Na zmęczenie i stres – witaminy z grupy B

W jaki sposób działają witaminy z grupy B? Czy mogą pomóc z zmęczeniu i podczas stresu?

Zmęczenie stres witamina B

Każdego dnia równowaga naszego organizmu narażona jest na różne czynniki prowadzące do jej zaburzenia. Do najważniejszych z nich należy np. szeroko rozumiany stres. Dodatkowo codziennie nasz organizm broni się przez infekcjami, toksynami,  czy  zanieczyszczeniami. One również mają ogromny wpływ na zaburzenie naszej wewnętrznej równowagi. Nasz organizm został wyposażony w wiele procesów regulacyjnych za pomocą, których może się dostosowywać do tych zmian i tym samym, w miarę możliwości  prowadzić do zachowania zdrowia

Na straży prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu stoją mikroskładniki odżywcze – witaminy i minerały. Zapewniają one prawidłową pracę narządów,  kontrolując produkcję enzymów, hormonów i innych substancji niezbędnych do wytwarzania energii, naprawy komórek czy też tworzenia funkcji odpornościowej. Mikroskładniki odżywcze mają kluczowe znaczenie dla przebiegu właściwej odpowiedzi na czynniki stresowe.

Wśród nich wyjątkową grupę, o bardzo szerokim zakresie działania stanowią – rozpuszczalne w wodzie – witaminy z grupy B. Pełnią one niezwykle ważne funkcje biochemiczne, jako składniki lub aktywatory enzymów. Niestety witaminy z grupy B praktycznie nie są wytwarzane przez organizm, dlatego wymagają dostarczenia ich do organizmu z zewnątrz.

Witaminy na zmęczenie i stres

Witamina B1

Wielu z nas odczuwa ciągłe przemęczenie. Witamina B1, czyli tiamina, pomaga uzyskać dobry nastrój i lepsze samopoczucie, zmniejsza odczucie zmęczenia, nerwowość i irytację, poprawia apetyt i reguluje procesy trawienne. Podaje się również, że jej niedobór powoduje chorobę beri-beri i chociaż w obecnych czasach ta choroba praktycznie nie występuje,  nie oznacza to, że jej symptomy nie są spotykane. Obecny styl życia dosyć mocno wpływa na zubożenie jej ilości w naszej diecie. Główną przyczyną jest niska zawartość tej witaminy w przetworzonej żywności. Nawet, jeżeli szczególnie dbamy o jakość produktów nie jest łatwe utrzymanie jej odpowiedniego poziomu. Istnieje wiele czynników, które rozkładają tę witaminę zanim zostanie ona przyswojona. Długotrwała obróbka produktów dodatkowo zmniejsza jej zawartość. Jak wykazały badania moczu, picie  kawy niszczy tiaminę, w co najmniej 50%. Dlaczego? Kawa powoduje zwiększone wydzielanie kwasu solnego w żołądku, a on z kolei odpowiada za rozkład tiaminy. Zapotrzebowanie na nią rośnie również, podczas zażywania antybiotyków, przy występowaniu długotrwałego stresu, czy przy wzmożonej aktywności fizycznej. Wtedy właśnie podaż z diety może okazać się niewystarczająca i warto sięgnąć po dodatkowe źródła.

