Przerzuty raka jelita grubego — gdzie i jak często występują?

Gdzie najczęściej występują przerzuty raka jelita grubego? Jak wygląda ich leczenie i jakie są rokowania?

Rak jelita grubego jest jednym z najczęstszych nowotworów złośliwych na świecie. U pacjentów z tym rodzajem raka przerzuty są główną przyczyną śmiertelności. Dowiedz się, kiedy rak jelita grubego daje przerzuty i jakie są rokowania oraz możliwości leczenia.   

Czy rak jelita grubego daje przerzuty?

Przerzut oznacza, że komórki oddzielają się od pierwotnego guza i rozprzestrzeniają przez układ krwionośny lub limfatyczny do innych narządów i tkanek. Kiedy rak rozprzestrzeni się na nowy narząd, nadal nosi pierwotną nazwę od narządu w którym pojawił się pierwszy guz. Rak jelita grubego daje przerzuty w 30-40% przypadków. Kiedy zostaną wykryte, choroba ma już najczęściej 4 najbardziej zaawansowane stadium.

Rak jelita grubego z przerzutami różni się od nawracającego raka jelita grubego. Nawracający rak jelita grubego to rak, który powraca do tej samej części okrężnicy lub odbytnicy po leczeniu, zamiast rozprzestrzeniać się na inne części ciała.

Gdzie najczęściej występują przerzuty raka jelita grubego?

W pierwszej kolejności przerzuty pojawiają się w węzłach chłonnych, co może nastąpić w 3 stadium choroby. Najczęstszym miejscem przerzutów raka jelita grubego, w tym raka okrężnicy  lub raka odbytnicy,  jest wątroba. Przypuszcza się, że spowodowane jest to ich bliską lokalizacją względem siebie. Komórki raka jelita grubego mogą również rozprzestrzeniać się do płuc, mózgu, śledziony, kości, lub rdzenia kręgowego2.

Jak wygląda leczenie przerzutów raka jelita grubego?

Możliwości leczenia mogą się różnić w zależności od miejsca rozprzestrzenienia się raka. Najczęściej stosuje się operacyjne usunięcie przerzutów,  radioterapię,  chemioterapię  lub  terapię celowaną. Postępowanie terapeutyczne w takich przypadkach często nie jest określane jako leczenie, a jedynie ma za zadanie poprawić jakość życia. Jeśli rak rozprzestrzenił się tylko na niewielki obszar wątroby, czasami można go usunąć chirurgicznie. Często guz wątroby można usunąć w tym samym czasie co guz okrężnicy. Z kolei chemioterapię stosuje się, gdy guz wątroby jest zbyt duży, aby można go było usunąć chirurgicznie. Terapie celowane mogą być stosowane w połączeniu z chemioterapią lub samodzielnie. Podobnie jak w przypadku chemioterapii, leki stosowane w terapii celowanej również dostają się do organizmu przez krwiobieg, ale mogą bardziej precyzyjnie oddziaływać na białka i geny zaangażowane we wzrost komórek nowotworowych. W przypadku niektórych typów raka jelita grubego,  opcją leczenia może być immunoterapia. Polega na podawaniu leków, które pomagają układowi odpornościowemu identyfikować i niszczyć komórki nowotworowe. W przypadku przerzutów do wątroby możliwe są wysoce specjalistyczne zabiegi radioembolizacji guzów wątroby, a także tzw. chemoembolizacja.

Naukowcy nieustannie pracują nad sposobami ulepszenia metod leczenia pacjentów z rakiem jelita grubego z przerzutami lub rakiem jelita grubego w stadium 4 z przerzutami w wątrobie. Nowym rozwiązaniem, które zaczyna być stosowane są przeszczepy wątroby.

Rokowania przy przerzutach jelita grubego

W przypadku raka jelita grubego z przerzutami, rokowania długości życia będą różniły się w zależności od wielu czynników, w tym rodzaju raka oraz tego, gdzie znajdują się przerzuty. Przerzuty odległe, czyli do innych narządów, występują u około 25% pacjentów w momencie wstępnego rozpoznania2. Dla większości osób oznacza to bardzo niskie szanse na wyleczenie. W tej grupie pacjentów średnia długość życia przy najlepszym leczeniu może poprawić się z szacowanych 10 miesięcy do 14 miesięcy przy leczeniu podtrzymującym i do ponad 2 lat przy połączeniu różnych środków cytotoksycznych i biologicznych2.

Według American Cancer Society1 średnie szanse na przeżycie pięciu lat z rakiem okrężnicy z przerzutami wynoszą 72% w przypadku raka bez przerzutów i 14% w przypadku raka z przerzutami. Dla raka zlokalizowanego w odbytnicy, szacunkowo pięcioletnia przeżywalność w przypadku raka lokalnego wynosi 73% i 17% w przypadku raka przerzutowego1.

Przerzuty raka jelita grubego do wątroby — dlaczego są bardzo groźne?

Wątroba jest niezwykle ważnym narządem. Odgrywa kluczową rolę w wielu procesach niezbędnych do życia m.in. w metabolizmie substancji odżywczych, trawieniu tłuszczów, syntezie białek krwi i w gospodarce hormonalnej. Ponadto ma istotne znaczenie w procesie detoksykacji, który to jest mocno zaburzony u pacjentów z rakiem czy przyjmujących chemioterapię lub radioterapię. U pacjentów z rakiem jelita grubego, u których dochodzi do przerzutów na wątrobę, rokowania drastycznie spadają. Co więcej, jeżeli przerzuty są rozsiane na znaczną część narządu, a ich resekcja jest niemożliwa, pozostaje jedynie leczenie paliatywne: chemioterapia lub hormonoterapia i leki uśmierzające ból. Leki stosowane w chemioterapii można podać bezpośrednio do tętnicy wątrobowej zaopatrującej guz. Metoda ta zwykle obejmuje również zamknięcie światła naczyń nowotworu i jest nazywana chemoembolizacją przeztętniczą. Niestety rzadko przynosi ona oczekiwane efekty.

Profilaktyka i wczesne wykrycie są najlepszymi rozwiązaniami, które mogą w porę zapobiec tej chorobie i zwiększyć szanse na skuteczne leczenie i przeżycie. Dowiedz się więcej o tym, jak wspierać organizm podczas chemioterapii i radioterapii oraz suplementacji w chorobie nowotworowej.

Bibliografia:

0:00
0:00