Fosfor – konsekwencje nadmiaru i niedoboru, objawy, źródła w diecie

Fosfor jest niezbędnym minerałem, zaangażowanym w znaczącą liczbę procesów komórkowych, dzięki czemu pomaga zapewnić prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Poza utrzymywaniem zdrowego szkieletu i narządów przyczynia się do utrzymania równowagi hormonalnej i wykorzystania składników odżywczych z pożywienia.

Czym jest fosfor?

Fosfor jest drugim pod względem ilości minerałem w organizmie i jest niezbędny do wielu funkcji [1, 2]. Występuje głównie w organizmie jako fosforan, czyli fosfor związany z tlenem [2, 3].

Większość fosforu w organizmie (85%) jest przechowywane w kościach. Pozostałe 15% jest rozmieszczone w pozostałych tkankach [4, 5].

Zbyt wysoki lub zbyt niski poziom fosforu może powodować różne dolegliwości i prowadzić do schorzeń takich jak choroby serca, ból stawów lub zmęczenie.

Większość z nas przyjmuje odpowiednią ilość fosforu w codziennej diecie. W rzeczywistości częściej występuje nadmiar fosforu niż niedobór. Choroby nerek lub spożywanie zbyt dużej ilości fosforu i niewystarczającej ilości wapnia może prowadzić do jego nadmiaru.

Jednak niektóre choroby (takie jak cukrzyca i alkoholizm) lub leki (takie jak niektóre leki zobojętniające sok żołądkowy) mogą powodować zbyt niski poziom fosforu w organizmie.

Fosfor jest również potrzebny do prawidłowej pracy mięśni. Działa jako elektrolit, który pomaga w aktywności komórkowej, pracy serca i równoważeniu płynów w organizmie.

Fosfor pełni wiele ważnych funkcji [2]:

• uczestniczy w budowaniu kości i zębów,
• ważne dla metabolizmu energetycznego, ponieważ buduje ATP – cząsteczkę przenoszącą energię,
• pomaga w budowaniu DNA i RNA, białek i komórek,
• jako najbardziej rozpowszechniony anion (jon ujemny) w organizmie, fosforan pomaga utrzymać równowagę kwasowo-zasadową (pH),
• równoważy poziom witamin, takich jak witaminy B i D, a także inne minerałów jak jod, magnez i cynk,
• pomaga w skurczu mięśni,
• utrzymuje regularne bicie serca,
• ułatwia przewodnictwo nerwowe,
• zmniejszyć ból mięśni po wysiłku,
• Wspomaga proces filtracji zachodzący w nerkach.

Fosfor a mitochondria

Fosfor jest drugim najliczniej występującym pierwiastkiem w ludzkim ciele. Potrzebujemy fosforu, do prawidłowego metabolizmu w mitochondriach i produkcji energii. Fosfor jest niezbędny do budowy wysoce energetycznego związku ATP – adenozynotrójfosforanu główne źródło „energii” organizmu.

Fosfor tworzy w organizmie różnego rodzaju sole –  pochodne kwasu fosforowego. Jest to także ważny związek do syntezy głównych makroelementów z naszego pożywienia – białek, tłuszczów i węglowodanów.

Fosfor a żywność przetworzona

Fosfor jest naturalnie wszechobecny w większości produktów spożywczych: w mięsie, rybach, jajach, nabiale i warzywach. Najbogatszymi źródłami fosforu są mleko i produkty mleczne [6, 2].

Przeciętna dieta dostarcza od 1000 do 2000 mg fosforu na dobę. Średnie spożycie fosforu u osoby dorosłej wynosi około 1400 mg na dzień, czyli dwukrotnie więcej niż zalecane spożycie (700 mg / dzień) [2, 7, 8].

Wysokie spożycie fosforanów w diecie może wynikać w dużej ilości produktów przetworzonych bogatych w sole fosforanowe jako dodatków [9].

Najczęstszymi produktami spożywczymi, do których dodaje się fosforanów, są:  [10, 11].

• przetwory mrożone,
• mięso z dłuższym terminem ważności,
• chleb i pieczywo,
• zupy,
• jogurt.

W jednym z badań wśród 7800 osób, spożywanie  mleka i produktów mlecznych z dodatkami fosforanowymi znacznie zwiększyło poziom fosforu we krwi (0,07 mg / dl na każdą dodatkową porcję). Podobnie produkty zbożowe zawierające dodatki miały podobny efekt (wzrost o 0,005 mg / dL na każdą dodatkową porcję) [11].

