Objawy depresji – najważniejsze informacje

Obecne szybkie tempo życia stawia przed nami wiele wyzwań i trudności. Duża ilość aktywności i obowiązków nasila stres i zmęczenie. Styl życia, któremu towarzyszy ciągłe napięcie i niepokój, jak również trudne, czy traumatyczne przeżycia mogą prowadzić do rozwoju zaburzeń psychicznych. Jednym z najczęstszych jest depresja, która dotyka coraz więcej osób. W medycynie mitochondrialnej przyczyn depresji szuka się w zaburzeniach biochemicznych organizmu, podchodząc holistycznie do terapii. Dlatego przedstawiamy objawy zarówno fizyczne i psychiczne, aby móc w porę rozpoznać to zaburzenie i podjąć skuteczne leczenie oddziałujące zarówno na ciało, jak i na umysł.

Objawy depresji — objawy psychologiczne

Depresja jest powszechnym zaburzeniem psychicznym charakteryzującym się silnym obniżeniem nastroju, brakiem zainteresowania dotychczasowymi czynnościami, poczuciem winy i niską samooceną. Często towarzyszą jej kłopoty ze snem, utrata apetytu, uczucie zmęczenia i osłabienie koncentracji. Wpływa na zdolność do pracy, nauki i codziennego funkcjonowania. Może mieć charakter długotrwały lub nawracający, a nieleczona może prowadzić do samobójstwa.

W przebiegu depresji chory odczuwa uczucie przygnębienia i smutek oraz brak nadziei na poprawę sytuacji i wyjście z tego stanu. Bez względu na zewnętrzne okoliczności, nic już nie cieszy jak dawniej, życie przestaje być interesujące. Mogą zdarzyć się takie dni, w których osoby z depresją nie mają siły podjąć zwykłych codziennych czynności, jak ubieranie się czy jedzenie. Do najczęstszych psychologicznych objawów depresji należą: obniżenie koncentracji i uwagi, niska samoocena, poczucie winy, pesymistyczne spojrzenie na przyszłość, myśli samobójcze.

Te objawy mogą występować również w czasie spadku samopoczucia, dlatego, aby prawidłowo zdiagnozować depresję, warto skonsultować się z lekarzem lub psychologiem. Przyjmuje się, że depresję można potwierdzić, jeżeli obniżony nastrój i brak zainteresowania czynnościami dnia codziennego występują prawie codziennie, przez okres minimum dwóch tygodni.

Somatyczne objawy depresji

Mimo że depresja uważana jest za zaburzenie psychiczne, a jej przyczyn najczęściej szuka się w ludzkich uczuciach i myślach, to bardzo często ma ona również podłoże somatyczne. W medycynie mitochondrialnej depresja bardzo często stanowi objaw nieprawidłowego funkcjonowania mitochondriów. tzw. mitochondriopatii, i jest przejawem braku równowagi biochemicznej organizmu. Potwierdzają to objawy somatyczne, choroby współistniejące oraz wyniki odpowiednich badań laboratoryjnych. Jak opisuje specjalista medycyny mitochondrialnej doktor B. Kuklinski:

To, że depresji towarzyszy wzrost ryzyka związanego ze schorzeniami układu kardiowaskularnego, zespołem metabolicznym, cukrzycą typu 2, migreną, chorobami autoimmunologicznymi i tak dalej, stanowi zaledwie jeden z wielu elementów mozaiki jaką tworzą schorzenia wieloukładowe towarzyszące wtórnej mitochondriopatii.

Do fizycznych objawów  depresji należą:

• ciągłe zmęczenie, które nie ustępuje po odpoczynku,
• zaburzenia snu i bezsenność lub duża potrzeba snu,
• zmniejszony lub nadmierny apetyt,
• spadek lub wzrost wagi,
• zaburzenia miesiączkowania,
• migreny,
• zmniejszone libido.

