Witamina A (retinol) – znaczenie dla zdrowia

Określenie witamina A obejmuje wszystkie związki chemiczne, będące pochodnymi retinolu. Retinoidy to wszystkie naturalne formy witaminy A oraz jej syntetyczne analogi. Rolę prekursora witaminy A (prowitaminy A) pełnią karotenoidy, a wśród nich przede wszystkim beta-karoten¹.

Człowiek nie posiada zdolności syntezy witaminy A de novo (bez dostarczenia prowitaminy A), dlatego witaminę A musimy dostarczać organizmowi wraz z dietą lub – w przypadku zwiększonego zapotrzebowania – jej odpowiednią suplementacją.

Czym jest witamina A?

Witamina A to określenie definiujące ogół wszystkich substancji, będących pochodnymi retinolu. Witamina A jest rozpuszczalna w tłuszczach i nierozpuszczalna w wodzie, ulega wchłanianiu w jelicie. Miejscem magazynowania witaminy A jest przede wszystkim wątroba, która zawiera ok. 80% całkowitej ilości zgromadzonej witaminy A²⁴, a odłożone w niej zapasy retinoidów wystarczają nam z reguły na kilka miesięcy^1,5. Dietetycznym prekursorem witaminy A w naszym organizmie jest beta-karoten, którego źródłem są produkty roślinne. Z kolei produkty zwierzęce dostarczają nam retinolu – substancji, stanowiącej bezpośredni prekursor dwóch czynnych biologicznie postaci witaminy A: retinalu oraz kwasu retinowego.

Stopień przyswajalności spożywczego beta-karotenu pozostaje uzależniony od kompozycji naszej diety, czynników genetycznych oraz ogólnego stanu zdrowia i waha się pomiędzy 5 a 65%²⁴. Spożyty przez nas wraz z posiłkiem beta-karoten ulega następnie aktywacji do postaci retinalu oraz jego pochodnej retinolu, zgodnie z sekwencją:

beta-karoten ➡ retinal ➡ retinol

Enzymem, który odpowiada za przekształcanie beta-karotenu w retinal jest  β-carotene 15,15′-dioxygenase, który jest kodowany przez gen BCO1. Mutacje genetyczne w obrębie tego genu zwiększają nasze zapotrzebowanie na witaminę A oraz podnoszą ryzyko chorób związanych z niedoborem witaminy A w organizmie^5,6.

We wnętrzu komórek retinol (ze źródeł zwierzęcych lub pozyskany na bazie beta-karotenu) ulega przekształceniu w inne potrzebne komórkom formy witaminy A, na przykład: estry retinolu czy też kwas retinowy.

Działanie witaminy A

Różne postacie witaminy A pełnią w organizmie człowieka odmienne funkcje, i tak^1,2,11,24:

• retinol to forma transportowa oraz produkt przejściowy metabolizmu retinoidów  w organizmie,
• estry retinolu to postać, w której witamina A może ulegać transportowi w osoczu krwi i być przechowywana w tkance, do ich syntezy konieczna jest nam lecytyna,
• retinal to substancja niezbędna dla procesów związanych z naszą zdolnością widzenia, ponieważ bierze udział w produkcji fotoczułych pigmentów w siatkówce (ang. retina),
• kwas retinowy, powstaje z utlenienia witaminy A i jako czynnik transkrypcji steruje aktywnością różnych genów (szacunkowo ponad 500), a także wzrostem i rozwojem komórek, płodnością oraz embriogenezą.
• Kwas retinowy reguluje, także procesy dyferencjacji komórek, co ma szczególne znaczenie w odniesieniu do czynności układu odpornościowego oraz utrzymaniu prawidłowego stanu tkanki śródbłonka narządów trawiennych, narządów płciowych oraz układu oddechowego (bardzo ważna informacja dla pacjentów z problemami oskrzelowo-płucnymi).
• Ponadto kwas retinowy jest konieczny do prawidłowego zagnieżdżenia embrionu w macicy.
• Kwasowi retinowemu szczególne znaczenie przypisuje się w odniesieniu do ludzkiego układu nerwowego²: kwas ten wpływa na plastyczność neuronów przy procesach uczenia się, przewodnictwo sygnałowe między siatkówką oka, a synapsami oraz regulację reakcji fizjologicznych, do których dochodzi w wyniku uszkodzeń centralnego i obwodowego układu nerwowego.

Dostępne w sprzedaży suplementy witaminy A mają najczęściej postać octanu retinolu lub palmitynianu retinylu, zaś prowitamina A – formę beta-karotenu.