Witamina B2

Witamina B2 (ryboflawina) wpływa na nasz wygląd. Pękające kąciki ust to typowe symptomy jej niedoboru. Charakterystyczna jest również łuszcząca się skóra kącików nozdrzy, uszu i czoła, włosy z tendencją do przetłuszczania się oraz zaczerwienione powieki. Ryboflawina, nazywana też witaminą G, pełni w komórkach wiele różnorodnych funkcji, między innymi tych umożliwiających utrzymanie zdrowego wyglądu. Wpływa na wzrost komórek nabłonka skóry lub śluzówki pomagając w gojeniu się ran, również tych powstających wewnątrz naszego ciała, jak nadżerki, czy wrzody. Prawidłowy poziom witaminy B2 opóźnia powstawanie zaćmy. Objawy niedoboru ryboflawiny są podobne do symptomów niskiej ilości żelaza. Co je łączy? Otóż odkryto, że ryboflawina wpływa na długość życia czerwonych krwinek i razem z kwasem foliowym odgrywa ważną rolę w produkcji nowych erytrocytów w szpiku kostnym. Pomaga w utrzymaniu poziomu żelaza i jego przyswajaniu. Czynnikami obniżającymi poziom ryboflawiny są niektóre leki stosowane w psychiatrii lub środki antykoncepcyjne oraz nadczynność i niedoczynność tarczycy. Osoby, których one dotyczą mają zwiększone zapotrzebowanie na witaminę B2.

Witamina B3

Często dla uproszczenia witaminom przypisywane są najczęstsze ich role, np. witamina A wiadomo, że wspomaga procesy widzenia, witamina C odporność, a jaką rolę można przypisać witaminie B3? Jest niezbędna do metabolizmu tryptofanu w organizmie. To jeden z aminokwasów budujących białka i hormony.

Prof. A. Szent-Gyorgyi – laureat nagrody Nobla, pracując w latach 90-tych nad witaminami z grupy B, doszedł do zaskakującego wniosku. Otóż dotychczasowe normy zapotrzebowania na tę witaminę powinny być co najmniej dziesięciokrotnie zwiększone, aby utrzymać na odpowiednim poziomie przemianę materii wielu osób. W przypadku witaminy B3 jej rola łączy się z metabolizmem tryptofanu. Szczególne jej zapotrzebowanie występuje podczas produkcji hormonów steroidowych: kortyzonu czy estrogenów. Wynika stąd, że zwiększone zapotrzebowanie na tę substancję wykazują: kobiety, które zażywają środki antykoncepcyjne lub zawierające estrogen, kobiety w ciąży, których organizmy wytwarzają duże ilości estrogenu, kobiety podczas ostatnich dwóch tygodni cyklu miesiączkowego, a także wszyscy, którzy zażywają leki steroidowe. Witamina B3 jest również pomocna u osób, które mimo odchudzania nie mogą zmniejszyć wagi ciała. Dodatkowo skutecznie leczy trądzik wieku młodzieńczego. Lekarze z Uniwersytetu Harvarda opisali wpływ witaminy B3 na leczenie kamieni nerkowych. Podawali 300 mg magnezu i 10 mg witaminy B3. Mikroskładniki zatrzymały tworzenie się kwasu szczawiowego odpowiedzialnego za powstawanie kamieni nerkowych. Uzyskując leczniczy skutek ze stosowania witaminy B3 udowodniono skuteczność i bezpieczeństwo stosowania terapii mikroskładnikami. Przykład ten wskazuje, że stosując odpowiednie witaminy czy minerały można osiągnąć bardzo dobre rezultaty bez działań ubocznych czy wysokich kosztów leczenia. Niedobory B3 nie są oczywiste do rozpoznania i mogą współwystępować z innymi niedoborami, co utrudnia ocenę. Dlatego ilość tej witaminy w organizmie warto zbadać. O jej niskim poziomie mogą świadczyć: zaburzenia snu, drżenie dłoni, problemy z pamięcią i koncentracją. Wiele chorób związanych z trzustką wymaga dodatkowej ilości witaminy B3.

Witamina B5

Witamina B5, inaczej kwas pantotenowy, okazuje się skuteczna w przypadku alergii, a także wspomaga wzrost włosów i likwiduje problemy skórne. Pomaga w prawidłowej syntezie witaminy D i niektórych neuroprzekaźników. Zmniejsza uczucie zmęczenia oraz pomaga w utrzymaniu sprawności umysłowej. Zwiększone zapotrzebowanie na witaminę B5 występuje podczas chorób przewodu pokarmowego i po operacjach.

