Często mówi się, że piękno to coś więcej niż tylko powierzchowność. Rzeczywiście, prawdziwe piękno wykracza poza wygląd fizyczny. Obejmuje umysł i dobre samopoczucie, dlatego promieniuje od środka na zewnątrz. Filozofia holistycznej pielęgnacji skóry opiera się właśnie na tej teorii, łącząc stosowanie miejscowych produktów z celowaną suplementacją oraz właściwie przygotowaną dietą. 

Skóra – organ, który potrzebuje holistycznej pielęgnacji

Skóra jest największym organem ludzkiego organizmu, osiąga powierzchnię do 2 m². Średnio waży około 4 kg, natomiast jej grubość waha się od 0,1mm (na powiekach) do 2 mm (na podeszwach stóp oraz na karku). Jest zbudowana z trzech warstw: naskórka, skóry właściwej i tkanki podskórnej.

Skóra jako organ pełni szereg ważnych dla funkcjonowania organizmu funkcji. Przede wszystkim, stanowi barierę ochronną między środowiskiem zewnętrznym a wnętrzem ustroju: chroni przed promieniowaniem UV, ciepłem, zimnem oraz czynnikami biologicznymi, czyli bakteriami, wirusami, grzybami chorobotwórczymi, toksynami. Dzięki skórze organizm nie traci wody, niezbędnej do zachodzenia wewnętrznych procesów metabolicznych. Z drugiej zaś strony, poprzez zdolność wydzielania potu, skóra pomaga organizmowi w termoregulacji. Kolejną bardzo ważną funkcją skóry jest wydzielanie witaminy D3, metabolizm białek, lipidów i węglowodanów. Nie można zapomnieć o roli skóry jako składowej układu odpornościowego.

Jak wygląda budowa Twojej skóry?

Naskórek składa się z pięciu warstw: rozrodczej, kolczystej, ziarnistej, jasnej i rogowej. Komórki naskórka – keratynocyty dzielą się mitotycznie w warstwie rozrodczej i przemieszczają się do części rogowej. Proces przechodzenia komórek przez kolejne warstwy naskórka nazywany jest keratynizacją. Fizjologicznie, w zależności od wieku i okolicy ciała, trwa od 20 do 30 dni. W warstwie rozrodczej znajdują się również melanocyty, produkujące melaninę; komórki Langerhansa, należące do układu odpornościowego oraz komórki Merkla – receptory dotyku. Zachodzi tutaj najwięcej procesów metabolicznych. Wrzecionowate komórki warstwy ziarnistej zawierają ziarna keratohialiny (zbudowane z białek, głównie profilagryny i trichohialiny) i ciała lamelarne. Te ostatnie magazynują składniki lipidowe, budujące otoczkę lipidową skóry: ceramidy, fosfolipidy, wolne kwasy tłuszczowe, cholesterol. Naskórek gruby posiada dodatkowo warstwę jasną. 

Skóra właściwa składa się z warstwy brodawkowej i siateczkowej. Obie warstwy są zbudowane z tkanki łącznej i jej komórek fibroblastów, włókien sprężystych, komórek produkujących białka, odpornościowych i substancji wypełniających. Fibroblasty produkują niezwykle istotne białka strukturalne, kolagen i elastynę. Kolagen odpowiada za wytrzymałość, napięcie i nawilżenie skóry. Dzięki włóknom elastynowym, skóra jest sprężysta i elastyczna przy rozciąganiu. 

Najgłębiej położoną warstwą jest tkanka podskórna, zbudowana z tkanki łącznej i tłuszczowej. Składa się z adipocytów (komórek tłuszczowych), dolnych części korzeni włosów, gruczołów i receptorów.  Do głównych zadań tej warstwy należy termoregulacja. 

Podejście holistyczne w procesie starzenia się skóry

Starzenie się skóry jest procesem fizjologicznym, który dotyczy każdego z nas. Badacze wyróżniają dwa równolegle przebiegające procesy starzenia się skóry: zewnątrzpochodne i wewnątrzpochodne. Wśród czynników zewnętrznych najważniejszą rolę odgrywa promieniowanie UV, odpowiedzialne za fotostarzenie i powstające przebarwienia. Starzenie wewnątrzpochodne dotyczy procesów na poziomie molekularnym.