Witamina A jest obecna w mleku matki przede wszystkim jako palmitynian retinylu, przy czym jego najwyższe stężenie stwierdza się w kolostrum²⁴.

Większość metabolitów witaminy A ulega wydaleniu z organizmu człowieka wraz z moczem²⁴.

Właściwości witaminy A i jej wpływ nasze zdrowie

1. Wpływ witaminy A na mitochondria

Brunatna tkanka tłuszczowa wyróżnia się zdolnością termogenezy (produkcji ciepła) oraz obecnością mitochondriów. Witamina A może pomóc nam w zwiększeniu jej ilości, ponieważ kwas retinowy sprzyja różnicowaniu komórek adipocytów w komórki brunatnej tkanki tłuszczowej³.

Jednocześnie do prawidłowego działania receptora kwasu retinowego niezbędna jest nam witamina D, co potwierdza konieczność utrzymywania prawidłowego poziomu obu witamin w celu zapewnienia ich optymalnego funkcjonowania w organizmie³.

Zdaniem doktora Kuklinskiego przykładem mitochondriopatii jest retinopatia barwnikowa – choroba oczu, która prowadzi do przedwczesnej utraty wzroku, a której postęp może hamować przyjmowanie wysokich dawek kwasów tłuszczowych omega – 3 w połączeniu z witaminą A³.

Ponadto zarówno witamina A jak i prowitamina A mogą hamować powstawanie, rozprzestrzenianie oraz oligomeryzację Aβ40 oraz Aβ42 jak też fosforylację białka Tau, czyli procesów, które są kojarzone z genezą i rozwojem choroby Alzheimera, patrz też niżej³.

Żelazo to pierwiastek, który jest nam niezbędny do produkcji czerwonych krwinek, a tym samym odgrywa kluczową rolę przy zaopatrzeniu komórek i mitochondriów w tlen. Jednocześnie żelazo to kofaktor produkcji cząstek energii ATP. Przeprowadzone dotychczas badania wskazują na pozytywny wpływ stężenia retinolu w serum krwi na poziom żelaza i ryzyko wystąpienia anemii. I tak na przykład poziom retinolu okazał się pozytywnie skojarzony z poziomem ferrytyny u dzieci (Bloem et al., 1989), a niedobory witaminy A utrudniały mobilizację żelaza w organizmie i pozostawały skorelowane ze stężeniem hemoglobiny (Lynch, 1997). Jednoczesna suplementacja witaminy A oraz żelaza okazała się skuteczniejsza od samodzielnej suplementacji żelaza,  jeżeli chodzi o poprawę poziomu hemoglobiny u dzieci z anemią (Mwanri et al., 2000)²⁴. W ten sposób witamina A pośrednio przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania mitochondriów oraz wystarczającego zaopatrzenia naszego organizmu w żelazo i energię.

Witamina A oraz karotenoidy pełnią w naszym organizmie rolę łowców wolnych rodników, wykazując przy tym zdolność unieszkodliwiania i stabilizowania tlenu singletowego, rodników tiolowych oraz peroksylowych. Ponieważ w warunkach silnego stresu oksydacyjnego, witamina A oraz karotenoidy same mogą ulec autooksydacji, w celu zwiększenia ochrony przeciwrodnikowej w organizmie warto łączyć witaminę A i karotenoidy z innymi substancjami o podobnym działaniu, na przykład witaminą E, witaminą C, a także selenem⁸. Jak wykazało pewne opublikowane w 2019 roku badanie na zwierzętach, suplementacja witaminą A pozwalała na zwiększenie aktywności endogennych enzymów antyrodnikowych – peroksydazy glutationowej oraz dysmutazy ponadtlenkowej SOD, pozwalając jednocześnie na obniżenie stężenia wolnych rodników tlenowych w osoczu krwi testowanych osobników⁷.

Korzyści dla zdrowia jednoznacznie udowodnione klinicznie

2. Witamina A warunkuje naszą zdolność widzenia

W ludzkim oku, witamina A występuje w postaci retinalu, który odgrywa ważną rolę w procesie tworzenia rodopsyny, barwnika decydującego o zdolności widzenia o zmierzchu oraz przy słabym świetle^1,18. Jednocześnie rodopsyna współdecyduje o naszej zdolności widzenia barw¹⁹. U dzieci niski poziom witaminy A był w badaniach pozytywnie skorelowany z występowaniem nocnej ślepoty³¹, jednocześnie autorzy artykułu z 2003 roku postawili interesującą tezę, w której powiązali dziecięcy lęk przed ciemnością z zaburzeniami widzenia w nocy³². Chociaż ślepota nocna może mieć różne podłoże, wtórna postać choroby, spowodowana niedoborami witaminy A (wynikająca z niewłaściwej diety i/lub zaburzeń wchłaniania, czy zaburzeń metabolizmu retinoidów) jest odwracalna dzięki odpowiedniej suplementacji tego mikroskładnika odżywczego³³.