Kilka badań wiązało wysokie spożycie fosforu lub wysoki poziom fosforanów we krwi ze zwiększoną śmiertelnością i chorobami przewlekłymi, w tym chorobami serca i rakiem [12].

Biodostępność

Naturalne źródła fosforu z diety muszą zostać  rozłożone przez enzymy trawienne, aby mogły zostać wchłonięte i wykorzystane. Prowadzi to do wolniejszego i mniej wydajnego wchłaniania w jelitach. Absorpcja fosforu wynosi od 40 do 70% i jest wyższa ze źródeł zwierzęcych (do 70%) niż z roślin (do 50%). Większość fosforu w diecie pochodzi z białek [13].

Fityniany – składniki obecne np. w ziarnach znacznie obniżają biodostępność fosforu [14, 15, 16].

Z kolei fosforany nieorganiczne stosowane jako dodatki (suplementy) nie wymagają trawienia enzymatycznego. Są szybko wchłaniane i mają wysoką biodostępność (ponad 80%) [17, 15].

Metabolizm fosforu

Metabolizm fosforu jest ściśle związany z metabolizmem wapnia – na oba minerały wpływają te same hormony, zwykle działając w przeciwnym kierunku. Ponadto fosforan może wiązać wapń we krwi, zmniejszając w ten sposób jego poziom. Nasze zdrowie zależy od delikatnej równowagi między tymi dwoma minerałami [18, 19].

Fosfor jest wchłaniany w jelitach, magazynowany w kościach i wydalany przez nerki.

Fosforan obecny w kościach działa jak bufor, który reaguje na zaburzenia równowagi tego minerału. W razie potrzeby, przy niedoborze fosforu np. w diecie lub wzmożonym jego wydalaniu fosfor uwalniany jest z kości. Rozkład kości uwalnia fosfor, podnosząc jego poziom we krwi. Natomiast w procesie mineralizacji kości fosfor wbudowywany jest w jego strukturę [20, 21].

Filtracja w nerkach zwykle usuwa stałą ilości fosforu (> 90%). Jednak, gdy podaż jest niska, nerki mogą bardzo skutecznie wchłaniać fosforany. Ponadto, gdy występuje przeciążenie fosforanem, zdrowe nerki mogą pozbyć się jego nadmiaru [22, 23].

Poziom fosforanów we krwi jest również kontrolowany przez przytarczyce i wytwarzane przez nie hormony, które wpływają na poziom fosforanów we krwi [1, 2, 24, 25]:

• Kalcytriol lub aktywna witamina D: promuje wchłanianie fosforu w jelitach i zwiększa poziom fosforanów we krwi,
• Parathormon: zwiększa wydalanie fosforanów przez nerki i obniża poziom fosforanów we krwi,
• Czynnik wzrostu fibroblastów – FGF23: zwiększa wydalanie fosforanów przez nerki i zmniejsza wchłanianie jelitowe, zmniejszając poziom we krwi.

Normy fosforu

Poziom fosforu można zbadać z krwi. Najwyższy poziom fosforanów występuje u noworodków (4,0 – 8,0 mg / dl), ponieważ wymagają więcej tego minerału do wzrostu kości i rozwoju tkanek miękkich.

Poziomy u dzieci wynoszą około 3,0 – 6,0 mg / dl i maleją wraz z wiekiem [2].

U dorosłych norma na fosfor wynosi od 2,5 do 4,5 mg / dL (0,8 – 1,45 mmol / L).

Co wpływa na poziom fosforu?

• Dieta,
• Płeć – dzieci i młodzież płci męskiej mają nieco wyższy poziom,
• Genetyka – niektóre mutacje genetyczne wpływają na wchłanianie fosforanów w jelitach i reabsorpcję w nerkach,
• Pora dnia – poziomy są najniższe rano i najwyższe wieczorem,
• Sezon – wyższy poziom w lecie niż w zimie.

Wpływ fosforu na zdrowie

1. Pomaga w utrzymaniu zdrowych kości

Fosfor i wapń są jednym z najważniejszych składników mineralnych budujących strukturę i wytrzymałość kości. Związki fosforu pomagają tworzyć gęstość mineralną kości, która zapobiega złamaniom kości i osteoporozie [26].

Długotrwały niedobór fosforanów (hipofosfatemia) może prowadzić do [27, 28, 29]:

• Niska gęstość mineralna kości (osteopenia),
• Kruche kości (osteoporoza),
• Zmiękczenie kości (osteomalacia),
• Krzywica.

