Młodość dzięki aktywności fizycznej – mitochondrialna teoria starzenia

Wielu badaczy szuka odpowiedzi na pytanie, dlaczego się starzejemy i jakie procesy są z tym związane. Dane te podlegają częstym zmianom. Jednak jedno jest pewne – biorą w tym udział mitochondria. Ich funkcjonowanie z biegiem lat ulega osłabieniu lub wręcz ustaje. Według mitochondrialnej teorii starzenia jedną z przyczyn są mutacje w mitochondrialnym DNA.

Teoria mitochondrialna a starzenie

Niezwykłe organelle, jakimi są mitochondria, odpowiadają za zaopatrywanie komórek w energię. To w obszarach błon mitochondrialnych znajduje się większość niezbędnych enzymów, które m.in. biorą udział w wytwarzaniu ATP (adenozynotrifosforanu) – biologicznie użytecznej energii dla każdej komórki organizmu. Mitochondria posiadają własny materiał genetyczny (mtDNA). Jednak jego zdolność do regeneracji jest mniejsza niż DNA jądrowego. W mitochondriach zachodzi większość przemian z udziałem tlenu komórkowego. Zdarza się, że tlen, który w efekcie procesów spalania nie ulegnie przemianie w wodę, tworzy reaktywne rodniki, uszkadzającego mtDNA. Z tego powodu w mtDNA mutacje zdarzają się dużo częściej. Kiedy słabną możliwości naprawy mtDNA, a liczba mutacji rośnie, dochodzi do śmierci komórkowej – apoptozy. Obumarłe komórki nie produkują życiodajnej energii ATP, co wpływa na proces starzenia.

Na szczęście ludzki organizm jest fascynujący i potrafi sobie radzić w trudnych warunkach. Jak zatem radzą sobie mitochondria? Są one w stanie rozmnażać się, a ich podział następuje, co 5 do 10 dni. Natomiast nasza w tym rola, aby mu pomóc i utrzymać jak najlepsze funkcjonowanie tych organelli. Samodzielność funkcjonowania mitochondriów, dzięki posiadaniu mtDNA oraz zdolności do podziału stanowią podstawy hipotezy endosymbiozy. Według niej mitochondria pochodzą od bakterii, które zostały zasymilowane przez komórki.

Mitochondrialne korzyści ze sportu

Nie ma wątpliwości, że systematyczna aktywność fizyczna wpływa na tworzenie nowych mitochondriów. Do wysiłku fizycznego mięśnie potrzebują zwiększonej ilości energii ATP wytwarzanej w mitochondriach. W związku z rosnącym zapotrzebowaniem na energie ATP organizm adaptuje się do nowych warunków i odpowiada wytwarzaniem nowych mitochondriów. Zwiększenie ich liczby zapewnia odpowiedni poziom energii, witalność naszych komórkom i opóźnia procesy starzenia. Trening fizyczny pozwala na importowanie utworzonych w jądrze komórkowym telomeraz. Stabilizują one funkcje mitochondrialne neuronów oraz chronią mitochondrialne DNA przed uszkodzeniami. Ruch zwiększa liczbę i masę mitochondriów w mięśniach i sercu oraz poprawia ich funkcjonowanie. Regularne ćwiczenia pomagają w zapobieganiu chorób metabolicznych, takich jak cukrzyca typu drugiego. Na szczególną uwagę zasługuje też interakcja między mięśniami a hipokampem w mózgu. Aktywność mięśni pobudza procesy neurogenezy i tworzenia mitochondriów w mózgu. Stąd śmiało możemy stwierdzić, że ćwiczenia wpływają na profilaktykę chorób neurodegeneracyjnych i utrzymanie dłużej sprawności umysłowej.

Jak wspierać organizm podczas wysiłku?

Między innymi, wspomagając regenerację po wysiłku i neutralizując wolne rodniki, które szkodzą naszym mitochondriom. W tym celu rekomendowana jest suplementacja koenzymu Q10. Badania wśród sportowców wykazały, że przyjmowanie koenzymu Q10 pozwoliło im na poprawę wyników. Wynika stąd, że trenując regularnie oraz przyjmując dobrej jakości suplement z koenzymem Q10, przeciwdziałamy procesom starzenia. Podczas suplementacji koenzymu Q10 warto przyjmować także selen. Pierwiastek ten chroni komórki i mitochondria przed wolnymi rodnikami. Jego istotną funkcją jest pomoc w odzyskiwaniu utlenionego koenzymu Q10. W celu dostarczenia odpowiedniej ilości energii do mięśni w postaci ATP niezbędny jest magnez. Bez tego pierwiastka nie może prawidłowo zostać wytworzona energia. Jest także składnikiem wielu enzymów i usprawnia ich pracę. Zapewnia utrzymanie równowagi elektrolitowej oraz zmniejsza uczucie zmęczenia po wysiłku. Najlepiej stosować w formie tlenku magnez, który cechuje długi czasie uwalniania.

Natomiast do walki z wolnymi rodnikami warto zastosować witaminę C dla utrzymania prawidłowego metabolizmu energetycznego. Witamina ta wspomaga produkcję kolagenu niezbędnego do prawidłowego funkcjonowania kości i chrząstek osób uprawiających sport.

Ponadto ważne jest prowadzenie zdrowej diety uzupełniające wszystkie niezbędne składniki potrzebne do regeneracji komórek oraz wytwarzania energii. Dla wydajnej pracy mitochondriów szczególnie polecana jest dieta LOGI.
Warto zaznaczyć, że mówimy o umiarkowanym wysiłku fizycznym około 30 minut dziennie. Istotne jednak, aby nasza aktywność fizyczna nie była zbyt intensywna lub długotrwała. Nieodpowiednio dobrany trening wytrzymałościowy może przynieść czasami więcej szkody niż pożytku. Skutkiem może być rozwój zaburzeń pracy mitochondriów, np. podczas występowania polimorfizmów enzymów. O czym można przeczytać w artykule „Co decyduje o predyspozycjach energetycznych w sporcie?„

Autor: Paulina Żurek

Reklama

QuinoMit® Q10 Fluid – Ubichinol MSE Sprawdź

Witamina C MSE matrix Sprawdź

Magnez MSE Sprawdź

MitoSpermidin® MSE Sprawdź

Selen MSE Sprawdź

Cynk dwuwartościowy MSE Sprawdź