Ponadto ze względu na udział retinalu w transdukcji sygnałów z fotoreceptorów oka do mózgu, wystarczające zaopatrzenie organizmu w witaminę A odgrywa kluczową rolę w naszej zdolności widzenia i zdaniem uczonych może stanowić istotną część terapii, która ma na celu powstrzymanie utraty wzroku³⁵ oraz ślepoty dziecięcej – choroby, która występuje przede wszystkim w południowo-wschodniej Azji oraz Afryce, czyli rejonach o słabym zaopatrzeniu ludności w witaminę A ze źródeł spożywczych³⁶.

3. Witamina A – witamina młodej i zdrowej skóry

Zdaniem uczonych, witamina A odgrywa kluczową rolę w utrzymywaniu oraz odbudowie zdrowej skóry i błon śluzowych, dlatego może wspomagać walkę z takimi schorzeniami skóry jak trądzik, łuszczyca, wrzody i czyraki oraz plamki starcze. Witamina A otacza szczególną ochroną naszą tkankę śródbłonkową, czyli zewnętrzną warstwę tkanki płucnej oraz błony śluzowej jelit. Wspomnianą barierową funkcję witaminy A potwierdziły badania kliniczne^9,10, w ramach których zaobserwowano poprawę stanu zarówno śródbłonka jelitowego jak również śródbłonka oskrzelików oraz płuc. 

Jak dowiodło pewne niewielkie badanie, przeprowadzone wśród 36 mieszkańców domów spokojnej starości, witamina A (retinol) stosowana przez 24 tygodnie zewnętrznie w formie kremu pozwalała na istotne zwiększenie produkcji kolagenu wśród uczestników badania oraz podwyższenie poziomu glikozaminoglikanów, naturalnych substancji odpowiedzialnych między innymi za utrzymywanie prawidłowego nawilżenia skóry, co z kolei wywierało korzystny wpływ na redukcję zmarszczek oraz podniesienie odporności skóry na uszkodzenia¹⁶.

Witamina A to pierwsza witamina, która została oficjalnie uznana przez amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków FDA za substancję o właściwościach przeciwzmarszczkowych oraz pozytywnym wpływie na naszą skórę. Przy czym, przeciwzmarszczkowe właściwości witaminy A wiążą się przede wszystkim z pobudzaniem proliferacji keratynocytów, wzmacniania ochronnych funkcji naskórka, hamowania utraty wody przez komórki skóry, spowalnianiu rozkładu kolagenu, a także blokowaniu aktywacji enzymów metaloproteinaz¹⁷.

Jednocześnie, jak twierdzą autorzy opublikowanego w 2019 roku badania, witamina A (a dokładniej – kwas retinowy) w pozytywny sposób wpływa na gojenie ran poprzez stymulowanie produkcji kolagenu typu I oraz fibronektyny, a także pobudzanie namnażania keratynocytów i fibroblastów (komórek tkanki łącznej)¹⁸.

4. Witamina A i prawidłowy rozwój płodu

Zgodnie z wynikami badań epidemiologicznych niedobór witaminy A u przyszłej mamy nie tylko zwiększa ryzyko poronienia oraz komplikacji w okresie ciąży, lecz jednocześnie wywiera negatywny wpływ na rozwój embrionu. Stopień deficytu witaminy A wydaje się być przy tym proporcjonalny do późniejszych wad wrodzonych u dziecka. Z drugiej strony – nadmiar witaminy A ma działanie teratogenne²². Zgodnie z wynikami zakrojonego na szeroką skalę badania z 2018 roku, w ramach którego przebadano łącznie ponad 28 tysięcy ciężarnych mieszkanek Chin, przede wszystkim trzeciemu trymestrowi ciąży towarzyszył niedobór witaminy A, spowodowany zwiększonym zapotrzebowaniem organizmu matki na retinoidy²⁶. Inne, opublikowane w 2020 roku badanie sugerowało wzrost ryzyka anemii u tych kobiet w ciąży, u których poziom retinolu we krwi był obniżony²⁷. Opublikowane w 2002 roku badanie na szczurach dowiodło, iż u płodów szczurów, których matki wykazywały niedobory witaminy A pojawiał się szereg zaburzeń rozwojowych, określonych zbiorczo jako zespół niedoboru witaminy A²⁸. Obserwacje te potwierdziło kolejne studium badawcze z roku 2008, w którym niedobory witaminy A u ciężarnych samic szczurów doprowadzały do wad mózgu oraz deformacji lędźwiowego oraz piersiowego odcinka kręgosłupa u płodów. Jednocześnie podawanie samicom szczurów witaminy A pozwalało na skuteczne zapobieganie wystąpienia tego rodzaju wad rozwojowych, a nawet pozwalało na częściowe odwrócenie już istniejących, spowodowanych wcześniejszymi niedoborami retinoidów²⁹.