Bez wystarczającej ilości fosforu wapń nie może zostać skutecznie wbudowany w struktury kości. Jednocześnie zbyt wysoki poziom wapnia z suplementów może blokować wchłanianie fosforu. Dlatego suplementacja samego wapnia nie poprawi gęstości kości, ponieważ oba minerały są potrzebne do tworzenia masy kostnej.

2. Potrzebny do utrzymania odpowiedniego poziomu energii

Fosfor pomaga w absorpcji i regulacji witamin z grupy B, które są niezbędne do produkcji energii w komórkach, w postaci ATP. Witaminy z grupy B są również potrzebne do utrzymania dobrego samopoczucia ze względu na ich wpływ na uwalnianie neuroprzekaźników w mózgu.

Fosfor pomaga również w przekazywaniu impulsów nerwowych, które pomagają kontrolować ruch mięśni. Niedobór fosforu może prowadzić do ogólnego osłabienia, bólów mięśni i bolesności, drętwienia i przewlekłego zmęczenia.

3. Równoważy poziom pH organizmu

Wewnątrz ciała fosfor schodzi w skład fosfolipidów, które są głównym składnikiem większości błon biologicznych. Do roli fosfolipidów należy także równoważenie poziomu pH organizmu poprzez buforowanie nadmiaru kwasów lub związków alkalicznych. Ponieważ działa jak elektrolit, uważa się również, że fosfor wspomaga trawienie, zmniejszając wzdęcia, zatrzymywanie wody i biegunkę, a także zapewnia naturalne złagodzenie zaparć.

4. Wspomaga proces detoksykacji

Nerki usuwają z krwi nadmiar związków organicznych. Fosfor jest ważny dla funkcjonowania nerek i pomaga w oczyszczaniu organizmu poprzez eliminację toksyn i z moczem. Aby zrównoważyć poziom kwasu moczowego, sodu, wody i tłuszczu w organizmie, nerki i inne narządy trawienne są regulowane przez zwartość elektrolitów w tym fosforu oraz potasu i magnezu. Fosforany pełnia rolę elektrolitową głównie jako związki jonów fosforanowych w połączeniu z innymi elektrolitami.

5. Pomaga w utrzymaniu zdrowych zębów

Podobnie jak w przypadku kości fosfor jest potrzebny dla utrzymania zdrowia zębów i dziąseł. Wapń, witamina D i fosfor odgrywają rolę w tworzeniu i utrzymaniu zdrowia jamy ustnej poprzez wzmacnianie szkliwa zębów, gęstości mineralnej zębów – w ten sposób mogą również pomóc w leczeniu próchnicy.

Niedobór fosforu

W większości przypadków niedobór fosforu nie jest powszechny, ponieważ jest dostępny w wielu spożywanych pokarmach. Fosfor jest jednym z wielu dodatków do żywności, które można znaleźć w wielu przetworzonych produktach spożywczych, takich jak chleb czy ser więc uważa się, że dodatek fosforu stanowi około 30% jego przeciętnego spożycia u dorosłych [30].

Fosfor jest jeszcze lepiej wchłaniany w obecności białka. W związku z tym osoby na diecie niskobiałkowej są bardziej narażone na niedobór fosforu niż osoby na diecie wysokobiałkowej – szczególnie takiej, która zawiera dużo białka zwierzęcego [31].

Grupą najbardziej narażoną na niedobór fosforu są kobiety po 50 roku życia. Od 10 do 15 procent kobiet ma niewystarczające dzienne spożycie fosforu [32]. Jednym z powodów jest suplementacja wysokich dawek wapnia, które składają się z węglanów lub cytrynianów wiążących fosfor i uniemożliwiają jego wchłanianie.

Objawy niedoboru fosforu:

• osteoporoza,
• podatność na złamania kości,
• bóle stawów i mięśni,
• drętwienie i mrowienie kończyn,
• zaburzenia apetytu,
• próchnica,
• niepokój,
• wahania masy ciała,
• problemy z koncentracją.

Niski fosfor (hipofosfatemia)

Hipofosfatemia  oznacza niski poziom fosforanów we krwi i może nie dawać objawów, dopóki niedobór nie stanie się poważny.

