Paleo i low – carb – zasady BHP

O skuteczności diety decyduje sposób, w jaki ją stosujemy. Przedstawiamy najważniejsze zasady oraz błędy, których należy unikać stosując dietę Paleo i low-carb.

Paleo i low – carb – zasady BHP

Jeszcze do niedawna świat zachwycał się tzw. dietą low-fat, czyli niskotłuszczową. Dzisiaj serca ludzi na całym świecie podbija dieta paleo oraz dieta niskowęglowodanowa. Na pierwszy rzut oka ze względu na ograniczenie węglowodanów w diecie oraz rehabilitację tłuszczów, diety te należy ocenić jako prozdrowotne. Natomiast to tylko jedna strona medalu. Ponieważ tak naprawdę każda niewłaściwie skomponowana dieta może wyrządzić Twojemu organizmowi i mitochondriom więcej szkody niż pożytku.

Założenia diety PALEO

Dieta Paleo bazuje na tym, co jedli nasi przodkowie w okresie paleolitu (kilka mln lat p.n.e.). W tamtych czasach człowiek prowadził łowiecko-zbieraczy tryb życia i żywił się warzywami, owocami, mięsem, jajami, orzechami i nasionami. Nie spożywał natomiast zbóż, mleka i jego przetworów, cukru, olejów rafinowanych czy sztucznych dodatków do żywności zatem na diecie paleo również się je wyklucza. Teoria podaje, że nasz genom nie zmienił się od czasów paleolitu, natomiast wprowadzenie do diety nieznanych dotąd produktów może powodować alergie, nietolerancje, czy stany zapalne. Powracając do pradawnego sposobu żywienia eliminujemy ilość toksycznych i potencjalnie szkodliwych dla zdrowia produktów, a dostarczamy wysokiej jakości składniki odżywcze co pozytywnie wpływa na nasz stan zdrowia i może obniżać ryzyko wielu chorób. Jednak mimo tych zalet nieprawidłowo zrozumiana dieta paleo oraz źle ułożony jadłospis mogą mieć negatywne konsekwencje. Przedstawiamy sposoby jak się przed nimi uchronić i osiągnąć zamierzone korzyści z diety.

Jeżeli chcesz maksymalnie i bezpiecznie skorzystać z dobroczynnych właściwości tego rodzaju diet, układając swoje codzienne menu zwracaj uwagę na:

  1. Ilość związków purynowych w diecie

Jeżeli chodzi o puryny, czyli związki występujące w produktach wysokobiałkowych (zwłaszcza pochodzenia zwierzęcego), to sprawdza się tutaj stare przysłowie: Od ziarnka do ziarnka… W niedużych ilościach puryny są nam niezbędne do prawidłowego funkcjonowania (np. są obecne w jądrze komórkowym). Jednak dieta, w której codziennie przez cały rok trzy razy dziennie na naszym talerzu pojawia się mięso, ryby, jaja albo nabiał prowadzi do nadmiernego wzrostu ilości tych związków w organizmie.

Nadmiar puryn w połączeniu z dysfunkcją wątroby i / lub jelit grozi wystąpieniem dny moczanowej lub kamicy nerkowej. Dieta mitochondrialna dba z jednej strony o dostarczenie organizmowi niezbędnej ilości białka zwierzęcego, z drugiej strony – zwraca uwagę na roślinne źródła białka oraz nieprzekraczanie udziału kalorii pochodzących z protein poziomu od 10 do maksymalnie 20%.

  1. Ilość kwasu arachidonowego w diecie

Kwas arachidonowy jest substancją uznawaną za prozapalną, dlatego nieprawidłowo skomponowana dieta może niepotrzebnie narażać Cię na ryzyko cichych stanów zapalnych (oraz związanego z nim niebezpiecznego dla mitochondriów stresu nitrozacyjnego). Najbogatszym źródłem kwasu arachidonowego w diecie jest mięso wieprzowe oraz tłuszcz wieprzowy. Innymi produktami, zawierającymi duże ilości tej substancji chemicznej są: mięso wołowe, żółtka jaj, tuńczyk, drób, orzeszki ziemne

  1. Dostateczną ilość dobrych węglowodanów

Co to znaczy?

