutki zarażenia wirusem SARS-COV-2 [1]:
Jak podkreślają autorzy opublikowanego w styczniu 2021 roku artykułu naukowego: To, że wszyscy pacjenci z COVID-19 mogą całkowicie wyzdrowieć w ciągu dwóch tygodni, jest nieporozumieniem: nie zawsze tak jest. Długookresowe konsekwencje infekcji COVID-19 nie są dla nas dotychczas w pełni zrozumiałe. Ponadto wydłużona obecność objawów choroby dotyczy nawet tych pacjentów, którzy wykazywali łagodne objawy samego zarażenia wirusem i nie wymagali leczenia szpitalnego [1].
Jak podkreśla docent doktor Bernd Lamprecht z Kliniki Uniwersyteckiej w Linzu, po przebytej gwałtownej „burzy cytokin“ organizm byłych pacjentów przechodzi w stan „utajonego, cichego stanu zapalnego“. Stan, który zdaniem doktora Bodo Kuklińskiego, eksperta z dziedziny medycyny mitochondrialnej, nieodmiennie towarzyszy mitochondriopatii.
Niedawno pisaliśmy o podobieństwie długookresowych objawów zespołu Post-COVID do mitochondriopatii, a konkretniej do Zespołu Przewlekłego Zmęczenia, dlatego w tym miejscu wspomnimy jedynie, iż takie objawy jak: uczucie osłabienia, znużenie, depresja, zaburzenia funkcji kognitywnych, objawy ze strony układu pokarmowego czy spadek odporności na stres stanowią oznakę wyczerpania naszych sił życiowych oraz kryjących się za tym poważnych uszkodzeń mitochondriów. Za tym, iż Zespół Post-COVID może stanowić przykład mitochondriopatii, przemawia między innymi fakt, iż sam przebieg aktywnej postaci choroby wiąże się z ogromnym stresem oksydacyjnym tj. nasiloną produkcją wolnych rodników tlenowych (ROS) w organizmie. Jak wiemy, ROS nieuchronnie prowadzą do uszkodzeń mitochondriów, negatywnie wpływając na produkcję molekuł energii – ATP w organizmie, a tym samym na funkcjonowanie poszczególnych narządów i ich układów. Na szczęście mitochondria mają zdolność biogenezy oraz regeneracji, co oznacza, iż w większości przypadków, w odpowiednio sprzyjających warunkach, również pacjenci z Zespołem Long-COVID mają szansę na przynajmniej częściowe odzyskanie utraconej jakości życia i dobrego samopoczucia.
Objawy zespołu post COVID
Dzisiejszy artykuł to pierwszy z cyklu mini-poradnika dla pacjentów, którzy przeszli infekcję koronawirusem, a którzy chociaż zostali uznani za „ozdrowieńców“ nadal uskarżają się na różnego rodzaju problemy zdrowotne i spadek jakości życia. Artykuł ten dedykujemy nie tylko samym „ozdrowieńcom“, lecz również ich rodzinom, tak aby najbliżsi i przyjaciele łatwiej mogli udzielić takim osobom bezpiecznego i sensownego wsparcia. W kolejnych tekstach przyjrzymy się między innymi sposobom, w jaki medycyna mitochondrialna może wspomóc pacjentów z zespołem Long-COVID w przypadku:
- objawów ze strony układu nerwowego
- objawów ze strony układu oddechowego
- objawów przypominających klasyczną mitochondriopatię: zmęczenie, brak sił, słabość mięśni
- i innych
Jeżeli obserwujesz u siebie jeden lub kilka z wymienionych tutaj symptomów, nasz cykl jest dedykowany właśnie dla Ciebie. Pamiętaj, nie jesteś sam. Medycyna mitochondrialna jest po to, aby Ci pomóc oraz udzielić wsparcia w bezpieczny, a zarazem skuteczny sposób. Przeczytaj jak wesprzeć układ nerwowy po przebytej chorobie COVID-19.
Autor: Sylwia Grodzicka
Bibliografia:
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7896544/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7838343/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7768996/