Bardzo często wyrównanie zasobów witamin i mikroskładników w połączeniu z terapią mitochondrialną pozwala na odzyskanie dobrego samopoczucia. Doktor Bodo Kuklinski wskazuje na najczęstsze niedobory, jakie towarzyszą depresji:

Wielu pacjentów cierpiących z powodu depresji wykazuje deficyty międzykomórkowego potasu, magnezu, witaminy B6, bądź podwyższone wartości cystationiny albo kwasu ksanturenowego w moczu, sugerujące niedobór witaminy B6. Przy pomocy opisanej wyżej kuracji udało się nam pomóc wielu pacjentom, u których w ramach schorzeń wielonarządowych rozwinęła się również depresja. Jednak depresji towarzyszyć mogą również inne witaminy z grupy B. Pewne przeprowadzone przez Röslera oraz jego zespół na grupie mieszkańców domów opieki dla osób starszych badania wykazały, iż w stosunku do otrzymujących jedynie placebo, u tych ludzi, którym podano multiwitaminowy suplement poprawie uległy zarówno pamięć, jak i koncentracja, a ponadto zaobserwowano u nich znaczące osłabienie oznak depresji – B. Kuklinski

Rodzaje depresji i różnice w objawach

Na rozwój depresji mogą mieć wpływ zmiany biochemiczne w organizmie np. zaburzenia w produkcji serotoniny, czy neuroprzekaźników, choroby współistniejące np. Hashimoto i niedoczynność tarczycy.  Ponadto wskazuje się na udział czynników genetycznych, silne przeżycia emocjonalne, takie jak śmierć lub poważna choroba bliskiej osoby, problemy w pracy lub w szkole, wypadek lub inne traumatyczne wydarzenia. Ze względu na przyczyny depresji, ich przebieg oraz objawy, wyróżniamy kilka rodzajów tej choroby.

Depresja urojeniowa (paranoidalna) – to uporczywe zaburzenia urojeniowe, w których chory ma zniekształcone postrzeganie własnej osoby, swojego życia oraz przyszłości, które może z czasem przybrać formę przekonań, że zjawiska wokół niego naprawdę istnieją, a zdarzeniom, które mają miejsce, chory nadaje nieadekwatne znaczenie. Mogą pojawić się myśli katastroficzne i podejrzliwość.

Dystymia – to stan przewlekle obniżonego nastroju, któremu towarzyszy pesymizm i niska samoocena, jednak nie z takim nasileniem jak podczas depresji. Aby zdiagnozować zaburzenie jako dystymię objawy muszą trwać minimum dwa lata i występować wśród nich przynajmniej trzy z poniższych: zmęczenie, bezsenność, niska samoocena, problemy z koncentracją, płaczliwość, utrata popędu seksualnego i zdolności do odczuwania przyjemności, bezradność, zaniedbywanie codziennych obowiązków, pesymistyczne postrzeganie przyszłości, wycofanie z życia społecznego.

Depresja sezonowa (jesienna, zimowa) – to przejściowe zaburzenie, które objawia się obniżeniem nastroju, niepokojem i rozdrażnieniem. Występuje najczęściej jesienno-zimową porą i może być związany z brakiem słońca. Jej objawy są łagodniejsze i trwają krócej niż w depresji. 

Depresja poporodowa – krótkotrwały stan drażliwości i obniżenia nastroju, który występuje najczęściej do 5-ciu dni po porodzie i trwa do około 10 dnia. Stanowi efekt spadku poziomu hormonów w organizmie kobiety. Poza obniżonym nastrojem, wśród objawów występują także te związane z relacją matka–dziecko, np. poczucie winy, niska samoocena siebie jako matki, zamartwianie się o zdrowie dziecka. W przypadku depresji poporodowej zazwyczaj wystarcza pomoc psychiatry i psychoterapeuty oraz wsparcie bliskich.

Zaburzenie afektywne dwubiegunowe – inaczej zaburzenia maniakalno-depresyjne to naprzemienne występowanie depresji oraz manii. Chory przeżywa skrajne stany od krańcowego zobojętnienia i myśli samobójczych, do skrajnego optymizmu i afirmacji życia. W leczeniu choroby dwubiegunowej stosuje się silne leki przeciwpsychotyczne, które trzeba regularnie przyjmować, ponieważ po ustąpieniu objawów może dojść do nawrotu.

Depresja atypowa (maskowana) – specyficzne zaburzenie, które objawia się ciągłym zmęczeniem, problemami ze snem, często bólem o nieokreślonej przyczynie. Nie towarzyszy jej typowe obniżenie nastroju, mimo tego chory udaje, że wszystko jest w porządku, maskując pozostałe objawy. W przebiegu depresji atypowej można wyróżnić pięć podstawowych „masek”:

1. psychopatologiczną – natręctwo, lęk, jadłowstręt;
2. zaburzenia rytmu snu – skrajne zaburzenia snu;
3. psychosomatyczne – np. wysypka, dławica piersiowa;
4. bólowe – bóle głowy i neuralgie;
5. behawioralne – nadużywanie alkoholu lub leków.

