Bezsenność po COVID — czym jest spowodowana?

Bezsenność pocovidowa to częsty problem, który warto skonsultować z lekarzem. Z czego wynika ten objaw i jak sobie z nim radzić?

Nieregenerujący sen podczas choroby jest czynnikiem, który dodatkowo osłabia organizm. Dlatego ważne jest, aby specjaliści pracujący z takimi pacjentami pomagali dobrać skuteczną terapię bezsenności. Zachęcamy do lektury o powiązaniu infekcji koronawirusowej z zaburzeniami snu, aby poznać aktualne doniesienia naukowe na temat tego problemu i jego leczenia.

Przyczyny bezsenności po COVID

Bezsenność to jeden z objawów, który może towarzyszyć pacjentowi już od początku choroby i utrzymywać się długo po infekcji. Na wystąpienie problemów z zasypianiem i na wybudzanie się w nocy u osób zarażonych koronawirusem wpływa wiele czynników, które często nakładają się na siebie.

Wśród przyczyn bezsenności u zainfekowanego pacjenta oraz w zespole Post-COVID wymienia się:

• zażywane leki (w tym środki wziewne rozszerzające oskrzela, np. beta-mimetyki, leki normujące akcję serca, sterydy, substancje zawarte w kroplach do nosa),
• duszność – jest to objaw, który występuje w czasie infekcji, a u wielu pacjentów jeszcze przez kolejne tygodnie; nasilać ją może także pozycja leżąca, więc bywa to przyczyną wybudzeń ze snu,
• długotrwały suchy kaszel,
• zatkany nos bez kataru – częsty objaw u chorych na COVID-19; może on powodować trudności w oddychaniu, co przekłada się na problemy z zaśnięciem,
• tachykardia – bardzo szybkie bicie serca (objaw ten może utrudniać zasypianie, a występuje często zarówno w trakcie, jak i po chorobie),
• spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła w pozycji leżącej – jest to jedna z mniej charakterystycznych dolegliwości, lecz jej wyjątkowo mocne nasilenie może utrudniać zasypianie,
• stres – przechodzenie infekcji koronawirusem SARS-Cov-2 u wielu osób wiąże się z dużym niepokojem ze względu na nieznane dotąd objawy, a także przez równoczesną chorobę innych domowników,
• depresja pocovidowa lub zespół stresu pourazowego po hospitalizacji, konieczności zaintubowania i leczenia pod respiratorem,
• inne powikłania dotyczące różnych narządów i układów.¹

U wielu osób leki zażywane w czasie infekcji (np. sterydy wziewne lub leki regulujące pracę serca) muszą być stosowane jeszcze po chorobie, czasem przez kilka tygodni lub nawet miesięcy. Może to wpływać na utrzymywanie się bezsenności przez dłuższy czas.

Ważną obserwacją jest także fakt, że kłopoty ze snem po COVIDZIE powiązane są z zaburzoną pracą mitochondriów. Warto wiedzieć, że replikacja koronawirusa powoduje bardzo duże nasilenie stresu oksydacyjnego uszkadzającego mitochondria. Skutkuje to wieloma objawami, w tym zaburzeniami snu.²

Jak długo po przebytym COVID-19 mogą utrzymywać się problemy ze snem?

Bezsenność może występować nie tylko podczas infekcji, ale znacznie dłużej, nawet przez wiele miesięcy.¹ Nadal konieczne jest długookresowe prowadzenie badań nad tym zjawiskiem. Czas występowania problemów w zasypianiu i innych zaburzeń snu po COVID-19 zależeć może także od podjęcia leczenia tego objawu. Dlatego ważne jest, żeby pacjent zgłosił ten problem lekarzowi, aby uniknąć negatywnych skutków zaburzeń snu dla zdrowia.

Jak często bezsenność występuje jako powikłanie pocovidowe?