Ważnym elementem, wpływającym na młody wygląd są mitochondria. Zadaniem tych wewnątrzkomórkowych organelli jest przede wszystkim wytwarzanie energii ATP, niezbędnej do funkcjonowania komórki i efektywnego przeprowadzania procesów ochronnych i naprawczych. Wraz z wiekiem ilość i wydajność mitochondriów maleje. Większość procesów mitochondrialnych wymaga obecności tlenu. Tlen, który nie zostanie przekształcony w wodę, przyczynia się do powstawania reaktywnych form tlenu, tzw. wolnych rodników. Medycyna mitochondrialna zakłada, że przyczyną osłabienia mitochondriów są mutacje mtDNA pod wpływem działania wolnych rodników. Wzrost liczby mutacji skutkuje śmiercią komórek, co przekłada się na mniejszą ilość sprawnie funkcjonujących mitochondriów, spadek produkcji ATP i starzenie  się komórek organizmu, w tym skóry. Wpływa to na ogólne samopoczucie, pojawienie się zmarszczek, większą podatność na podrażnienia czy mniej wydajne wchłanianie substancji kosmetycznych w głąb skóry.

Choroby skóry w ujęciu medycyny mitochondrialnej

W ostatnich latach obserwuje się wzrost przypadków chorób skóry, co może być związane z postępującym zanieczyszczeniem środowiska naturalnego, narażeniem na substancje szkodliwe, intensywnym trybem życia i dużą ilością stresu. Choroby skórne można zaliczyć do schorzeń o podłożu neurogennym. Na ich przebieg mają wpływ czynniki nie tylko zewnętrzne, ale również wewnątrzpochodne. Choroby te są symptomem schorzeń wielonarządowych. Oprócz zewnętrznego leczenia objawów, warto przyjrzeć się prawidłowemu działaniu całego organizmu, w tym mitochondriów.

Do najczęściej występujących schorzeń należą atopowe zapalenie skóry, trądzik, łuszczyca i choroby alergiczne skóry. Szacuje się, że AZS dotyka około 30% populacji światowej. Z łuszczycą zmaga się mniej więcej 3% Polaków. Trądzik młodzieńczy stanowi problem około 80% nastolatków w wieku 13-20 lat, natomiast trądzik różowaty dotyczy 10% osób między 30 a 55 rokiem życia. 

Mitochondrialne przyczyny problemów ze skórą i czynniki wpływające na powstawanie chorób

Wśród czynników, wpływających na rozwój chorób można wskazać stany zapalne, stres nitrozacyjny, nitryfikację tyrozyny, stres oksydacyjny, zaburzenia pracy jelit i wątroby, infekcje, ksenobiotyki, narażenie na toksyny środowiskowe i przewlekły stres psychiczny.

Prawidłowo funkcjonujące mitochondria dostarczają komórce energię niezbędną do jej funkcjonowania, procesów metabolicznych i naprawczych. Badania wykazały, że system naprawczy mtDNA jest mało wydajny, a także nie posiada białek ochronnych, przez co mutuje znacznie częściej, niż DNA jądrowe. Mutacje w obrębie tych niezwykle ważnych organelli i spadek ich ilości przyczyniają się do zmniejszenia wydajności komórek, zaburzenia ich fizjologicznych funkcji, a nawet obumarcia. Wskutek tego, mogą pojawiać się  problemy z cerą. Ekspozycja na promieniowanie słoneczne indukuje powstawanie wolnych rodników, które pośrednio uszkadzają mtDNA. W skórze narażonej na promieniowanie UV liczba mutacji w obrębie mitochondriów jest dziesięciokrotnie większa, niż w skórze objętej ochroną. 

Niezwykle istotna dla zachowania zdrowia skóry jest ochrona melanocytów przed nadmiernym promieniowaniem słonecznym. Zbyt duża ilość energii UV sprawia, że melanocyty zamiast chronić organizm, zaczynają produkować wolne rodniki. Przyczynia się do tego też stres nitrozacyjny. Przez nitryfikację tyrozyny, aminokwasu regulującego metabolizm komórkowy, zwiększa się częstość infekcji i ilość zmian na skórze. Pacjenci ze skłonnością do występowania pieprzyków skórnych powinni szczególnie chronić je przed słońcem, dbać o dietę bogatą w produkty niskoprzetworzone, unikać leków, kosmetyków, chemii domowej. 

Dbając o homeostazę organizmu, należy pamiętać o wpływie funkcjonowania jelit na nasz stan zdrowia. Badania nad osią jelita – układ odpornościowy – skóra dowodzą, że zaburzenia pracy układu pokarmowego zakłócają działanie układu immunologicznego, co z kolei osłabia zdolności ochronne skóry. Staje się zaczerwieniona, podrażniona, ze zmianami zapalnymi.

