Płuca i układ oddechowy z punktu widzenia Mito-Med

Breathe
Keep breathing
Don’t loose
Your nerve
Breathe

(oddychaj, oddychaj, nie przestawaj oddychać, nie trać odwagi, oddychaj)
Exit Music (for a Film), Radiohead

Do produkcji energii naszym mitochondriom konieczny jest tlen, bez niego wytworzenie cząsteczek adenozynotrójfosforanu byłoby niemożliwe. Krew oraz pompujące ją serce odpowiadają za nieprzerwaną dystrybucję tlenu w obrębie wszystkich tkanek i komórek ciała, jednak i one pozostawałyby bezużyteczne, gdyby nie płuca – centrum poboru powietrza i punkt styczności ze światem zewnętrznym. W dzisiejszym artykule chcemy przyjrzeć się bliżej właśnie temu narządowi oraz naturalnym sposobom jego wsparcia, przy pomocy medycyny mitochondrialnej.

Jak widzi płuca Mito-Med?

Jak podkreśla doktor Bodo Kukliński, doświadczony specjalista w zakresie medycyny mitochondrialnej, wewnętrzna warstwa ochronna dróg oddechowych składa się w dużej części z lecytyny oraz chondroityny, a niedobory tych substancji sprzyjają ograniczeniu wchłaniania tlenu przez płuca oraz zwiększonej wrażliwości układu oddechowego na czynniki zewnętrzne, takie jak zanieczyszczenia, czy zbyt suche powietrze¹. Zdaniem doktora Kuklińskiego szkodliwy wpływ na funkcje oddechowe płuc ma również nadtlenoazotyn – rodnik azotowy, który atakuje ze szczególnym upodobaniem film ochronny oskrzeli, co może stanowić pośrednią przyczynę podatności organizmu na zapalenia oskrzeli i płuc, a także astmę oskrzelową. Nadtlenoazotyn przyczynia się do powstawania zjawiska stresu nitrozacyjnego, który z kolei może przyczyniać się do przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP). Nieprzypadkowo w powietrzu wydychanym przez chorych na POChP stwierdza się podwyższony poziom tlenku azotu.

Dolegliwości ze strony układu oddechowego, takie jak astma oskrzelowa, POChP, nawracające zapalenia oskrzeli i/lub płuc, przewlekły kaszel mogą nasilać się w wyniku kontaktu ze związkami chloru, co ma miejsce zwłaszcza podczas korzystania z basenów, a także stosowania środków czyszczących na bazie chloru organicznego i środków dezynfekujących. Z tego względu wizyty na basenie odradza się szczególnie dzieciom, u których układ oddechowy nie został jeszcze w pełni wykształcony¹.

Pacjentom z astmą oskrzelową i innymi chorobami płuc, doktor Kuklinski zaleca terapię z użyciem naturalnego łowcy wolnych rodników azotowych tj. witaminy B12 oraz witaminy A, C i wszystkimi izomerami witaminy E, które są naturalnymi substancjami antyrodnikowymi. Jak możesz przekonać się w drugiej części artykułu: Płuca i układ oddechowy z punktu widzenia TCM, zwłaszcza zalecenie dotyczące witaminy A oraz C pozostają absolutnie zgodne ze strategią terapeutyczną medycyny Wschodu.

Nawracające infekcje układu oddechowego, a także nasilenie objawów u pacjentów z POChP, wiążą się często z osłabieniem pracy układu odpornościowego, który traci zdolność skutecznej obrony przed wirusami lub bakteriami². Z drugiej strony skrajnie ostry przebieg wirusowych lub bakteryjnych infekcji dróg oddechowych, z „burzą cytokin“ włącznie,  wynika z deregulacji odpowiedzi odpornościowej. W ten sposób organizm traci zdolność wyciszania reakcji immunologicznej w odpowiednim momencie.

Zarówno w przypadku grypy „hiszpanki“, spowodowanej wirusem grypy H1N1, jak również w przypadku koronawirusa (zarażenie SARS-CoV-2), problematyczna wydaje się nie tyle sama infekcja patogenem, ile nadmierna i zbyt długa odpowiedź układu odpornościowego. Zjawisko to sieje spustoszenie w organizmie, prowadząc do zwiększonej śmiertelności oraz długookresowych skutków przebytej choroby^3,4. Z tego względu coraz więcej uczonych postuluje konieczność wzięcia pod uwagę naturalnych substancji o właściwościach immunosupresyjnych oraz immunomodulacyjnych jako adjuwantnego środka przy terapii zakażenia COVID-19, przy czym szczególną uwagę poświęca się tutaj ograniczeniu sekrecji oraz działania interleukiny IL-6, której poziom jest pozytywnie skorelowany ze stopniem ostrości przebiegu infekcji koronawirusem⁵. Jedną z uwzględnianych w tym kontekście roślin jest Brodziuszka wiechowata (łac. Andrographis paniculata), zwana też indyjską Echinaceą, która wykazuje udowodnioną naukowo zdolność obniżania poziomu TNF-alfa i IL-6⁶ oraz aktywacji makrofagów M2, przyczyniających się do wyciszenia odpowiedzi prozapalnej w organizmie. W TCM Andrographis paniculata jest od stuleci stosowany przy infekcjach dróg oddechowych, a także w łagodzeniu różnego rodzaju przewlekłych stanów zapalnych⁶. Podobnymi właściwościami cechuje się żeń-szeń (lac. Panax ginseng) oraz kemferol z zielonej herbaty i grejpfrutów. Kemferol wyróżnia się zdolnością hamowania prozapalnej ścieżki sygnałowej NFkB i pomagają obniżyć poziom IL-6⁵.