Depresja związane z wiekiem – obniżenie nastroju i depresja może być związane z wiekiem np. depresja u seniora, czy depresja wśród młodzieży i nastolatków. U seniorów depresja może pojawiać się w wyniku stosowania niektórych leków, czy niedoborów w diecie oraz samotności. Towarzyszy jej uczucie bezwartościowości, smutek i lęk przed śmiercią. Dodatkowo choroby przewlekłe, mogą sprzyjać depresji u seniorów m.in. choroby nowotworowe, cukrzyca, choroba zwyrodnieniowa stawów, reumatoidalne zapalenie stawów.

Depresja u dzieci i młodzieży – to stan w wieku rozwojowym, któremu może towarzyszyć wyraźne obniżenie nastroju. W tych grupach wiekowych najczęściej pierwszym objawem jest łatwe wpadanie w złość, wrogość oraz separowanie się od rodziny i rówieśników.

Reklama

Cerebiotik-Intercell® Ekstrakt z szafranu Sprawdź

B-Komplex MSE Sprawdź

Witamina D3 MSE Sprawdź

Adrenal-Intercell® Sprawdź

Rhodiola Sprawdź

Jak rozmawiać z osobami chorymi na depresję?

W Polsce na depresje choruje około 10% społeczeństwa. Biorąc pod uwagę statystyki, prawie każdy z nas ma w swoim otoczeniu osobę zmagającą się z tą chorobą. Pojawia się pytanie, jak z nimi rozmawiać? Jakie zagadnienia poruszać, a których unikać? Warto zachowywać się swobodnie i poruszać te same tematy, o których rozmawialiśmy, gdy dana osoba była zdrowa. Dzięki temu pozwalamy choremu na udział w normalnym życiu i oderwanie się, choć na chwilę od depresyjnych myśli. Nie musimy za wszelką cenę unikać tematu depresji, jeżeli chory wykazuje potrzebę podzielenia się tym, co czuje, warto okazać zainteresowanie i wysłuchać bez oceniania.

Należy pamiętać, że depresja to choroba, a nie zwykły smutek. Zatem bądźmy wyrozumiali i uszanujmy, jeżeli osoba nie ma ochoty na żarty, które w naszej opinii mają ją rozweselić. Próbując na siłę kogoś rozśmieszyć, możemy pogorszyć sytuację. Unikajmy powierzchownego traktowania i sformułowań typu „wszystko będzie dobrze”, „nie przesadzaj”, czy „weź się w garść”, w ten sposób pokazujemy jedynie, że nie znamy mechanizmów depresji. Mimo dobrych intencji trzeba być bardzo uważnym na to, co mówimy do osób z depresją, aby nie wywołać dodatkowego poczucia niskiej wartości, czy niezrozumienia. Unikajmy dawania choremu rozwiązań, które w obliczu odczuwanej przez niego bezsilności i tak niewiele są w stanie pomóc. Być może najlepszym rozwiązaniem będzie profesjonalna pomoc specjalisty. Postarajmy się rzeczowo nakreślić fakty, które zauważamy i zasugerować choremu skorzystanie z pomocy psychologa czy psychoterapeuty.

Mimo wszystko nie bagatelizujmy sytuacji, co więcej nie opuszczajmy chorego, gdyż może to pogłębić objawy depresji takie jak smutek, czy przygnębienie. Okażmy wsparcie i akceptację swoją obecnością i pomocą, jeżeli osoba z depresją tego potrzebuje. Warto zapewnić chorego, że mamy dla niego czas i że zawsze może z nami porozmawiać. Jednocześnie miejmy świadomość, że osoby te mogą przejawiać trudny charakter, rozdrażnienie czy apatyczność.