5. Witamina A u kobiet w ciąży

Biorąc pod uwagę zarówno teratogenne działanie nadmiaru witaminy A, jak również negatywne skutki niedoboru tej witaminy, w 2011 roku WHO określiło następujące wytyczne odnośnie suplementacji witaminy A u kobiet w ciąży oraz bezpośrednio po porodzie³⁰:

Kobiety w ciąży: rutynowa suplementacja witaminą A u kobiet w ciąży nie jest zalecana. Natomiast na tych obszarach, gdzie niedobory witaminy A stanowią powszechny problem (tj. gdzie częstość występowania ślepoty nocnej u kobiet w ciąży lub u dzieci w wieku 24-59 miesiąca życia jest ≥5%) codzienne przyjmowanie maksymalnie 10000 IU bądź maksymalnie 25000 IU co tydzień palmitynianu lub octanu retinylu rekomendowane jest przez 12 tygodni ciąży aż do momentu porodu.

Kobiety tuż po porodzie: suplementacja witaminy A w celu prewencji zgonu matki oraz noworodka nie jest rekomendowana.

Kobiety  w ciąży, które należą do grupy ryzyka niedoboru witaminy A (patrz akapit: Zwiększone zapotrzebowanie na witaminę A), powinny zbadać poziom witaminy A we krwi i omówić wyniki z lekarzem, w celu podjęcia ewentualnych środków terapeutycznych.

Uwaga: suplementacja witaminy A u noworodków (do 28. dnia życia) oraz u niemowląt w wieku od 1 do 5 miesięcy nie jest objęta rekomendacją WHO³⁴.

Reklama

Witamina A + D3 MSE Sprawdź

Witamina D3 MSE Sprawdź

D3-Intercell® 2000 I.E. Sprawdź

D3-Intercell® 4000 I.E. Sprawdź

D3-Intercell Vegan 2000 I.E. Sprawdź

D3-Intercell Vegan 4000 I.E. Sprawdź

Niejednoznaczne wyniki badań w zakresie:

1. Witamina A może przeciwdziałać i spowalniać rozwój choroby Alzheimera

Choroba Alzheimera charakteryzuje się między innymi złogami białka beta-amyloidu w mózgu pacjentów. Przeprowadzone w 2004 roku badanie wykazało, że witamina A oraz beta-karoten, w zależności od wysokości dawki blokowały formację nowych włókienek amyloidowych oraz destabilizowały strukturę już istniejących. Jednocześnie badacze zaobserwowali, iż retinol/retinal okazywały się przy tym skuteczniejsze od beta-karotenu¹⁴. Do podobnych wniosków doszli również autorzy publikacji z roku 2012, stwierdzając, iż ze względu na zdolność hamowania degeneracji neuronów jak również pozytywnego wpływu na funkcje pamięciowe oraz zdolność uczenia się, witamina A oraz karotenoidy mogą pełnić istotną rolę przy profilaktyce oraz leczeniu choroby Alzheimera¹⁵. Jednocześnie, ponieważ mechanizm takiego działania witaminy A na złogi amyloidowe nie został jeszcze do końca poznany, konieczne jest prowadzenie dalszych badań w tym zakresie.

2. Zespół suchego oka, a witamina A

Jak donosili autorzy opublikowanego w 2017 roku badania porównawczego, jakie przeprowadzono na łącznie 80 osobach z zespołem suchego oka, doustna suplementacja prowitaminą A przez okres sześciu miesięcy pozwoliła na szybszą, widoczniejszą oraz trwalszą poprawę stanu zdrowia oczu przy jednoczesnej redukcji występujących objawów niżeli miało to miejsce w przypadku miejscowego stosowania prowitaminy A w postaci kropel²⁰.