Kolejnym czynnikiem, który decyduje o stanie naszego układu oddechowego jest ekspozycja na wolne rodniki tlenowe oraz uszkodzenia mitochondriów. Uszkodzone mtDNA (DNA mitochondriów), które nie mogło ulec naprawie, zostaje automatycznie rozłożone na drodze mitofagii. Opisane zjawisko wiąże się z jednoczesnym wzrostem poziomu tak zwanych alarmin, czyli DAMPs (ang. damage associated molecular patterns), które aktywują swoistą odpowiedź odpornościową. Dzieje się to między innymi poprzez stymulowanie receptorów toll podobnych (TLR), co prowadzi z kolei do wzrostu poziomu prozapalnego TNF-alfa w organizmie⁷.

Układ oddechowy to system, którego sprawne działanie zależy w dużej mierze od prawidłowego stanu błon śluzowych. Pełnią one funkcję barierową i chronią nasze gardło, krtań, oskrzela i płuca przed wtargnięciem organizmów patogennych – wirusów i bakterii, a także przed uszkodzeniami mechanicznymi. Nienaruszone błony śluzowe układu oddechowego odgrywają ogromnie ważną rolę zarówno przy sprawnym usuwaniu śluzu z oskrzeli i płuc, jak i podczas obrony przed atakami organizmów chorobotwórczych oraz mikrocząsteczkami różnych potencjalnie szkodliwych substancji, które docierają do ich wnętrza wraz z wdychanym powietrzem. Rola błon śluzowych układu oddechowego rośnie wprost proporcjonalnie do skali zanieczyszczenia powietrza¹³.

Wśród substancji, które wywierają pozytywny wpływ na stan śluzówki układu oddechowego, należy wymienić przede wszystkim fosfolipidy – cholinę, fosfatydyloserynę, CDP-cholinę (cytykolinę) oraz fosfatydylocholinę, które stanowią podstawowy składnik błon komórkowych²⁰.

Oprócz właściwego stanu błon śluzowych układu oddechowego na prawidłową pracę oskrzeli i płuc wpływa również stan mikroflory jelitowej. Dysbioza, czyli nierównowaga w obrębie mikrobiomu jest coraz powszechniej uważana za jeden z czynników ryzyka takich schorzeń jak astma oskrzelowa, czy  płucna postać zwłóknienia wielotorbielowatego (mukowiscydoza). Obecnie mówi się wręcz o osi jelita-płuca, której istnienie zdaje się potwierdzać nasilanie dolegliwości ze strony układu oddechowego, jakie towarzyszą zaburzeniom równowagi w obrębie mikrobiomu¹⁴. Do prawidłowego funkcjonowania osi jelita-płuca przyczyniają się przede wszystkim krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowa SCFA, produkowane przez bakterie kwasu mlekowego, żyjące w symbiozie z bifidobakteriami. Do zwiększenia populacji bakterii kwasu mlekowego i bakterii z rodzaju Bifidus przyczynia się w szczególności dieta bogata w:

• białko roślinne
• błonnik roślinny (zarówno GOS jak i FOS)
• węglodowany złożone
• kwasy tłuszczowe omega-3.

Negatywny wpływ na skład mikrobiomu wywiera przede wszystkim dieta wysokobiałkowa, dieta bogata w białko zwierzęce oraz nasycone kwasy tłuszczowe, których źródłem jest np. smalec, tłuste mięso i kiełbasy, pełnotłuste produkty mleczne, olej kokosowy i olej palmowy^14,15.

Szczególnie dobroczynny wpływ na stan naszego układu oddechowego, zarówno przy problemach o charakterze przewlekłym (astma oskrzelowa, COPD, katar sienny, uporczywy kaszel), jak również w ostrych stanach zapalnych (zapalenie gardła, oskrzeli, płuc) wywierają wspomniane przed chwilą kwasy tłuszczowe omega-3.

Przykładowo, pewne badanie, jakie przeprowadzono w 2020 roku w grupie mieszkających w Australii pacjentów wykazało, iż wyższy poziom tzw. indeksu Omega-3 (informującego nas o stosunku kwasów tłuszczowych omega-3 do kwasów tłuszczowych omega-6 na poziomie komórkowym) jest negatywnie skorelowany z natężeniem objawów astmy oraz wysokością koniecznej dawki leków przeciwastmatycznych¹⁶. Wspomniane badanie potwierdziło jednoznaczne wyniki analiz, które przeprowadzono w roku 2018, podczas którego oparto się na kwestionariuszu European Committee Respiratory Health Survey (ECRHS) ¹⁷. Bioaktywne, nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 mają nie tylko działanie przeciwzapalne w organizmie, lecz jednocześnie ograniczają ilość zalegającego w oskrzelach i płucach śluzu¹⁸. Jednocześnie jako składnik błon komórkowych, przyczyniają się do prawidłowego stanu błon śluzowych układu oddechowego¹⁹.