Przyczyny hipofosfatemii

Istnieją 3 główne mechanizmy obniżające poziomy fosforanów:

• nieodpowiednie spożycie i / lub wchłanianie fosforanów,
• zwiększone wydalanie przez nerki, 
• zwiększone zapotrzebowanie na komórki i tkanki [33].

1. Zaburzenia związane z odżywianiem lub pracą jelit

• Długotrwałe niedożywienie, [34, 35]
• Anoreksja, [36]
• Niedobór potasu lub witaminy D, [37]
• Zaburzenia  wchłaniania, [38, 39]
• Przewlekła biegunka. [40, 34]

2. Zaburzenia hormonalne

• Nadczynność przytarczyc lub wysoki poziom hormonów przytarczyc prowadzi do większej utraty fosforanów przez nerki, [35, 36]
• Niedoczynność tarczycy. [37, 38]

3. Zaburzenia kwasowo-zasadowe i / lub metaboliczne

• Alkaloza układu oddechowego (z powodu hiperwentylacji lub nadmiernego oddychania), która występuje, gdy stężenie dwutlenku węgla we krwi spada, powodując wzrost pH krwi; [39, 40]
• Zespół lęku napadowego, ponieważ nadmierne oddychanie może powodować zasadowicę dróg oddechowych i obniżać fosforan we krwi; [41, 42]
• Dna moczanowa; [43]
• Źle kontrolowana cukrzyca. Glukoza w moczu (glikozuria) zwiększa utratę fosforanów w moczu; [44]
• Leczenie cukrzycowej kwasicy ketonowej. [45]

4. Leki

Leki, które mogą obniżyć poziomy fosforanów, obejmują [46, 47, 48, 49]:

• Leki zobojętniające sok żołądkowy,
• Leki moczopędne,
• Teofilina stosowana w leczeniu astmy i POCh,
• Leki rozszerzające oskrzela i kortykosteroidy, również często stosowane w leczeniu astmy,
• Bisfosfoniany, stosowane w leczeniu osteoporozy,
• Insulina,
• Estrogeny, takie jak mestranol (Enovid, Norinyl i Ortho-Novum), stosowane w wielu tabletkach antykoncepcyjnych,
• Fenytoina,
• Erytropoetyna,
• Acyklowir przeciwwirusowy (Zovirax).

Reklama

Witamina D3 MSE Sprawdź

K2-Intercell plus D3 Sprawdź

D3-Intercell Vegan 2000 I.E. Sprawdź

D3-Intercell® 2000 I.E. Sprawdź

Konsekwencje zdrowotne niedoboru fosforu

1. Powoduje osłabienie mięśni

Niski poziom fosforu we krwi zmniejszał produkcję ATP, który jest głównym źródłem energii w komórkach niezbędnej do pracy mięśni [50, 51].

Niski poziom fosforanów może prowadzić do osłabienia mięśni, co może mieć wpływ na mięsień sercowy i mięśnie potrzebne do oddychania.

2. Zwiększa ryzyko chorób serca

Niski poziom fosforu osłabia pracę serca, zmniejszając jego zdolność do pompowania krwi. Może również powodować nieregularne bicie serca (arytmia) [52, 53].

W badaniu z udziałem ponad 110 000 osób zbyt wysokie albo zbyt niskie poziomy fosforanów we krwi zwiększały ryzyko chorób serca. Jednak niedobór nie musi być poważny, nawet niewiele niższe poziomy w normalnym zakresie zwiększają ryzyko [54].

3. Osłabia pracę mózgu

Twoje nerwy i mózg nie mogą dobrze funkcjonować, gdy fosforan jest niski. Może to spowodować [55, 56, 57]:

• parestezje,
• drażliwość,
• apatia,
• omamy słuchowe i wzrokowe,
• zaburzenia mowy,
• drgawki,
• bóle nerwowe.

4. Związek z chorobą Alzheimera

W badaniu z udziałem 94 osób z chorobą Alzheimera chorzy mieli niższy poziom fosforanów we krwi niż osoby z grupy kontrolnej lub pacjenci z otępieniem innym niż Alzheimer [58].

W badaniu wśród 109 osób z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi i 73 osób z chorobą Alzheimera u osób z niższym poziomem fosforanów we krwi gromadziło się więcej płytek beta-amyloidowych w mózgu [59], które są powiązane z chorobą.

5. Związek z otyłością

Niższe poziomy fosforanów były związane z otyłością zarówno u kobiet, jak i mężczyzn w badaniu z udziałem prawie 2000 osób [60].