Badania wykazują, że ok. 40% osóbpo przebyciu zarażenia koronawirusem wykazuje objawy zespołu Long-COVID, do których należy też bezsenność.³ W badaniach przesiewowych wykonanych przez M.G. Mazza i resztę zespołu wykazano, że z grupy badawczej, którą stanowiły 402 osoby będące miesiąc po zakończeniu hospitalizacji, aż 40% zgłaszało występowanie bezsenności.⁴ Z kolei polskie badanie, przeprowadzone przez pracowników Śląskiego Uniwersytetu Medycznego oraz Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu udowodniło, że u 32% pacjentów, którzy przebyli COVID-19 stwierdza się zaburzenia snu.⁵ Są to znaczące liczby, które podkreślają, jak częstym problemem po tej chorobie jest bezsenność.

Reklama

Melatonina MSE matrix Sprawdź

Witamina A + D3 MSE Sprawdź

Witamina C MSE matrix Sprawdź

QuinoMit® Q10 Fluid – Ubichinol MSE Sprawdź

QuinoMit Q10 Forte MSE Sprawdź

Dlaczego zaburzenia snu po COVID mogą być niebezpieczne dla zdrowia?

Bezsenność dodatkowo osłabia organizm, dlatego powrót do zdrowia u osoby mającej problemy ze snem się wydłuża. Warto pamiętać, że długotrwały brak regenerującego snu niekorzystnie wpływa na pracę układu krążenia i odpornościowego, które już i tak zostały mocno obciążone samą chorobą. Ponadto w tym mechanizmie pojawiają się zaburzenia pracy układu pokarmowego, bóle głowy i inne objawy, które powiązane są także z przebiegiem infekcji. Bezsenność wywołuje też problemy z koncentracją i pogłębienie odczucia zmęczenia, które także wynikają z samego przebycia zarażenia koronawirusem i współwystępują z objawami określanymi jako mgła mózgowa. Pojawia się też rozdrażnienie, zaburzenia nastroju, które pogarszają jakość życia pacjenta. Niedobór snu, zwłaszcza dla organizmu obciążonego chorobą może prowadzić do poważnego uszkodzenia mitochondriów. Zjawiska te są nasilane także poprzez przebytą burzę cytokinową. U wielu pacjentów, u których właśnie w taki sposób zareagował układ odpornościowy, przewlekły stan zapalny może utrzymywać się dłużej, co wpływa niekorzystnie na mitochondria. Dlatego warto zadbać o przywrócenie ich prawidłowego funkcjonowania, m.in. poprzez zbilansowaną dietę i suplementację.

Leczenie bezsenności wynikającej z przebytego COVID

U pacjentów, u których stwierdza się bezsenność po COVID, leczenie jest wielokierunkowe, a dużą rolę w nim odgrywa:

• psychoterapia,
• suplementacja: witamin A, D, C, a także cynku, magnezu, koenzymu Q10 (substancje te są  pomocne zarówno u osób po infekcji koronawirusowej, jak i u pacjentów z bezsennością)⁶,
• wypracowanie prawidłowych nawyków związanych z higieną snu,
• dobór pozycji do spania (najlepiej wybrać półsiedzącą, podpartą poduszkami lub ułożenie na boku; warto unikać leżenia na plecach – są to sposoby na to, jak spać przy COVIDZIE, aby zmniejszyć ryzyko duszności)⁷,
• regularna kontrola stanu zdrowia i stosowanie się do zaleceń specjalisty,
• wskazuje się na korzystne działanie melatoniny w leczeniu zaburzeń snu po infekcji, jednak ważne jest, aby zażywanie każdego leku skonsultował specjalista.^1,8

Najczęściej leczenie powikłań po przebyciu zarażenia koronawirusem jest skierowane na objawy ze strony układu oddechowego i sercowo-naczyniowego. Jednak warto zadbać o organizm całościowo, zwracając uwagę także na inne dolegliwości, w tym na jakość snu. Pomocna w tym będzie porada lekarza, który zadecyduje o doborze odpowiedniej terapii. W leczeniu bezsenności i innych symptomów opisywanych jako zespół Post-COVID należy stworzyć warunki pozwalające na odbudowę mitochondriów po chorobie, a w tym zadaniu ważne jest odzyskanie wartościowego snu i wprowadzenie zbilansowanej diety.