Zespรณล‚ przewlekล‚ego zmฤ™czenia โ€“ jak go pokonaฤ‡?

Czym jest zespรณล‚ przewlekล‚ego zmฤ™czenia? Poznaj podejล›cie medycyny mitochondrialnej oraz sposรณb na przywrรณcenie witalnoล›ci i energii.

Pokonaj zespรณล‚ przewlekล‚ego zmฤ™czenia

CFS (chronic fatigue syndrome) to bardzo ciฤ™ลผka choroba u podล‚oลผa, ktรณrej leลผy niewล‚aล›ciwe  funkcjonowanie mitochondriรณw. Prawidล‚owa diagnoza tej choroby nie jest prosta ze wzglฤ™du na obecnoล›ฤ‡ wielu zaburzeล„ biochemicznych i szeregu rรณลผnorodnych objawรณw. Charakteryzuje jฤ… niejednolity przebieg, ale z pewnoล›ciฤ… moลผna stwierdziฤ‡ jednoznacznฤ… przyczynฤ™ - obniลผony poziom energii komรณrkowej wynikajฤ…cy z zaburzonej pracy mitochondriรณw1.

Charakterystyka i objawy CFS

Zespรณล‚ przewlekล‚ego zmฤ™czenia prowadzi do skrajnego wyczerpania wล‚ฤ…cznie z ograniczeniem zdolnoล›ci do najmniejszego wysiล‚ku fizycznego. Stan ten odczuwa siฤ™, jako grypฤ™ lub zatrucie. Choroba czฤ™sto caล‚kowicie dyskwalifikuje zdolnoล›ฤ‡ pacjenta do pracy.  Nawet najprostsze czynnoล›ci domowe stajฤ… siฤ™ dla chorego zbyt mฤ™czฤ…ce do wykonania. W lลผejszej postaci pacjenci mogฤ… przejล›ฤ‡ kilkaset metrรณw. Jednak po przekroczeniu granicy wysiล‚kowej stan drastycznie pogarsza siฤ™. Nastฤ™puje szereg objawรณw, a najczฤ™stsze z nich to: brak siล‚ oraz wyczerpanie, zawroty gล‚owy, opuchniฤ™cia wฤ™zล‚รณw chล‚onnych, oszoล‚omienie, trudnoล›ฤ‡ z wysล‚owieniem, bรณle stawรณw, miฤ™ล›ni, gล‚owy i gardล‚a, problemy ze snem1. W celu okreล›lenia CFS naleลผy wykluczyฤ‡ inne choroby m.in. depresjฤ™, toczeล„ ukล‚adowy, cukrzycฤ™, choroby tarczycy, anemiฤ™, boreliozฤ™, EBV, stwardnienie rozsiane, czy nowotwory. Nieleczony zespรณล‚ przewlekล‚ego zmฤ™czenia moลผe doprowadziฤ‡ do pogorszenia stanu zdrowia i wystฤ…pienia innych chorรณb np. tych o podล‚oลผu zapalnym, oraz przewlekล‚ych schorzeล„ neurodegeneracyjnych.

Czynniki predysponujฤ…ce do rozwoju CFS

Nasze ล›rodowisko ลผycia, pracy czy sposรณb odลผywiania mogฤ… przyczyniฤ‡ siฤ™ do rozwoju zespoล‚u przewlekล‚ego zmฤ™czenia. Chorobฤ™ mogฤ… wywoล‚aฤ‡ urazy szyjnego odcinka krฤ™gosล‚upa, infekcje, dล‚ugotrwaล‚y stres czy ksenobiotyki. Nie zdajemy sobie sprawy, ale rรณwnieลผ nadmierne uprawianie sportu moลผe doprowadziฤ‡ do rozwoju CFS. Silne obciฤ…ลผenie treningowe powoduje uszkodzenia mitochondrialnego DNA. Rรณwnieลผ szereg zwiฤ…zkรณw chemicznych przyczynia siฤ™ do pogorszenia funkcji mitochondriรณw. Mogฤ… byฤ‡ to ล›rodki ochrony drewna obecne na meblach, ล›rodki owadobรณjcze, zwiฤ…zki w kosmetykach czy plastikowych opakowaniach. Substancje te mogฤ… wywoล‚ywaฤ‡ zmiany epigenetyczne w DNA.

Mitochondrialna terapia CFS

Odpowiednio dobrana terapia mitochondrialna opiera siฤ™ o zdrowฤ… dietฤ™, zmianฤ™ stylu ลผycia, prawidล‚owy sen i uzupeล‚nianie niedoborรณw mikroskล‚adnikรณw odลผywczych. Podstawowฤ… przyczynฤ… choroby jest niski poziom komรณrkowego ATP, spowodowany zaburzeniami w pracy mitochondriรณw. Nieprawidล‚owoล›ci w funkcjonowaniu tych organelli wynikajฤ… z procesรณw: stresu nitrozacyjnego, stresu oksydacyjnego, oraz stanu zapalnego1. Powszechnie wiadomo, ลผe stres nitrozacyjny, podczas ktรณrego wydzielany jest nadmiar tlenku azotu, hamuje syntezฤ™ ATP w mitochondriach2-4. Rodnik ten ma zdolnoล›ฤ‡ blokowania metali znajdujฤ…cych siฤ™ w enzymach oraz witaminach np. kobaltu, ktรณry jest atomem wit. B12. Stฤ…d jej suplementacja jest jednym z istotnych elementรณw terapii CFS1.  Waลผne, aby przyjmowana witamina B12 byล‚a w aktywnej formie metylokobalaminy oraz w towarzystwie kwasu foliowego, wit. B6 oraz biotyny, ktรณre zapewniajฤ… odpowiednie wykorzystanie witaminy przez organizm.