Toksyczne metale ciężkie – czas na naturalny detoks

Czy można w zupełnie naturalny i bezpieczny sposób usunąć metale ciężkie z organizmu? Poznaj mitochondrialne podejście.

Toksyczne metale ciężkie - czas na naturalny detoks

Praktycznie każdy z nas ma w swoim ciele metale ciężkie jak np. rtęć, ołów, kadm czy arsen. Spalanie paliw kopalnych, przemysł metalurgiczny czy rosnąca produkcja tworzyw sztucznych spowodowały, że nie ma sposobu, aby całkowicie się przed nimi uchronić. Nasz organizm ma zdolność do usuwania metali ciężkich, jednak ich zbyt duża kumulacja utrudnia ten proces i może powodować zatrucia. Jak bezpiecznie oczyścić organizm z metali ciężkich i jednocześnie zadbać o ochronę komórek?  

W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat ilość produkowanych chemikaliów i toksycznych substancji drastycznie wzrosła. Wśród nich wyjątkowo groźne są metale ciężkie, które obecne są w wodach gruntowych, powietrzu i glebie. Do organizmu dostają się wraz z pożywieniem, które jest uprawiane na zanieczyszczonych gruntach, ponadto metale te są obecne w wodzie z kranu, plombach z amalgamatu, lekach i kosmetykach. 

Zatrucie metalami ciężkimi

Nawet niewielka ilość metali ciężkich ma negatywne konsekwencje zdrowotne, przyczynia się do zatrucia i rozwoju chorób. Metale ciężkie mogą odkładać się w tkankach i  narządach, zaburzając ich funkcjonowanie. Przenikają także przez barierę krew-mózg i zakłócają przekaz impulsów elektrycznych. Reakcje na ich obecność mogą być różne: od bólów głowy, mdłości, suchości jamy ustnej, metalicznego posmaku po poważne schorzenia. W przypadku zatrucia metalami ciężkimi może dojść nawet do pojawienia się: stanów lękowych, depresji, zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych, zespołu nadpobudliwości z deficytem uwagi (ADHD). Toksyczny wpływ metali ciężkich wiąże się również z fibromialgią1 i stwardnieniem rozsianym2.

Metale ciężkie w organizmie

Rtęć – wszechobecny metal ciężki, który dostaje się do środowiska głównie w wyniku spalania paliw kopalnych. WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) uznała rtęć za jeden z najgroźniejszych dla zdrowia metali ciężkich3. Nawet niewielkie jej ilości w organizmie mogą powodować objawy neurologiczne np. utratę pamięci, choroby nerek, podwyższone ciśnienie krwi czy zwężenie tętnic. Dostając się do wody, przenika do organizmów morskich: ryb, ssaków i skorupiaków. Z badań wynika, że to właśnie spożywanie niektórych ryb odpowiada za znaczny procent rtęci w naszych organizmach4.

Ołów – jego źródłem są m.in. rury ołowiowe, farby i benzyna, a ich kontakt z glebą i wodą zanieczyszcza je. Najwięcej ołowiu dostaje się do naszego organizmu z powietrzem. Za jego emisje odpowiadają huty, elektrownie węglowe i zakłady przemysłowe. Ołów działa toksycznie, powodując neuropatię, problemy z pamięcią, problemy z nerkami i niedokrwistość5.

Kadm – występuje powszechnie w artykułach codziennego użytku np. bateriach. Źródłem kadmu jest także dym tytoniowy, dlatego na jego toksyczne działanie szczególnie narażeni są palacze. Do atmosfery, kadm przedostaje się w wyniku spalania węgla. Następnie jest pochłaniany przez rośliny, zwłaszcza warzywa korzeniowe i zboża. Kadm uszkadza wątrobę, układ nerwowy i mózg, zwiększa ryzyko osteopenii, osteoporozy, chorób płuc, nerek i serca6,7.

Arsennadmiar arsenu w organizmie wiąże się z zatruciem komórek i problemami zdrowotnymi. Światowa Organizacja Zdrowia podaje, że dłuższy kontakt z arsenem może toksycznie wpływać na układ nerwowy, przyczyniać się do  chorób układu krążenia, cukrzycy, a nawet nowotworów8. Arsen hamuje działanie enzymów w mitochondriach (głównie peroksydazy glutationowej i dysmutazy ponadtlenkowej), przyczyniając się do rozwoju stresu oksydacyjnego9. Związki arsenu dostają się do środowiska w wyniku pożarów lasów, erupcji wulkanów, a wraz z deszczami przenikają do wód gruntowych.