Niższe poziomy fosforanów we krwi były powiązane z wyższym wskaźnikiem BMI wśród  46 000 badanych osób [61].

Podobnie w badaniu z udziałem 298 dzieci i młodzieży osoby otyłe miały znacznie niższy poziom fosforanów we krwi [62].

6. Oporność na insulinę

W badaniu z udziałem 881 osób niski poziom fosforanów we krwi był związany z większymi skokami poziomu glukozy we krwi po spożyciu cukru wyższą opornością na insulinę [63].

Wśród 190 otyłych dzieci i młodzieży niższe poziomy fosforanów były związane z wyższą opornością na insulinę [64].

7. Wysokie ciśnienie krwi

Wśród 46 000 badanych osób niższe poziomy fosforanów we krwi były związane z wyższym ciśnieniem krwi (skurczowym i rozkurczowym) [65].

W innym badaniu z udziałem 79 mężczyzn, osoby z wysokim ciśnieniem krwi miały niższe poziomy fosforanów niż osoby zdrowe. Co więcej, niższy poziom fosforanów we krwi przewidywał wyższe ciśnienie krwi 20 lat później w badaniu z udziałem 56 mężczyzn [66, 67].

8. Zespół metaboliczny

Zespół metaboliczny zwiększa ryzyko chorób serca, udaru mózgu i cukrzycy [68].

Wśród 46 000 osób, niższe poziomy fosforanów we krwi były związane z niższym poziomem cholesterolu HDL i wyższym BMI, glukozą na czczo, insuliną, opornością na insulinę, poziomem trójglicerydów, ciśnieniem krwi i obwodem talii. Osoby z niskim poziomem fosforanów częściej cierpiały na przewlekłe stany zapalne [70].

Jak podnieść poziom fosforu we krwi?

Uzupełnienie diety w pokarmy bogate w fosforany, takie jak nabiał, zboża, mięso i ryby [71].

Warto wyrównać inne niedobory żywieniowe, które mogą obniżać poziom fosforanów:

• niedobór potasu, którego źródłem w diecie są: ziemniaki, słodkie ziemniaki, dynia, banany i cytrusy / sok pomarańczowy.
• Niski poziom witaminy D, produkty: tłuste ryby (tuńczyk, makrela i łosoś), wątroba wołowa, sera i żółtek jaj.
• Suplementacja [72].

Nadmiar fosforu

Badania dowodzą, że wysoko przetworzona dieta wpływa na nadmiar fosforu we krwi [73].

W badaniu z udziałem 14 000 dorosłych Amerykanów osoby ubogie, które zmuszone są spożywać tańsze i przetworzone produkty miały  wyższy poziom fosforanów we krwi niż osoby, które mogą sobie pozwolić na żywność bez dodatków fosforanów [74].

Podobnie w badaniu z udziałem ponad 2800 osób osoby o najniższych dochodach lub bezrobotne (o mniejszych możliwościach stosowania diety nieprzetworzonej) były ponad dwa razy bardziej narażone na wysoki poziom fosforanów [73].

Objawy nadmiaru fosforu

Łagodny nadmiar fosforu nie daje silnych objawów. Jeśli jednak w wyniku nadmiaru fosforu dojdzie do zaburzeń pracy nerek i niskiego poziomu wapnia mogą wystąpić [75, 76]:

• skurcze mięśni,
• osłabienie tkanki kostnej,
• złogi wapnia (zwapnienie) w tkankach.

Poważniejsze objawy obejmują [77]:

• wysokie tętno spoczynkowe (tachykardia),
• niskie ciśnienie krwi (niedociśnienie),
• atak serca,
• śpiączkę.

Nadmiar fosforu – konsekwencje

Przyjmowanie bardzo wysokich dawek fosforu może być niebezpieczne, ponieważ zaburza syntezę witaminy D i wchłanianie wapnia [73].

Zwiększa ryzyko chorób serca

Istnieje również ryzyko wysokiego poziomu fosforu, który może powodować zaburzenia pracy serca spowodowane brakiem równowagi podstawowych minerałów, które regulują ciśnienie krwi, krążenie i czynność nerek. W jednym z badań opublikowanych przez Towarzystwo Nefrologii w 2009 roku zaobserwowano związek między wysokim poziomem fosforu
a zwapnieniem tętnic wieńcowych u 900 zdrowych dorosłych.