Autorzy innego pilotażowego badania z 2019 roku zaobserwowali natomiast poprawę jakości, ale nie ilości łez oraz filmu ochronnego gałki ocznej wśród pacjentów z zespołem suchego oka, którym przez 3 dni podawano 5000 IU witaminy A na dobę. W podsumowaniu badacze postulowali konieczność przeprowadzenia bardziej długookresowych oraz zakrojonych na szerszą skalę badań nad tego rodzaju dobroczynnym działaniem witaminy A²¹.

Źródła spożywcze witaminy A

Witamina A (a dokładniej jej postać retinol) – występuje głównie w produktach pochodzenia zwierzęcego – w związki retinolu szczególnie bogate są:

• tran z wątroby,
• wątróbka,
• mleko oraz przetwory mleczne, zwłaszcza masło,
• żółtko jaja
• ryby,

przeważającą w nich formę stanowi palmitynian retinolu.

Źródła roślinne, a szczególnie owoce i warzywa o żółtym (słodkie ziemniaki, dynia, marchew, żółta i pomarańczowa papryka, morele) oraz o zielonym kolorze (szpinak, jarmuż) dostarczają nam przede wszystkim prowitaminy A, czyli tak zwanych karotenoidów. Najważniejszym z grupy tych związków jest beta-karoten. Wśród innych karotenoidów, będących jednocześnie prowitaminą A należy wymienić alfa-karoten oraz beta-kryptoksantynę¹².

Dobowe zapotrzebowanie na witaminę A

Ustalone przez Europejską Agencję ds. Bezpieczeństwa Leków i Żywności EFSA nasze przeciętne zapotrzebowanie na witaminę A kształtuje się następująco (stan na rok 2015)²⁴:

• Dorośli mężczyźni: 750 µg RAE/dzień
• Dorosłe kobiety: 650 µg RAE/dzień
• Dzieci w wieku 7-11 miesięcy: 190 µg RAE/dzień
• Chłopcy w wieku 15–17 lat: 580 µg/ RAE/dzień
• Kobiety karmiące piersią: 1300 μg RAE/dzień
• Zapotrzebowanie kobiet w ciąży ma charakter indywidualny i powinno być pokrywane  poprzez konsumpcję spożywczych źródeł karotenoidów, jako bezpiecznej formy dostarczania organizmowi substratu do syntezy witaminy A.

Zwiększone zapotrzebowanie na witaminę A obserwujemy w przypadku⁴:

• pracy przy komputerze, spędzania dużych ilości czasu przed ekranem telewizora oraz czytaniu i pisaniu na białym papierze,
• regularnego spożycia alkoholu, co osłabia zdolność organizmu do prawidłowego wchłaniania oraz magazynowania witaminy A z pożywienia,
• przyjmowania leków obniżających poziom cholesterolu we krwi (statyn) oraz leków przeczyszczających, ze względu na ograniczony poziom wchłaniania witaminy A,
• palenia papierosów: zawarty w dymie papierosowym kadm może przyspieszać rozkład witaminy A w organizmie, zwiększając tym samym nasze zapotrzebowanie na związki retinolu,
• dużej ekspozycji na silne światło słoneczne, szczególnie u osób z jasną skórą, powoduje zwiększone zużycie beta-karotenu w skórze oraz retinolu w oku,
• schorzeń wątroby lub woreczka żółciowego: choroby te utrudniają wchłanianie oraz metabolizm wszystkich witamin rozpuszczalnych w tłuszczach w tym witaminy A,
• ponieważ witamina A oraz karotenoidy to związki rozpuszczalne w tłuszczach, osoby przestrzegające diety niskotłuszczowej mogą wykazywać zwiększone zapotrzebowanie na wszystkie witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, tj. A, D, E i K,
• profilaktycznie przy chemoterapii, w celu uniknięcia niedoborów witaminy A¹³.

W 2020 roku Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków – FDA podawała, iż nasze dobowe zapotrzebowanie na witaminę A wynosi 5000 IU (international units) co odpowiada 900 mcg RAE^11,12 przy czym:

Jednostka RAE to = równoważniki aktywności retinolu (ang. Retinol Activity Equivalents); 1 IU retinolu = 0,3 µg RAE, 1 mcg RAE = 1 mcg retinolu lub 2 mcg β-karotenu z suplementów diety, 12 mcg β-karotenu z żywności lub 24 mcg α-karotenu z żywności.