Metale ciężkie szkodzą mitochondriom

Metale ciężkie oddziałują na wrażliwe struktury takie, jak: błony komórkowe i mitochondrialne, enzymy, a nawet DNA, powodując ich uszkodzenia. Przede wszystkim metale ciężkie utleniają glutation – naturalny wewnątrzkomórkowy przeciwutleniacz, który stoi na straży mitochondriów. Glutation to niezbędny element systemu ochronnego mitochondriów10. Zwalcza wolne rodniki, wspiera naprawę DNA, chroni przed przedwczesnym starzeniem, działa detoksykująco – oczyszcza organizm z toksyn i eliminuje szkodliwe substancje. Utlenianie glutationu (czyli zmiana jego formy aktywnej – zredukowanej w nieaktywną – utlenioną) przez metale ciężkie, dezaktywuje znaczną część systemu obronnego mitochondriów.

W wyniku osłabionej ochrony wzrasta niekontrolowana produkcja wolnych rodników, a wraz z nią stres oksydacyjny i nitrozacyjny.

Na deficyt glutationu w szczególnie wrażliwy sposób reaguje mitochondrialny kompleks I łańcucha oddechowego, który odpowiada za produkcję ATP – energii komórkowej10. W wyniku niedoboru ATP i niedostatecznej ochrony przed wolnymi rodnikami pojawiają się stany zapalne i dochodzi do rozwoju chorób. 

Oczyszczanie z metali ciężkich – chelatacja a terapia mitochondrialna

Chelatacja opiera się m.in. na podawaniu substancji wiążących jony metali i ułatwia ich usuwanie z organizmu. Jednak jest silnym obciążeniem dla organizmu i mitochondriów. Jeżeli naturalne procesy detoksykacji i systemy ochrony mitochondriów nie działają prawidłowo, chelatacja może okazać się nieskuteczna i niesie ryzyko dodatkowego osłabienia mitochondriów. Zaleca się zachowanie ostrożności i stosowanie chelatacji tylko w ostateczności i pod kontrolą lekarza. Ponadto związki chelatacyjne służące do usuwania metali ciężkich jak: EDTA, DMSA (kwas dimerkaptobursztynowy) i DMPS (kwas dimerkaptopropanosulfonowy) mogą mieć niepożądane skutki uboczne. Co więcej, związki te nie przywrócą prawidłowego działania mitochondriom oraz nie zapewnią im odpowiedniej ochrony.

Jak podaje doktor B. Kuklinski:

Metale ciężkie, a wśród nich rtęć, ołów czy kadm odgrywają istotną rolę w genezie wielu degeneracyjnych schorzeń mózgu, dlatego rzeczywiście – kuracja oczyszczająca organizm z tego rodzaju substancji jest pomocna i potrzebna, jednak powinna być wykonana ona pod okiem doświadczonego fachowca.

Dlatego pamiętaj: nigdy nie działaj gwałtownie. Najbezpieczniej stosować naturalne substancje, które chronią mitochondria oraz pozwolą na samodzielne wyeliminowanie metali ciężkich. Przywrócenie naturalnych procesów detoksykacji i funkcji mitochondriów, w przeciwieństwie do chelatacji, skuteczniej i bezpieczniej pozwoli usunąć toksyny bez skutków ubocznych. Poznajmy mitochondrialne substancje chelatujące.

Glutation – naturalny „chelator”

Substancją, która skutecznie wspomaga usuwanie toksycznych metali oraz dodatkowo chroni mitochondria, jest wspomniany wcześniej glutation, który silnie wiąże metale ciężkie i ułatwia ich usuwanie z organizmu. Neutralizuje także inne szkodliwe związki, jak toksyny i pozostałości leków.

Badania wykazują, że odpowiedni poziom glutationu chroni komórki przed akumulacją rtęci, zapobiega jej przedostawaniu się do komórek11 oraz ułatwia usuwanie12.  

Odbywa się to dzięki grupom tiolowym zawartym w glutationie, wobec których rtęć ma wysokie powinowactwo (chętnie łączy się z nimi)13, dlatego im więcej grup tiolowych glutationu tym efektywniej zostają wyłapane metale ciężkie.  

Pamiętajmy, że glutation jest aktywny jedynie w formie zredukowanej. Na odpowiedni poziom glutationu i odzyskiwania jego aktywnej formy wpływają również inne antyoksydanty: jak kwas alfa-liponowy, witamina C, E, cynk i selen. Taki zestaw zawiera preparat Glutation MSE z substancją czynną w formie zredukowanej (aktywnej), odpowiednią dawką i związkami niezbędnymi do przyswojenia i działania glutationu.

