Autofagia to naturalny proces samooczyszczania oraz odnowy organizmu, który przyczynia się do zachowania dobrego stanu zdrowia i wydłużenia naszego życia. Niektóre substancje czynne jak również sport oraz post wykazują zdolność aktywacji mechanizmów naprawczych na poziomie komórkowym oraz mitochondrialnym.
Z tego artykułu dowiesz się, na czym polega proces autofagii oraz dlaczego odgrywa on tak istotną rolę w utrzymywaniu prawidłowego funkcjonowania podstawowych procesów życiowych w naszym organizmie, a także zapoznasz się z naturalną substancją czynną, która wykazuje zdolność uruchamiania tego procesu.
Spermidyna i autofagia – sposób na młodość?
Każdy z nas składa się z trylionów komórek oraz mitochondriów. Prawidłowe funkcjonowanie tych niewidzialnych gołym okiem „cegiełek” warunkuje nasz dobry stan zdrowia oraz optymalne samopoczucie. Wszystkie procesy, które przyczyniają się do aktywacji procesów naprawczych poziomie komórkowym oraz mitochondrialnym jak również eliminacji starych, niepotrzebnych lub zdegenerowanych komórek i mitochondriów, będą jednocześnie spowalniały procesy starzenia oraz wydłużały zdrowe życie. Innymi słowy, nasz wiek biologiczny jest uwarunkowany stanem komponentów komórkowych jak również ich zdolnością do prawidłowego funkcjonowania.
Celem wszystkich organizmów żywych, w tym również organizmu człowieka jest przetrwanie oraz zapewnienie ciągłości gatunku czyli rozmnażanie. W ramach ewolucji wypracowaliśmy szereg mechanizmów, które umożliwiają nam realizację tych celów. Jednym z tego rodzaju procesów jest autofagia, która pozwala organizmowi pozbycie się uszkodzonych, starych lub zmutowanych komórek oraz mitochondriów, przyczyniając się w ten sposób do odnowy tkanek i całych narządów. W uproszczeniu możemy powiedzieć, iż mechanizm autofagii pełni niejako rolę wewnętrznego liftingu [1].
Warto podkreślić, iż opisywany tutaj proces stanowi automatyczną odpowiedź organizmu na takie czynniki stresowe jak głód, niedobory substancji budulcowych (w tym białek), niedotlenienie, doznane uszkodzenia oraz atak ze strony organizmów patogennych [4], [5].
Jak widzimy, sprawny przebieg autofagii spełnia jednocześnie istotną funkcję profilaktyczną, optymalizuje pracę układu odpornościowego i zwiększa naszą ochronę przed chorobami oraz przedwczesnym starzeniem.
Zatrzymaj czas dzięki sile natury
Autofagia przyczynia się z jednej strony do odmłodzenia naszego organizmu na poziomie tkankowym oraz komórkowym, a jednocześnie pozwala na efektywniejsze i oszczędne zarządzanie dostępnymi w organizmie zasobami, co optymalizuje dodatkowo proces mitochondrialnej syntezy ATP, a także produkcji endogennych białek i innych substancji czynnych.
W tym miejscu automatycznie nasuwa się pytanie: skoro mechanizm ten jest dla nas tak ważny, czy istnieją sposoby jego naturalnej indukcji? Na szczęście odpowiedź na to pytanie jest jak najbardziej pozytywna. Opisywane w tym artykule procesy samoodnowy mogą wzbudzać:
- Post oraz dieta lekko hipokaloryczna
- Ćwiczenia fizyczne
- Dieta bogata w naturalne źródła syrtuin czyli w tak zwane sirt-foods
- Suplementacja spermidyny [2]
Trzy pierwsze sposoby pobudzania procesów regeneracyjnych w organizmie są znane i udowodnione naukowo już od wielu lat: kuracje postne, głodówki interwałowe, „sport to zdrowie” i „diety młodości” pomagają nam w zachowaniu dobrego stanu zdrowia oraz młodego wyglądu. Jednak dopiero odkrycie właściwości spermidyny jako silnego aktywatora autofagii przyniosło przełom w świecie medycyny oraz profilaktyki przedwczesnego starzenia.