Uporczywy kaszel bez przeziębienia

Zdaniem doktora Kuklinskiego, u pacjentów z GERD może sprawdzić się terapia witaminą B12¹, która redukując poziom NO w organizmie, pozwala na domknięcie odźwiernika żołądka. Pomocniczo warto pomyśleć też o diecie ubogiej w histaminę oraz naturalnych substancjach, które hamują rozwój stanów zapalnych np. bromelainie (znajdziesz ją przede wszystkim w soku oraz miąższu owocu ananasa).

W nawilżaniu podrażnionego gardła pomocne jest popijanie małymi łykami, miodu rozpuszczonego w ciepłej wodzie z sokiem z cytryny lub naparu z lukrecji (łac. Glycyrrhiza glabra). Wyciąg z prawoślazu lekarskiego oraz tymianku łagodzą suchy kaszel, osłaniając błony śluzowe gardła i struny głosowe. Odwar z cebuli jest bogaty w kwercetynę – naturalną substancję przeciwzapalną i antyoksydacyjną, która również może pomóc ukoić podrażnione gardło.

Reklama

Neuro-Intercell® Sprawdź

Witamina B12 MSE MAX Sprawdź

Omegan 750® Sprawdź

BactoFlor ® 10/20 Sprawdź

Mikrobiom-Intercell® Sprawdź

EnzOmega ® MSE Sprawdź

Wiedza na wynos:

1. Nienaruszona błona śluzowa układu oddechowego pełni kluczową funkcję ochronną i zabezpiecza poszczególne jego narządy przed uszkodzeniami mechanicznymi, a także wtargnięciem do ich wnętrza patogennych mikroorganizmów lub potencjalnie szkodliwych mikrocząsteczek.
2. Fosfolipidy oraz kwasy tłuszczowe omega-3. a także naturalne substancje antyoksydacyjne (np. witamina A, witamina C, witamina E,beta-karoten) i witamina B12 pozytywnie wpływają na funkcjonowanie śluzówki układu oddechowego, a tym samym zwiększają jej odporność przed uszkodzeniami.
3. Przewlekły kaszel lub podrażnienie gardła niezwiązane z przeziębieniem może stanowić wynik refluksu żołądkowo-przełykowego (GERD), co wymaga specjalnej terapii ortomolekularnej oraz przestrzegania odpowiedniej diety.
4. Stan naszego układu oddechowego, w tym gardła, oskrzeli i płuc pozostaje ściśle uzależniony od funkcjonowania układu odpornościowego, a także kompozycji mikrobiomu jelitowego. Pacjenci z astmą i innymi problemami oskrzelowo-płucnymi na tle alergicznym powinni koniecznie przeprowadzić badania pod kątem dysbiozy jelitowej i w razie konieczności wdrożyć odpowiednie kroki terapeutyczne.
5. Unikanie terenów o wysokim stopniu zanieczyszczenia powietrza, a także maksymalnie możliwe ograniczenie kontaktu z chlorem organicznym i innymi toksycznymi chemikaliami wywiera pozytywny wpływ na funkcjonowanie układu oddechowego, a także całego organizmu, w tym mitochondriów.
6. Połączenie koncepcji Mito-Med oraz środków terapeutycznych zalecanych przez TCM przy chorobach układu oddechowego pozwala na zwiększenie skuteczności stosowanej terapii. Obie koncepcje uzupełniają się wzajemnie, a ich jednoczesne zastosowanie zwiększa paletę środków leczniczych, którymi dysponujemy.

Sprawniejsza praca płuc to przede wszystkim więcej energii życiowej oraz znaczna poprawa komfortu życia.

Zarówno medycyna Wschodu jak i medycyna mitochondrialna i medycyna Zachodu ogółem dostrzega związek łączący nos i płuca ze skórą oraz jelitem grubym, czego przykładem są schorzenia o podłożu alergicznym takie jak katar sienny, astma oskrzelowa, atopowe zapalenie skóry i różnego rodzaju alergie pokarmowe. Również liczne badania kliniczne potwierdzają konieczność utrzymywania prawidłowej kompozycji mikrobiomu jelitowego jako warunek skutecznej terapii astmy i innych zaburzeń pracy układu oddechowego.

Dowiedz się, jak Tradycyjna Medycyna Chińska postrzega płuca i co łączy to spojrzenie z medycyną mitochondrialną:

Treści zamieszczane w Portalu mają charakter wyłącznie naukowo-informacyjny i w żaden sposób nie zastępują fachowej porady lekarskiej. W przypadku pytań lub wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.

Autor: Sylwia Grodzicka