Pomocnik – kwas alfa-liponowy

ALA, czyli kwas alfa-liponowy jest kolejnym silnym przeciwutleniaczem o zdolności do przenikania przez błonę komórkową i zmniejszania jej uszkodzeń spowodowanych przez metale ciężkie14. Wykazano również, że kwas alfa-liponowy zwiększa poziom glutationu zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz komórki, poprzez jego regenerację (z formy utlenionej do zredukowanej)15. Mimo że do tej pory nie wykonano badań klinicznych z zastosowaniem kwasu alfa-liponowego w chelatowaniu metali ciężkich, to badania na zwierzętach pokazują, że związek ten zmniejsza wchłanianie kadmu do komórek wątroby i zapobiega wchłanianiu arsenu w jelitach16,17. Kwas liponowy jest naturalnie wytwarzany w organizmie, jednak jeżeli mamy silne obciążenie metalami ciężkimi np. w wyniku palenia papierosów suplementacja może okazać się wskazana.

Witamina C

Niskie poziomy witaminy C są związane ze zmniejszeniem poziomu glutationu i zwiększonym stresem oksydacyjnym18. Witamina C pomaga odzyskiwać aktywną formę glutationu19.

Selen – kluczowy element

Również ten pierwiastek zwiększa aktywność glutationu20,21. W badaniu na grupie 103 mieszkańców Chin narażonych na działanie rtęci dowiedziono, że 100 mikrogramów selenu dziennie zwiększyło wydalanie rtęci oraz zmniejszyło markery stanu zapalnego i stresu oksydacyjnego w porównaniu z grupą kontrolną22.

Poradnik sprawnego usuwania metali ciężkich

  • Zacznij od wyeliminowania źródeł toksyn i substancji chemicznych w twoim otoczeniu.
  • Zrezygnuj z przetworzonych produktów w diecie, kawy, papierosów oraz alkoholu.
  • Wybieraj żywność ekologiczną, oraz gatunki ryb najmniej skażone metalami ciężkimi: najlepiej dziko żyjące, sardynki lub pstrągi.
  • Usprawnij trawienie i odbuduj florę bakteryjną, prawidłowe wydzielanie i produkcję kwasu solnego oraz wesprzyj działanie detoksykujące wątroby.
  • Filtruj wodę, aby zredukować ilość metali ciężkich.
  • Korzystaj z sauny – pocenie się, zwiększa przepływ i pomaga usuwać metale ciężkie.
  • Usuń plomby amalgamatowe w bezpieczny sposób.
  • Wprowadź produkty o właściwościach detoksykujących: kolendra, pietruszka, czosnek, spirulina, chlorella i napary z ziół: szałwii lekarskiej czy skrzypu.
  • Uzupełnij poziom naturalnych składników chelatujących i zadbaj o odpowiedni poziom glutationu. Pamiętaj, że na jego poziom wpływają też inne antyoksydanty, takie jak wit. C, selen i kwas alfa-liponowy.

Przeprowadzenie chelatacji należy oddać w ręce doświadczonego terapeuty.
Nigdy nie przeprowadzaj chelatacji na własną rękę, gdyż może się to wiązać z poważnymi skutkami ubocznymi.

Zawsze badaj!

Wiemy już, że sprawny proces usuwania metali ciężkich w dużym stopniu zależy od zaopatrzenia komórek w glutation. Zatem w jaki sposób sprawdzić, czy mamy odpowiedni poziom glutationu? Najistotniejsze znaczenie ma badanie poziomu glutationu zredukowanego (aktywnego), którego norma mieści się w zakresie 640 – 1150 µmol/l. Z kolei przedział referencyjny dla glutationu utlenionego to  < 72 µmol / l. Równie dobrym wskaźnikiem jest stosunek GSH zredukowanego do całkowitego, norma dla wartości tego współczynnika to > 0,810. Także wysoki poziom wskaźnika ƴ – GT odzwierciedla zaburzony metabolizm glutationu10.

Suplementacja glutationem jest wskazana przede wszystkim w przypadku niedoboru tej substancji, a także w sytuacji niewłaściwego stosunku zredukowanego glutationu (GSH) do utlenionego glutationu (GSSG) wewnątrz komórek.

Autor: Paulina Żurek

Bibliografia

0:00
0:00