Witamina B8

Mało znany związek o nazwie inozytol pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu wątroby usprawniając metabolizmu tłuszczów, a ponadto obniża poziom cholesterolu.

Witamina B9 (kwas foliowy)

Składnik ten odpowiada za jakość naszej krwi. Dowiedziono, że anemia może być spowodowana nie tylko brakiem żelaza, ale także witaminy B9. Bez niej nie może zachodzić wytwarzanie komórek łącznie z erytrocytami przy udziale witaminy B12, B1 i A. Okazuje się również, że kwas foliowy jest niezwykle pomocny w utrzymaniu prawidłowego metabolizmu homocysteiny oraz w funkcjonowaniu układu odpornościowego. Dodatkowe zapotrzebowanie na tą niezwykle ważną substancję, występuje u kobiet w ciąży oraz karmiących. Skutki niedoboru kwasu foliowego są bardzo nieprzyjemne. Mogą prowadzić do ciągłego zmęczenia, bezsenności, popadania w irytację, zapominania, osłabienia, a nawet stanów depresyjnych, czy zaburzeń neurologicznych.  U niektórych osób również do występowania zapalenia dziąseł.

 Witamina B12 (kobalamina)

Od 1934 roku wiadomo już, jak bardzo trafnie witamina B12 zapobiega anemii oraz wspiera działanie układu nerwowego. Za to bardzo ważne odkrycie przyznano nawet nagrodę Nobla. Jakie są pierwsze symptomy niedoboru B12? Przede wszystkim to: zmęczenie,  osłabienie, aż do wyczerpania. U wielu osób będą to problemy gastryczne, spowodowane wytwarzaniem zbyt małej ilości kwasu żołądkowego, a nawet wrażenie pieczenia języka. Odkrywcy tej witaminy skorzystali z doświadczenia medycyny ludowej, w której od lat w Cejlonie leczono anemię podawaniem surowej wątroby. Tylko kto obecnie chciał by ją jeść? Na szczęście nie musimy sięgać po ciężkie do spożycia produkty, ponieważ mamy witaminę B12
w preparatach.

Podsumowując

Sięgając po wsparcie witamin z grupy B, musimy pamiętać o tym, że najefektywniej działają one w grupie, czyli w kompleksie wielu witamin z grupy B. Pamiętajmy również o tym, że w przypadku wystąpienia niedoborów, najlepiej jest stosować aktywne formy tych substancji, czyli takie, które są natychmiast gotowe do działania w organizmie. Bardzo dobrym przykładem będzie tutaj metylokobalamina, czyli aktywna forma witaminy B12.

Dlaczego? Otóż metylokobalamina (aktywna forma B12), w przeciwieństwie do cyjanokobalaminy (nieaktywnej formy witaminy B12) nie wymaga w organizmie przekształcenia. Cyjanokobalamina jest efektem połączenia samej witaminy oraz reszty cyjanowej. Organizm musi tę resztę odłączyć i na to miejsce podstawić grupę metylową. Innymi słowy, cyjanokobalamina jest dla nas bezużyteczna, dopóki nie nastąpi to przekształcenie. Wprawdzie organizm w jakimś stopniu tego dokonuje, ale tutaj zazwyczaj pojawiają się dwa problemy:

Po pierwsze, ten proces jest dość powolny. I tak suplementacja cyjanokobalaminą przypomina wsypywanie do organizmu milionów miniaturowych akumulatorów, ale wszystkie one są rozładowane. Metylokobalaminę z kolei można porównać do takich samych akumulatorów, ale w pełni naładowanych.

Po drugie – aktywność przemian metylowych w danym organizmie może być upośledzone, albo wręcz wyhamowane.
W tym wypadku suplementacja B12 w postaci cyjanokobalaminy niemal w ogóle nie będzie efektywna.

 

Bibliografia:

0:00
0:00