  • Dobre węglowodany to takie, które mają niski indeks glikemiczny oraz niski indeks insulinowy, dzięki czemu odpowiedź insulinowa organizmu nie zakłóca metabolizmu tłuszczów
  • Dostateczna to taka, która pozwala mózgowi oraz np. erytrocytom na fizjologiczne funkcjonowanie, oraz taka, która nie wprowadza organizmu w stan alarmowy i nie wywołuje spowolnienia podstawowej przemiany materii. Regeneracyjna i prozdrowotna dieta mitochondrialna jako bezpieczną preferuje proporcję: 40% węglowodanów, 40-50% tłuszczów (w zależności od wysiłku fizycznego) oraz 10-20% białek (w zależności od wysiłku fizycznego).
  1. Prawidłową kompozycję tłuszczów
  • Potrzebujesz zarówno kwasów tłuszczowych omega -3, omega-6, omega-9 jak też tłuszczów nasyconych. Na przykład kwasy tłuszczowe omega–6 są nam niezbędne do prawidłowego metabolizowania kwasów tłuszczowych omega-3, zaś jednonienasycone kwasy tłuszczowe regulują naszą gospodarkę cieplną itd.
  • Tłuszcze trans są dla Ciebie szkodliwe! Zawsze! Nie daj się skusić reklamie margaryny, która dzięki dodatkowi np. witaminy E ma pozytywnie wpływać na Twoje serce. Tłuszcze trans to tłuszcze trans. Koniec i kropka.

Wybierając źródło tłuszczu pamiętaj o kilku zasadach:

  • Źródło tłuszczu jest ważne: przyjazna mitochondriom kompozycja to ok. ¾ tłuszczu roślinnego i ¼ tłuszczu zwierzęcego.
  • Wybierając tłuszcze roślinne kieruj się tzw. złotą zasadą, która mówi, że najzdrowszy stosunek kwasów tłuszczowych omega-6 do kwasów tłuszczowych omega-3 powinien wahać się od 1:1 do 4:1.
  • Wybierając oleje roślinne zwracaj uwagę na to, czy dany olej jest rafinowany, czy nie. Oleje nierafinowane zawierają zdecydowanie więcej składników odżywczych takich jak witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, natomiast w większości NIE NADAJĄ SIĘ DO SMAŻENIA. Oleje rafinowane mają istotnie mniejszą wartość odżywczą, lecz są bezpieczne przy obróbce termicznej.
  • Wybierając tłuszcze zwierzęce, zwracaj uwagę na sposób hodowli zwierząt, z których jest pozyskiwany dany rodzaj tłuszczu. Okazuje się, że więcej nienasyconych kwasów tłuszczowych mają te produkty, które pochodzą od zwierząt wypasanych metodami naturalnymi (trawą, sianem), czyli np. na pastwisku, a nie wysokoenergetycznymi mieszankami paszowymi (przemysłowy chów zwierząt).
  1. Zachowanie równowagi kwasowo – zasadowej organizmu

Tak zwane zakwaszenie tkanek otwiera drzwi przewlekłym stanom zapalnym, a tym samym stresowi nitrozacyjnemu, czy wręcz nowotworom. Komponując codzienne menu, zwracaj uwagę na dostateczną ilość produktów zasadotwórczych (głównie są to warzywa i owoce), które zrównoważą kwasotwórczy charakter pozostałych produktów (szczególnie tych pochodzenia zwierzęcego, uznaje się bowiem, że organizm łatwiej radzi sobie z kwasami pochodzenia roślinnego niż odzwierzęcego). Pamiętaj zwłaszcza o cytrynach i innych cytrusach, warzywach zielonych, ziołach oraz migdałach, które jako jedyne orzechy mają charakter alkaliczny.

  1. Pij przynajmniej 2l wody mineralnej niegazowanej

Niegazowanej, ponieważ nie zawiera ona zakwaszającego organizm kwasu węglowego, a ponadto nie podrażnia narządów trawiennych.

Mineralnej: ze względu na zawartość tak bezcennych dla organizmu mikroskładników odżywczych, jak magnez, potas czy wapń. Mikropierwiastki to nie tylko kofaktory przemian biochemicznych (w tym mitochondrialnych), lecz również element tak zwanego buforu alkalizującego, czyli systemu, który pomaga utrzymać prawidłowe (lekko alkaliczne) pH naszej krwi.

Powodzenia! I… smacznego!

Autor: Sylwia Grodzicka

0:00
0:00