Reklama

B-Komplex MSE Sprawdź

Żel do skóry w ampułkach mythoSKIN ® Sprawdź

Witamina C MSE matrix Sprawdź

Krem pielęgnacyjny mythoSKIN ® Sprawdź

QuinoMit® Q10 Fluid – Ubichinol MSE Sprawdź

Holistyczna pielęgnacja skóry – jak dbać o skórę od wewnątrz i od zewnątrz?

Kosmetologia holistyczna proponuje rozwiązania pielęgnacyjne, sprzyjające utrzymaniu mitochondriów w dobrej kondycji. Ich optymalne funkcjonowanie przekłada się bezpośrednio na wolniejsze starzenie się naszej skóry i całego organizmu. 

Warto z pomocą kosmetologa dobrać odpowiednią codzienną pielęgnację kosmetykami: prawidłowo oczyszczać cerę, dostarczać potrzebnych jej składników odżywczych, nawilżających, regenerujących. Cenionym składnikiem kosmetycznym jest witamina C. Będąc antyoksydantem, zwalcza wolne rodniki, tym samym chroni komórki i mitochondria przed skutkami stresu oksydacyjnego. Kremy z filtrami SPF tworzą na skórze osłonę, zabezpieczającą głębsze warstwy przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych. Regularny masaż twarzy pobudza mikrokrążenie: komórki są wydajniej zaopatrywane w składniki odżywcze, zwiększa się wchłanianie produktów kosmetycznych. Systematyczna aktywność fizyczna wymusza na organizmie produkcję większej ilości energii ATP, koniecznej do pracy mięśni, tym samym stymulując wytwarzanie nowych mitochondriów. 

Z drugiej strony w holistycznym podejściu do pielęgnacji skóry, niezwykle istotna jest zbilansowana dieta, zaspokajająca potrzeby organizmu oraz bogata w antyoksydanty. Spożywanie dużych ilości owoców i  warzyw, nieprzejadanie się, dbałość o jakość produktów, unikanie żywności wysoko przetworzonej pozwala utrzymać prawidłowy poziom glukozy, usprawnia pracę układu krążenia i całego organizmu.

Warto wspomóc się od wewnątrz, uzupełniając niedobory mikro- i makroelementów. Suplementy powinny być dobrane pod indywidualne potrzeby organizmu. Aby wesprzeć funkcjonowanie mitochondriów, zalecane jest suplementowanie magnezu, witaminy C, koenzymu Q10, l-karnityny, witamin z grupy B oraz resweratrolu. Magnez jest niezbędny w produkcji komponentów mitochondriów. Witamina C bierze udział w syntezie kolagenu oraz zwalcza reaktywne formy tlenu. Koenzym Q10 jest przeciwutleniaczem i stabilizuje błony komórkowe. L-karnityna naturalnie powstaje z dwóch aminokwasów, metioniny i lizyny. Transportuje do mitochondriów kwasy tłuszczowe, niezbędne do produkcji ATP. Witaminy z grupy B odpowiadają za funkcjonowanie układu nerwowego, biorą udział w wytwarzaniu ATP. Resweratrol, jako naturalny antyoksydant, redukuje wolne rodniki powstające w procesach metabolicznych w mitochondriach. 

W medycynie holistycznej nie można zapomnieć o wpływie pracy jelit na wygląd skóry. Niedobory mikro- i makroelementów, żywność wysokoprzetworzona, przyjmowanie antybiotyków, leków przeciwbólowych, psychotycznych, przeciwcukrzycowych, spożywanie alkoholu, konserwanty i cukier w żywności przyczyniają się do zaburzeń pracy układu pokarmowego, co bezpośrednio objawia się spadkiem kondycji skóry.

Leczenie problemów skórnych

Terapia skóry z problemami powinna łączyć zabiegi zewnętrzne z leczeniem wewnętrznym. Dobranie trafnej kompleksowej pielęgnacji może być czasochłonne. Wymaga dogłębnej diagnozy przypadku, wykluczenia lub potwierdzenia współistniejących jednostek chorobowych, diagnostykę laboratoryjną, uzupełnienie istniejących niedoborów mikroskładników, dietoterapię, a w razie konieczności włączenie leków,  konsultację  kosmetologiczną, ustalenie beauty planu i pielęgnacji kosmetycznej oraz zabiegi kosmetologiczne.

Przy leczeniu chorób wielonarządowych, w tym jednostek dermatologicznych o podłożu neurogennym zalecana jest terapia mitochondrialna. Połączenie terapeutycznego działania wewnętrznego wraz z odpowiednią pielęgnacją z zewnątrz przyniesie najlepsze efekty widoczne na skórze!