Występowanie lęku i problemów z koncentracją w depresji

Wielu pacjentom z depresją towarzyszą dodatkowe obawy, takie jak lęk i obniżona koncentracja. Jak się okazuje, mogą one mieć wspólne, mitochondrialne podłoże wynikające z nieprawidłowych przemian aminokwasu – tryptofanu zaangażowanego w produkcję serotoniny. Ponadto depresja i stany lękowe mogą towarzyszyć innym chorobom takim jak cukrzyca typu 2, schorzenia układu krążenia, migreny, czy choroby neurodegeneracyjne (choroba Alzheimera, czy Parkinsona).  W terapii mitochondrialnej doktor Bodo Kuklinski stosuje kofaktory w postaci witamin i minerałów, które skutecznie wyrównują pracę enzymów i przywracają równowagę w przemianach biochemicznych:

Zaburzenia lękowe oraz depresje to częste objawy towarzyszące schorzeniom wieloukładowym takim jak cukrzyca typu 2, schorzenia układu krążenia, fibromialgia, migrena, podrażnienia odbytu, alergie, choroby autoimmunologiczne oraz neurodegeneracyjne. Istotną rolę odgrywa tutaj niezbędny aminokwas – tryptofan, ponieważ stanowi on punkt wyjścia dla syntezy serotoniny. W przypadku depresji możemy mieć do czynienia albo z zaburzeniami syntezy bądź rozkładu serotoniny, albo z oboma na raz. Psychiatrzy przepisują w takich przypadkach inhibitory zwrotnego przechwytu serotoniny (SSRI), bez zbadania samej przyczyny dysfunkcji. Tylko około jednego procenta przyjmowanego tryptofanu ulega w enterochromafinowych komórkach jelit przemianie w serotoninę oraz przetransportowaniu dalej przy pomocy trombocytów. Za metabolizowanie tryptofanu w 5 – HTP czyli 5 – hydroksytryptofan odpowiada enzym hydroksylaza 5 – tryptofanowa. Z kolei przy pomocy innego enzymu – dekarboksylazy DOPA 5 – HTP ulega następnie przekształceniu w serotoninę. Pierwszy z wymienionych enzymów wymaga obecności takich kofaktorów, jak: miedź, żelazo, witamina C, kwas foliowy, amid niacyny oraz tetrahydrobiopteryny, natomiast drugi z nich – witaminy B6.

Jak depresja wpływa na sen?

Częstym objawem depresji są problemy ze snem i odwrotnie, zaburzenia snu mogą również prowadzić do depresji. Z punktu widzenia medycyny mitochondrialnej zarówno depresja, jak i problemy ze snem wskazują na zaburzenia funkcji mitochondriów. Powiązania między zaburzeniami snu a depresją zostało potwierdzone przez naukowców z University of Reading w badaniu z 2020 roku. Naukowcy chcieli dowiedzieć się, jak zaburzenia snu i choroby psychiczne wpływają na siebie nawzajem. W tym celu młodzież o średniej wieku 15 lat wypełniła ankietę dotyczącą ich nawyków spania. Nastolatkowie zostali następnie przebadani pod kątem depresji i zaburzeń lękowych. Badanie, opublikowane w Journal of Child Psychology and Psychiatry, zostało powtórzone w wielu punktach czasowych w okresie dojrzewania i wczesnej dorosłości. Łącznie wzięło w nim udział około 5000 osób. Okazało się, że z jednej strony nastolatki z depresją sypiały gorzej niż ich zdrowi rówieśnicy – ​​zaburzenia snu są więc objawem depresji. Jednak badanie pokazuje również, że osoby cierpiące na depresję i zaburzenia lękowe miały problemy ze snem już w młodości – więc zaburzenia snu mogą być również przyczyną depresji^1,2.

Wyniki badań pokazują, że ważne jest podejmowanie działań przeciwko zaburzeniom snu już w okresie dojrzewania, niezależnie od tego, czy choroby psychiczne są już obecne, czy nie. Zajęcie się zaburzeniami snu we wczesnym okresie życia może przynieść długoterminowe korzyści dla zdrowia psychicznego i może zapobiegać depresji i zaburzeniom lękowym w późniejszym życiu.

Podczas depresji ważne jest wsparcie bliskich, czy zaufanej osoby, która może wysłuchać chorego, a w ciężkich chwilach nawet zaopiekować się nim. Taka osoba może również pomóc choremu zdecydować się na specjalistyczną pomoc oraz w razie potrzeby dopilnować terapii czy leczenia. Ponadto w depresji ważna jest wiedza – zarówno dla chorego, jak i jego bliskich, aby wiedzieć, jak postępować oraz wygrać z chorobą, ponieważ depresję można pokonać.

Autor: Paulina Żurek