Nadmiar fosforanu wiąże wapń i tworzy kryształy (fosforan wapnia), które mogą gromadzić się w różnych tkankach. Ich nagromadzenie (zwapnienie) w naczyniach krwionośnych może powodować uszkodzenie lub miażdżyc tętnic [78, 79, 80].

W badaniu z udziałem ponad 110 000 osób, zarówno niski, jak i wysoki poziom fosforanów we krwi były związane ze zwiększonym ryzykiem chorób serca [81].

Wysoki poziom fosforu jest związany zarówno z ryzykiem chorób serca u osób zdrowych, jak i powikłaniami u osób z chorobami serca. U ponad 3000 zdrowych osób każde zwiększenie poziomu fosforanów o 1 mg / dl zwiększa ryzyko chorób serca o 1,3 krotnie. U ponad 4000 osób z chorobami serca wyższe poziomy wiązały się z większym ryzykiem niewydolności i zawałów serca [82, 83].

Zwiększa ryzyko przewlekłej choroby nerek

Wśród ponad 2000 badanych, osoby z fosforem powyżej 4 mg / dL miały dwukrotnie większe ryzyko rozwoju przewlekłej choroby nerek [84].

Podnosi ryzyko złamań

Wraz ze wzrostem spożycia fosforanów w diecie, dochodzi do zmian w mineralizacji kości i ich rozkładania lub odbudowywania [85, 86, 87, 88].

Dla zachowania zdrowia kości niezbędne jest zachowanie równowagi między poziomem fosforu i wapnia. Wysoka zawartość fosforu w diecie może zaburzać tę równowagę.

U ponad 12 000 osób wyższy poziom fosforu we krwi, był związany ze zwiększonym ryzykiem złamań zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet [89].

Osłabienie funkcji poznawczych

Wysoki poziom fosforanów może osłabić barierę krew-mózg, co może mieć duży wpływ na funkcje poznawcze. W badaniu 186 osób poziom fosforanów powyżej 3,9 mg / dL był powiązany z 3,7 krotnie wyższym prawdopodobieństwem uszkodzeń mózgu wynikającym z osłabionej bariery krew-mózg [90].

Ryzyko infekcji

Wśród ponad 1000 dializowanych pacjentów z wysokim poziomem fosforanów częściej występowały infekcje [91].

Jak obniżyć poziom fosforu we krwi?

Przede wszystkim należy spożywać pokarmy o niskiej zawartości fosforu:

• należy unikać produktów bogatych w białko i produktów mlecznych.
• wyeliminować produkty zawierające dodatki fosforanowe (gotowe produkty, mięsa, żywność przetworzoną) [92, 93].

Pomocne może być zastosowanie diety roślinnej, ponieważ fosforany roślinne są mniej przyswajalne, zwłaszcza te zawierające fityniany [94, 95].

Unikaj nocnych przekąsek! W badaniu 14 zdrowych mężczyzn przekąski w nocy zwiększały wyjściowy poziom fosforu we krwi, zmniejszając wypłukiwanie fosforu przez nerki [96].

Rzuć palenie [97, 98].

Upewnij się, że jesteś odpowiednio nawodniony [99].

Pomocna suplementacja:

Suplementy (takie jak węglan wapnia i octan wapnia) mogą wiązać fosforany przyjmowane z posiłkami i zmniejszać jego wchłanianie [100].

• Wapń (w przypadku niskiego poziomu wapnia wynikającego z nadmiaru fosforanu), [101, 102]
• Witamina B3 (niacyna), [103, 104, 105, 106]
• Bifidobacterium longum, [107]
• Witamina C. [108]

 Zalecane dzienne spożycie fosforu

• Niemowlęta w wieku 0-6 miesięcy: 100 mg dziennie,
• Niemowlęta w wieku 7-12 miesięcy: 275 miligramów,
• Dzieci w wieku 1-3 lat: 420 miligramów,
• Dzieci 4-8: 500 miligramów,
• Wiek 9-18: 1250 miligramów,
• Dorośli w wieku 19-50: 700 miligramów,
• Kobiety w ciąży lub karmiące piersią: 700 miligramów.

Nastolatki to grupa wiekowa o najwyższym zapotrzebowaniu na fosfor, ponieważ szybko rosną i rozwijają masę kostną.

Źródła fosforu w żywności

Produkty najbogatsze w fosfor:

• Mleko,
• Jajka,
• Biała fasola,
• Tuńczyk,
• Pierś z indyka,
• Wołowina,
• Migdały,
• Brązowy ryż,
• Brokuły.