Spermidyna – substancja młodości i długowieczności
Czym właściwie jest spermidyna? Podobnie jak putrescyna czy spermina, spermidyna to naturalna poliamina, której najbogatszym źródłem są kiełki pszenicy, a która spełnia istotną rolę dla zapewnienia integralności komórek oraz ich wzrostu, namnażania oraz dyferencjacji [6]. Około jednej trzecia całkowitego wolumenu spermidyny zawartej w naszym organizmie jest wytwarzana przez własne komórki organizmu. Pozostałą część pozyskujemy wraz z pożywieniem oraz dzięki przyjmowaniu odpowiednich suplementów diety. Oprócz zarodków pszenicy dobrymi źródłami spermidyny są [8]:
- mięso
- długodojrzewające sery typu Gouda
- ciecierzyca
- soja oraz miso
- pieczarki
Prace badawcze nad bezcennym prozdrowotnym wpływem tej naturalnej substancji chemicznej na stan naszych komórek oraz mitochondriów zaowocowały następującymi wnioskami:
1. W badaniach na zwierzętach spermidyna przedłużała życie oraz wywierała ochronny wpływ, przede wszystkim na układ nerwowy oraz sercowo-naczyniowy. Jej działanie naśladuje dobroczynny wpływ postu, uprawiania sportu i spożywania produktów spożywczych, które aktywują w organizmie człowieka specjalne enzymy, tak zwane syrtuiny i prowadzi do widocznej odnowy na poziomie komórkowym oraz mitochondrialnym [6].
2. W miarę upływu lat poziom spermidyny w komórkach maleje, dlatego wraz z wiekiem nasze zapotrzebowanie na tę substancję stopniowo wzrasta.
3. Suplementacja spermidyny zgodnie z zaleceniami jest bezpieczna i pozbawiona skutków ubocznych.
4. Ponieważ uszkodzone komponenty komórek oraz zdegenerowane mitochondria przyczyniają się do rozwoju chorób uwarunkowanych procesami starzenia, ich eliminacja stanowi istotny czynnik profilaktyki a także terapii takich chorób jak schorzenia neurodegeneracyjne, w tym różnych postaci demencji czy choroby Alzheimera, zespołu metabolicznego, miażdżycy, chorób serca oraz układu krążenia, osłabienia mitochondrialnej produkcji energii jak również chorób nowotworowych [3].
5. Korzystne działanie na organizm człowieka wywierają suplementy spermidyny w połączeniu z substancjami wspierającymi układ nerwowy np. witaminami z grupy B lub wspierającymi układ odpornościowy np. cynk i witamina D3. Jak wskazują badania, które przeprowadzono w berlińskiej klinice uniwersyteckiej – Charité, spermidyna pozwala na poprawę stanu zdrowia pacjentów we wczesnym stadium choroby Alzheimera oraz Parkinsona.
Spermidyna – działanie i stosowanie
Główne obszary zastosowania preparatów na bazie spermidyny:
- Prewencja chorób neurodegeneracyjnych oraz zatrzymywanie postępu tych chorób na ich wczesnym etapie
- Ochrona układu sercowo-naczyniowego
- Optymalizacja metabolizmu komórek
- Zaburzenia gospodarki hormonalnej (kortyzol, testosteron, progesteron)
- Wsparcie funkcji odpornościowych organizmu
- Redukcja przewlekłych stanów zapalnych w organizmie
Spermidyna to niewątpliwie substancja o ogromnym potencjale terapeutycznym. Korzyści, zarówno te krótko, jak też długookresowe, które wiążą się z jej suplementacja mogą być znacznie większe, niż się dotychczas przypuszcza, dlatego też od kilku lat wiodące instytuty naukowe oraz kliniki uniwersyteckie w Europie (na przykład w Niemczech czy Austrii) prowadzą w tym zakresie intensywne prace badawcze. Pierwsze wyniki badań, jak chociażby te z roku 2018 [9] nad pozytywnym wpływem spermidyny na długość życia są bardzo obiecujące. Otrzymywane rezultaty niewątpliwie zachęcają zarówno do suplementacji spermidyny jak również włączenia do codziennej diety produktów bogatych w tę substancję.
Jak się wydaje, jednoczesne stosowanie preparatów spermidynowych, uprawianie sportu oraz ostrożne ograniczenie kaloryczności diety i/lub regularne krótkie głodówki w połączeniu z produktami typu sirt-foods mogą w synergiczny sposób nie tylko wydłużać życie, lecz również poprawiać nasze samopoczucie i to każdego dnia.
Autor: Sylwia Grodzicka
Bibliografia:
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6492385/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6287690/
- https://www.aerzteblatt.de/archiv/182779/Autophagie-Selbstverstuemmelung-als-Ueberlebensstrategie
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6036773/
- https://molecular-cancer.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12943-020-1138-4
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7185103/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3771427/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6637774/
- https://academic.oup.com/ajcn/article/108/2/371/5046172