Odporność – 6 zaskakujących czynników, które ją osłabiają.

Nawyk jest albo najlepszym sługą, albo najgorszym panem.
Nathaniel Emmons

Zastanawiałeś się, dlaczego niektórzy mimo zmieniających się warunków pogodowych, pozostają zdrowi cały rok, podczas gdy inni łapią infekcje co kilka miesięcy? Każdy sezon grypy spędzają na zwolnieniu. Wiemy, że odpowiada za to nasza odporność, ale co konkretnie robią Ci którzy nie chorują? Odporność ma raczej mało wspólnego z genami, a w dużym stopniu determinują ją nasze wybory i działania. Czego unikać, aby nie zachorować?   

Istnieją pewne nawyki, które osłabiają naszą odporność. Jeżeli trafiłeś na ten artykuł to jesteś na dobrej drodze ku pozostawieniu tego, co Ci nie służy i zmianę na lepsze. Podjęcie decyzji to tylko połowa sukcesu – prawdziwym zwycięstwem jest zacząć działać. Nawet małymi krokami, ale systematycznie. Tak też jest ze zmianą zdrowotnych nawyków. Zaobserwuj je, a następnie postaraj się wykonać choć minimalny wysiłek w stronę ich zmiany. W przypadku budowania odporności i zdrowia systematyczność ma kluczowe znaczenie.  

Osłabienie odporności – przyczyny

1. Odwodnienie

Nasze ciało składa się w 60-70% z wody, która ulega stałej cyrkulacji. Tracimy ją wraz z moczem, potem, a nawet oddychając. Każdy narząd, tkanka i komórkach jest zależna od tego podstawowego elementu. Woda pomaga transportować składniki odżywcze i minerały do ​​komórek oraz utrzymuje wilgotność błon śluzowych i skóry – pierwszej linii obrony przed bakteriami i wirusami. Śluzówki jamy ustnej, nosa i gardła pełnią funkcje obronne dzięki obecnej w nich tkance limfatycznej i komórkom odpornościowym budującym sieć MALT (ang. mucosa-associated lymphoid tissue), która odpowiada za lokalne reakcje odpornościowe. Gdy nie dostarczamy odpowiedniej ilości wody funkcje komórek i błon słabną, a wraz z nimi maleją nasze zdolności obronne. O łagodnym i umiarkowanym odwodnieniu może świadczyć pragnienie, ból głowy, zmęczenie, ciemnożółty mocz, zaparcia. Z kolei ostre odwodnienie przejawiające się ekstremalnym pragnieniem, silnym bólem głowy, niskim ciśnieniem krwi, czy splątaniem stanowi już zagrożenie życia. Rozwiązanie jest proste – pamiętajmy, aby wypijać około 2-3 litrów wody dziennie.  

2. Błędy w diecie

Dieta bogata w cukier, tłuszcze nasycone i rafinowane oleje oraz nadmiar soli upośledza układ immunologiczny¹. Produkty te nie tylko osłabiają naszą odporność poprzez zmniejszenie liczby i funkcji białych krwinek, ale przyczyniają się do rozwoju otyłości, cukrzycy, chorób sercowo-naczyniowych² i wątroby³. Nadmierna ilość tych produktów prowadzi do zużywania cennych mikroskładników odżywczych. Dla układu odpornościowego szczególnie niebezpieczne są braki witamin: C, B, E oraz A, a także mikroelementów: cynku i selenu.

Cukier

Wysoki poziom glukozy we krwi, który gwałtownie wzrasta, zwłaszcza po spożyciu cukrów prostych, upośledza działanie białych krwinek – neutrofili, zmniejszając aktywność przeciwutleniaczy i odporność, a zwiększa ryzyko infekcji⁴. Efekt ten zaobserwowano w badaniach poziomu hemoglobiny glikowanej – wskaźnika poziomu glukozy we krwi (HbA1c). W badaniu ponad 1000 zdrowych osób podwyższone stężenie HbA1c wiązało się z zaburzeniami odpowiedzi immunologicznej (głównie limfocytów T)⁵.  

Alkohol

Sugeruje się, że nawet jednorazowe nadmierne spożycie alkoholu osłabia reakcję układu odpornościowego na atakujące go patogeny. Jego metabolit – aldehyd octowy, prawdopodobnie zaburza funkcje nabłonka w jamie ustnej i płucach czyniąc je bardziej podatnymi na inwazję bakteryjną i wirusową. Coraz więcej dowodów wskazuje na to, że spożywanie alkoholu może promować rozwój nadwrażliwości na alergeny, a w reakcji tej pośredniczy immunoglobulina E (IgE). Nawet umiarkowane spożywanie alkoholu wiąże się ze zwiększonym poziomem IgE w surowicy, co podnosi ryzyko reakcji alergicznych⁶ i dodatkowo przeciąża nasz system odpornościowy.