Objawy niedoboru witaminy A

Klasycznym objawem niedoboru witaminy A jest tak zwana ślepota nocna (nazywana potocznie kurzą ślepotą). Do innych objawów łagodnego niedoboru witaminy A należą czerwone i suche oczy, zaburzenia produkcji łez, pogorszenie siły wzroku, sucha, spierzchnięta skóra, suche, puszące się włosy, osłabienie zmysłu powonienia i dotyku^1,4.

Przy znacznych niedoborze witaminy A, ze względu na niedostateczną ilość kwasu retinowego dochodzi do zaburzenia pracy komórek keratynocytów w tkance śródbłonkowej oraz zaburzeń tworzenia tkanki kostnej, a także zaburzenia płodności^1,4.

Późnym objawem dużych niedoborów witaminy A jest kseroftalmia, choroba ta występuje często w krajach rozwijających się i dotyczy głównie dzieci. Kseroftalmia prowadzi do utraty wzroku, jej leczenie ma charakter przyczynowy i polega przede wszystkim na uzupełnieniu niedoborów retinoidów w organizmie¹.

Objawy nadmiaru witaminy A

Typowym objawem nadmiaru witaminy A są ataki bólu, łysienie (alopecja).

Przedawkowanie witaminy A w okresie ciąży może mieć działanie teratogenne i doprowadzić do śmierci lub poważnych wad wrodzonych płodu.

W odróżnieniu od witaminy A naturalne karotenoidy nie stanowią zagrożenia dla zdrowia i życia płodu⁴.

Do dalszych objawów przedawkowania witaminy A należą⁴:

• hiperkaliemia (nadmiar wapnia we krwi)
• bóle głowy i zamglone widzenie
• bóle w kościach, którym towarzyszy opuchlizna okolic stawowych
• powiększona wątroba i śledziona

Nadmiar spożywanego wraz z dietą beta-karotenoidu (co odpowiada u osoby dorosłej około 1 kilogramowi marchwi dziennie) może doprowadzić do charakterystycznego żółto-pomarańczowego zabarwienia skóry⁴.

Bezpieczna suplementacja witaminy A

Ze względu na ryzyko poronienia lub uszkodzenia płodu, suplementację witaminy A bezwzględnie skonsultuj z lekarzem lub farmaceutą, jeżeli jesteś w pierwszym trymestrze ciąży.

Suplementacja witaminy A w kolejnych trymestrach ciąży również powinna podlegać bezwzględnej kontroli lekarskiej⁴.

W tym miejscu przypomnijmy raz jeszcze, iż: suplementacja witaminy A u noworodków (do 28. dnia życia) oraz u niemowląt w wieku od 1 do 5 miesięcy nie jest objęta rekomendacją WHO.

Dawkowanie witaminy A

Zgodnie z wytycznymi WHO noworodki oraz niemowlęta do ukończenia 5 miesiąca życia nie powinny przyjmować suplementów z witaminą A. Jednocześnie WHO zaleca suplementację witaminy A u dzieci w wieku od 6 do 59 miesięcy, które żyją na obszarach o dużej częstości niedoborów witaminy A (ang. VAD communities).

Wówczas zalecana przez WHO suplementacja kształtuje się następująco:

• Niemowlęta w wieku 6-11 miesięcy: jednorazowa dawka 100000 IU witaminy A (jako palmitynian lub octan retinylu)
• Dzieci w wieku 12-59 miesięcy: 200000 IU witaminy A (jako palmitynian lub octan retinylu) co 4-6 miesięcy²³.

Chorym na COPD (przewlekłe obturacyjne zapalenie płuc) doktor Bodo Kuklinski zaleca przyjmowanie 5000-10000 IU witaminy A dziennie⁴.

Badania laboratoryjne (badania faktycznego poziomu) witaminy A w organizmie

Poziom witaminy A (retinolu) w organizmie określany jest na podstawie analizy surowicy krwi przy pomocy metody HPLC (wysokosprawnej chromatografii cieczowej). Badanie nie musi być przeprowadzone na czczo³⁷.

Ewentualnie interakcje z lekami lub innymi substancjami

Bezwzględnie skonsultuj z lekarzem lub farmaceutą suplementację witaminy A, jeżeli przyjmujesz lek przeciwłuszczycowy Acytretyna lub lek przeciwtrądzikowy Tretynoina (kwas retinowy)²⁵.

 Autor: Sylwia Grodzicka