Reklama

Immun-Intercell Sprawdź

Cynkomit MSE Sprawdź

Selemit MSE Sprawdź

Witamina C MSE matrix Sprawdź

Witamina D3 MSE Sprawdź

D3-Intercell Vegan 2000 I.E. Sprawdź

C-Intercell Sprawdź

Nikotyna

Palenie tytoniu może mieć szkodliwy wpływ na układ odpornościowy. Zawarta w nim nikotyna podnosi poziom kortyzolu – hormonu stresu, który hamuje aktywność komórek odpornościowych typu B i T. Nawet dym wdychany podczas biernego palenia szkodzi płucom oraz osłabia naturalną barierę błon śluzowych. Dodatkowo w dymie zawarte są toksyczne substancje, które zwiększają wytwarzanie wolnych rodników odpowiedzialnych za zapalenia dróg oddechowych i większe ryzyko infekcji.

3. Nadmiar i niedobór jedzenia

Przejadanie się jak i niskokaloryczna, niedoborowa dieta osłabiają nasze siły obronne. Nadmiar kalorii sprawia, że energia jest wydatkowana na długotrwałe procesy trawienia, z kolei niedobór skutkuje brakami cennych witamin i minerałów, białek i innych związków. Bardzo często brakuje nam witaminy D, ponieważ trudno dostarczyć jej odpowiednią ilość wraz z dietą. Znajdziemy ją w rybach, jajkach i grzybach, jednak najcenniejszym jej źródłem jest promieniowanie słoneczne. Pod jego wpływem witamina D produkowana jest w skórze. Badania wskazują, że prawidłowy poziom witaminy D może zmniejszać ryzyko ostrej infekcji dróg oddechowych. Natomiast niedobór tego składnika występuje w chorobach z zaburzeniem układu immunologicznego.

4. Choroby jamy ustnej

Twoja jama ustna, podobnie jak jelita, to mikro-układ odpornościowy. Jest naturalnie zamieszkiwana przez bakterie – zarówno te dobre jak i te złe. Kiedy jesteś zdrowy, układ immunologiczny pozwala na zachowanie równowagi również twojej jamy ustnej. Codzienna higiena i regularne wizyty u dentysty pozwalają utrzymać niebezpieczne bakterie w ryzach. Jednak, gdy szkodliwe bakterie przerosną naturalną mikroflorę jamy ustnej, mogą powodować stany zapalne, paradontozę wraz z jej konsekwencjami, a także poważne dolegliwości jak: choroba serca (zapalenie wsierdzia) czy przedwczesny poród.

5. Za mało snu

Osoby, które nie wysypiają się, częściej chorują. Układ odpornościowy uwalnia cytokiny podczas snu. To białka, które zwalczają stany zapalne szczególnie potrzebne ciału w czasie infekcji. Jeżeli brakuje Ci odpowiedniej ilości snu twoje komórki nie mogą wyprodukować wystarczającej ilości cytokin. Wtedy naturalna zdolność organizmu do zwalczania infekcji i wirusów spada. Co więcej, długotrwały brak snu zwiększa ryzyko: otyłości, problemów sercowo-naczyniowych i cukrzycy.

6. Za dużo stresu

Stres jest nieodłączną częścią życia. Jednak chroniczny stres ma wiele negatywnych skutków od obniżania odporności po rozbój wielu chorób. Może opóźnić gojenie, zwiększyć częstotliwość i nasilenie infekcji oraz pogorszyć istniejące problemy zdrowotne. Narodowe instytuty zdrowia podają, że odpowiednia redukcja stresu, ćwiczenia, techniki relaksacyjne i wsparcie mogą pomóc w łagodzeniu skutków stresu.

Wzmacniając odporność uzyskasz ogólnie lepsze zdrowie organizmu i samopoczucie oraz w końcu zrobisz coś dobrego dla siebie. Warto zacząć od stopniowej zmiany, najlepiej w obszarze, w którym wiesz, że uda Ci się wprowadzić zdrowe nawyki. Wybór należy do Ciebie. Powodzenia!

Autor: Paulina Żurek